نگاهی به «دورها آوایی‌ست»/ برنامه‌ای که با «جمهور» حرف می‌زند

به گزارش خبرگزاری مهر، علی‌اصغر مرتضایی‌راد نویسنده و فعال رسانه‌ای در یادداشتی درباره برنامه موسیقایی «دورها آوایی‌ست» که با محوریت موسیقی معاصر ایران از شبکه دو سیما پخش شد و به مرور موسیقی معاصر ایران و قطعات شاخص و اثرگذار دهه‌های اخیر به روش موشن گرافی و ویدئو کامنت می‌پرداخت، توضیحاتی ارائه داده است.

در این یادداشت آمده است:

«دورها آوایی‌ست که مرا می‌خواند؛

صدایی آرام این جمله را زمزمه می‌کند و ترکیب جذابی از موسیقی، متن و تصویر آغاز می‌شود. «دورها آوایی‌ست» عنوان مجموعه تلویزیونی کوتاهی است پیرامون تاریخچه موسیقی ایران که باوجود پخش تنها شش قسمت، توانسته جای خود را میان موافقان، منتقدان و حتی مخالفان باز کند. اولین چیزی که مخاطب را مجاب می‌کند پای این مجموعه بنشیند و شبکه را عوض نکند تجدید خاطرات صوتی و تصویری اوست. تجدید خاطره‌ای که همراه با نوعی حس افتخارآمیز از شنیدن موسیقی فاخر ایرانی است که اتفاقاً به گوش مخاطب آشناست.

هر قسمت این مجموعه، به نوعی مستندی کوتاه و آرشیوی است که از دل پژوهشی عمیق استخراج شده. این کار در کنار معرفی تاریخچه، شناسنامه و نحوه شکل‌گیری مشهورترین قطعات موسیقی فاخر ایرانی، از دقایق و ریزه‌کاری‌های فنی، فرمی و محتوایی آن قطعه نیز رمزگشایی می‌کند. مثلاً در قسمتی که مربوط به موسیقی سریال «سربداران» است با اشاره به اجرای بی‌کلام و با دهان بسته گروه کر، از راز این اجرا که برمی‌گردد به بغض فروخورده جامعه شیعی منتظر منجی پرده برمی‌دارد.

دیگر نقطه مزیت «دورها آوایی‌ست» این است که سعی می‌کند با جمهور مردم حرف بزند. سازندگان این کار آگاهند که جمهور مردم همان‌طور که با «والا پیامدار» مرحوم فرهاد مهراد خاطره دارند، «اسماء الحسنی» و «بسم‌الله النور» استاد هادی آرزم نیز برایشان خاطره‌انگیز است و همانطور که اهل موسیقی سازی هستند، موسیقی آکاپلا (غیرسازی یا نمازخانه‌ای) و موسیقی قرانی نیز برایشان دوست‌داشتنی و خاطره‌انگیز است.

نکته جالب اینجاست که «دورها آوایی‌ست» در جمهوری خواهی خود نیز صادق است؛ این مجموعه برای جذب مخاطب حاضر نیست صورتی یا زرد بشود؛ واقعیت را به تصویر می‌کشد و در بیان واقعیت با مخاطب رودربایستی ندارد.

این برنامه به اساتیدی چون محمدرضا لطفی، فرهاد مهراد، حسام‌الدین سراج، شهرام ناظری، هادی آرزم و … می‌پردازد و واقعیت‌های اجرای آنان را در موسیقی انقلابی، ایران و اسلامی بدون رودربایستی به تصویر می‌کشد تا برساخته‌ها و تصاویر غیرواقعی و کاریکاتوری را که رسانه از موسیقی ایرانی و اساتید آن به تصویر کشیده به چالش بکشد.

«دورها آوایی‌ست» صادق است و البته همین صداقتش باعث حساس شدن حس شنوایی موافق، منتقد و حتی مخالف شده است؛ به نحوی که برخی از مدعیان آزادی بیان که در ایام آشوب‌های اخیر صداوسیمای جمهوری اسلامی را به زعم خودشان تحریم کرده بودند، کار مربوط به موسیقی «والا پیامدار» فرهاد مهراد را دیده و بلافاصله علیه آن موضع گرفتند. گویی آنقدر این کار اثرگذار بوده که حتی اپوزیسیون خارج نشین را هم پای شبکه دو سیمای جمهوری اسلامی نشانده!!!

«دورها آوایی‌ست» به عنوان برنامه‌ای تلویزیونی به دنبال بازخوانی سرمایه‌های موسیقایی جامعه ایرانی است و می‌کوشد با یادآوری آثار درخشان موسیقی ایرانی در دهه‌های اخیر، گامی به سوی اصلاح الگوی مصرف موسیقی در رسانه بردارد. این برنامه تلاش می‌کند گوش مخاطب رسانه را که سال‌هاست با موسیقی باشکوه و هنری بیگانه شده‌است، از لجن‌هایی که به نام موسیقی به خورد آن داده شده است شستشو داده، لایروبی کند و با هویت اصیل خویش آشتی دهد.»