معمارمعروف اتریشی در ایران چه دید؟/رازی که در شیشه دارو پنهان بود

هادی آفریده مستندساز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به تازه‌ترین فیلم مستند خود با عنوان «هولاین در ایران» از تولیدات مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، گفت: مستند «هولاین در ایران» درباره یک معمار اتریشی است که در دهه ۵۰ برای معماری داخلی خانه تاریخی قوام‌السلطنه و تبدیل آن خانه به موزه آبگینه به ایران دعوت می‌شود. از آن جایی که اغلب آثاری که در موزه آبگینه هستند به دوران باستان مربوط می‌شوند هولاین برای فهم بهتر فرهنگ و تاریخ ایرانی، پیدا کردن خاستگاه سفال‌ها و خوانش معماری ایرانی شروع به سفر در سراسر کشور ایران می‌کند و بیشتر سفر او مربوط به استان فارس و شهر شیراز می‌شود.

او ادامه داد: ماجرای ساخت این مستند به روزهایی برمی‌گردد که من در خانه پشتی موزه آبگینه زندگی می‌کردم. آن زمان مدیر وقت موزه آقای حمید وکیل‌باشی بود که با او دوستی نیز داشتم. یادم است که در جریان روزمرگی‌هایم روزی از موزه با من تماس گرفتند و خبر از پیدا کردن چیزی عجیب در جریان مرمت کف‌پوش‌های موزه دادند. من هم به آن‌جا رفتم.

رازهایی که با شیشه دارو فاش شد

آفریده گفت: در جریان مرمت کف‌پوش‌های موزه شیشه دارویی پیدا می‌شود که زیر کف‌پوش‌ها دفن شده بود. درون شیشه دارو یادداشت‌هایی از شرح روند مرمت ساختمان نوشته شده بود و ماوقع را توضیح می‌داد. درست در همان لحظه با خودم گفتم که این ماجرا یک «تایتانیک پلان» است. یعنی فیلمی که با یک اتفاق خاص شروع شده و در ادامه حادثه مشروح وقایع شرح داده می‌شود.

این کارگردان ادامه داد: من همواره به موضوعات مربوط به بافت تاریخی شهرها اهمیت می‌دهم و این موضوع برایم تبدیل به موقعیت مناسبی شد که به آن توجه کنم و درواقع دغدغه شخصی‌ام هم بود.

او درباره روند تحقیق و پژوهش برای ساخت این مستند گفت: برای ساخت این اثر تحقیق و پژوهش بسیاری صورت گرفت و در روند پژوهش‌ها اسناد و اطلاعات بسیاری به‌دست آمد که برای نخستین بار در فیلم منتشر می‌شود، همچون خاطرات دست‌نویس هولاین از روند معماری خانه قوام‌السلطنه به همراه عکس‌های پژوهشی گروه اتریشی و آلمانی در دهه ۵۰ در روند پژوهش به ایران رسید که در فیلم گنجانده شده، جالب است بدانید که هولاین معماری بسیار بزرگ بوده و توانسته است جایزه بزرگ معماری که ارزشی هم‌ارز با جایزه اسکار در دنیای سینما را دارد از آن خود کند.

روایت اول شخص معمار اتریشی در «هولاین در ایران»

این کارگردان درباره ساختار مستند بیان کرد: ساختار «هولاین در ایران» ترکیبی است. روایتی اول شخص از زبان هولاین که با توجه به دست‌نوشته‌هایش گفته می‌شود و همین‌طور روایتی سوم شخص از کارگردان ساختار اثر را شکل می‌دهد. امیدوارم این مستند به درستی و در وقت مناسب دیده شود و ارزش فیلم با خود فیلم سنجیده شود نه با حواشی آن یا روابط کارگردان.

عوامل این مستند عبارتند از پژوهشگر و کارگردان: هادی آفریده، گوینده گفتار فیلم: مهناز افضلی - شهرام درخشان، فیلمبردار: رضا تیموری، صدابردار: شاهین پورداداشی، صداگذار: مهرشاد ملکوتی، آهنگساز: حمیدرضا آفریده، مشاور پژوهشی پروژه: حمید وکیل باشی، ارد عطارپور، عکاس: روشنک اهرابی، مدیرتولید: اعظم صادقی منفرد، مدیر تولید شیراز: علی آریان فرد، دستیار فیلمبردار: سهیل صباحی.