نشانه های بیماری اریتم گرهی و نحوه تشخیص و درمان

اریتم گرهی نوعی بیماری پوستی است که باعث ایجاد برجستگی های قرمز رنگ و دردناک در زیر پوست فرد می شود. گاهی اوقات این برجستگی ها، زانو، ران، مچ و ساعد پا را نیز تحت تأثیر قرار می دهند. بیماری اریتم گرهی یکی از شایع ترین مشکلات التهابی نادر به نام پانیکولیت است که بر چربی زیر جلدی تأثیر می گذارد. در بسیاری موارد اریتم گرهی بین افراد ۲۰ تا ۴۵ سال مشاهده می شود. در این میان زنان ۵ برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.

علائم بیماری اریتم گرهی می تواند از قرمز تا آبی کبود رنگ باشد. این گره ها معمولا مسطح و بدون تورم هستند و در موارد شدید می توانند تمام سطح ساق پا و به طور نادر انگشتان پا را درگیر کنند. به طور معمول لکه های ایجاد شده در این نواحی تا چند هفته باقی می مانند. به صورت کلی اگرچه این بیماری بی ضرر است، اما می تواند علائم یک بیماری زمینه ای، سایر شرایط التهابی یا پاسخی غیر طبیعی به دارو یا آلرژی باشد. در ادامه مطلب همراه ما باشید تا به طور کامل بیماری اریتم گرهی را مورد بررسی قرار دهیم.

منظور از بیماری اریتم گرهی چیست؟

اریتم گرهی نوعی التهاب پوستی است که در بخشی از لایه چربی پوست قرار دارد. این بیماری منجر به ایجاد توده های قرمز رنگ، حساس و دردناک می شود که معمولا جلوی پاها و در زیر زانوها قرار دارند. به صورت کلی اندازه توده های حساس یا همان اریتم گرهی از یک سکه تا یک چهارم آن متغیر است. این احتمال وجود دارد که توده ها ظرف چند هفته روشن و ملتهب شوند. سپس منقبض شده و التهاب آن ها از بین برود و ظاهری کبود به جا بگذارند. با این حال اریتم گرهی می تواند خود به خود و ظرف مدت ۳ تا ۶ هفته کاملا از بین برود. پس از آن تنها یک کبودی موقت یا فرورفتگی مزمن در پوست به جا می ماند.

بیماری اریتم گرهی مزمن وضعیتی است که در اثر آن ضایعات برای مدت چند هفته یا چند ماه در جای دیگر به وجود می آیند. البته اریتم گرهی مزمن الگوی دیگری از این بیماری است که می تواند سال های سال طول بکشد. هم چنین امکان دارد این بیماری به خاطر وجود یک بیماری زمینه ای یا بدون آن اتفاق بیفتد.

اریتم گرهی (ندوزوم) مزمن چیست؟

اریتم گرهی مزمن نوع نادر این بیماری است و به وضعیتی گفته می شود که علائم آن هر چند وقت یک بار به طور متناوب عود کرده و دوباره بهبود می یابد. با هر بار عود این بیماری، ندول متعدد بر روی ساق پا ایجاد می شود که ظرف چند هفته کاملا از بین می رود. معمولا شدت التهاب توده ها در اریتم گرهی مزمن کمتر از حالت عادی است. هم چنین در این موارد بهتر است اریتم ندوزوم مزمن را از نوع عود کننده آن که در اثر عود بیماری زمینه ای ایجاد می گردد، تمیز داد.

اصلی ترین دلایل ایجاد اریتم گرهی چیست؟

بهتر است بدانید حداکثر ۵۵ درصد موارد اریتم گرهی ایدیوپاتیک هستند. به این معنا که علت شناخته شده ای ندارند. در برخی موارد اریتم گرهی نتیجه پاسخ ایمنی غیر طبیعی است که بیشتر در اثر عفونت، داروها و شرایطی که باعث التهاب مزمن می شوند، اتفاق می افتد. با این حال محققان کاملا مطمئن نیستند که اریتم گرهی چگونه توسعه پیدا می کند. یک نظریه این است که اریتم گرهی در اثر تجمع کمپلکس های ایمنی در رگ های ریز خونی و اتصالات چربی زیر جلدی به وجود می آید. این تجمع ها می توانند به التهاب منجر شوند.

به صورت کلی چیزی قریب به ۱/۲ درصد افراد مبتلا به جذام، نوعی از EN را به نام اریتم گرهی جذامی یا واکنش LEPRA نوع ۲ ایجاد می کنند. علت احتمالی اریتم گرهی می تواند به یکی از دلایل زیر باشد:

• سرطان
• بارداری
• ژنتیک
• برومیدها و یدیدها
• آنتی بیوتیک ها
• داروهای ضد بارداری خوراکی
• عفونت های قارچی
• عفونت های ویروسی
• عفونت های باکتریایی مانند سل یا مایکوپلاسما پنومونیه
• عفونت هایی مانند استرپتوکوکوس گروه B یا فارنژیت استرپتوکوکی
• سالیسیلات ها، سولفونامیدها و سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
• شرایطی که باعث ایجاد التهاب مزمن می شوند؛ مانند بیماری کرون، کولیت اولسراتیو (UC) و بیماری التهابی روده

اریتم گرهی با چه علائم و نشانه هایی همراه است؟

بیماری اریتم گرهی می تواند به طور ناگهانی و بدون داشتن هیچ علامت هشدار دهنده ای ایجاد شود. با این حال برخی افراد پیش از ایجاد ضایعات اریتم گرهی، علائم خاصی را تجربه می کنند. بسیاری از نشانه های اولیه اریتم گرهی، به خصوص درد مفاصل بعد از ایجاد زخم ها ادامه می یابند و ممکن است هفته ها و ماه ها حتی با وجود از بین رفتن زخم ها، ادامه داشته باشند. از شایع ترین علائم و نشانه های اولیه بیماری اریتم گرهی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• تب
• سرفه شدید
• ورم ملتحمه
• کاهش وزن
• عفونت ریه، بینی یا گلو
• خستگی غیر قابل وصف
• درد و ضعف عضلات و مفاصل
• مفاصل متورم بیشتر در زانو و مچ پا

بیشتر علائم این بیماری در میان افراد مختلف متفاوت است. با این حال زمانی که ضایعات اریتم گرهی ایجاد می شوند، به طور معمول دارای چند ویژگی مشترک هستند. بیشتر زخم های بیماری اریتم گرهی ویژگی های زیر را دارند:

• به لمس کردن حساس هستند.
• با درد شدیدی همراه می باشند.
• ظاهر آن ها گرد است.
• از نظر ظاهری بسیار براق هستند.
• در هر دو طرف بدن به طور مساوی وجود دارند.
• اندازه آن ها بین ۱ تا ۵ سانتی متر متفاوت است.
• از نظر تعداد، از ۲ تا بیشتر از ۵۰ متغیر هستند.
• در قسمت مچ پا، جلوی ساق پا، ران، زانو و ساعد دیده می شوند.
• رنگ آن ها قرمز روشن است که بعد از یک هفته تا ۱۰ روز متمایل به آبی محو یا بنفش خواهند شد.

در موارد نادر ممکن است لکه ها به یکدیگر متصل شوند و حلقه ای هلالی شکل را ایجاد کنند که چند روز قبل از محو شدن پخش می شوند.

نگاهی به راه های تشخیص اریتم گرهی

به صورت کلی برای اینکه پزشک بیماری شما را به درستی تشخیص دهد، مواردی را مورد بررسی قرار خواهد داد. عکس برداری از قفسه سینه و آزمایش خون، ۲ راه اصلی تشخیص بیماری اریتم گرهی است که با بررسی وجود سل یا سارکوئیدوز، بررسی میزان پادتن ضد استرپتوکوک و بررسی رسوب گلبول های قرمز انجام می شود.

بیماری اریتم گرهی در دوران بارداری

گاهی اوقات تغییرات هورمونی می تواند باعث ایجاد اریتم گرهی شود. چیزی نزدیک به ۲ تا ۵ درصد این موارد به بارداری مربوط می شود. اریتم گرهی که در دوران بارداری ایجاد می شود، به طور معمول بعد از زایمان کاملا برطرف می گردد. اما چنانچه خانم ها دوباره باردار شوند، احتمال بازگشت بیماری وجود خواهد داشت.

راهکاری هایی برای درمان اریتم گرهی

بهتر است بدانید در بیشتر موارد اریتم گرهی با استراحت مناسب ظرف ۱ تا ۲ ماه به طور جداگانه برطرف می شود. با این وجود بسیاری از افراد تا ۶ ماه و یا بیشتر از آن نیز علائم این بیماری را تجربه می کنند. اگر اریتم گرهی ناشی از یک بیماری زمینه ای پزشکی یا عفونت درمان نشده باشد، احتمال افزایش دوره آن بیشتر خواهد بود. اریتم گرهی طولانی مدت یا مزمن با درد مفاصل همراه است. به صورت کلی تشخیص اریتم گرهی از طریق گرفتن بیوپسی یا نمونه ای از بافت کوچک زخم ها صورت می گیرد. با این حال درمان توصیه شده برای هر مورد از این بیماری با توجه به علت آن تعیین می گردد. عفونت های زمینه ای یا شرایط پزشکی نیز به درمان نیاز خواهند داشت. متداول ترین درمان های اریتم گرهی شامل موارد زیر است:

• تغییر هر دارویی که باعث اریتم گرهی شود؛ تنها در صورت تشخیص پزشک.
• استراحت کافی؛ به ویژه زمانی که درد شدید یا تورم وجود داشته باشد.
• تتراسایکلین خوراکی.
• کرم ها و داروهای استروئیدی.
• بالا بردن ناحیه آسیب دیده به کمک بالش.
• داروهای ضد درد و ضد التهاب بدون نسخه.
• کورتیکواستروئیدهای سیستمیک، اغلب قرص پردنیزولون.
• استفاده از جوراب های فشاری سبک، بسته بندی های حمایتی و بانداژها (باند الاستیک).
• پتاسیم یدید؛ اغلب ۴۰۰ تا ۹۰۰ میکروگرم در روز به مدت ۱ ماه. شروع درمان باید بعد از آغاز علائم باشد.
• استفاده از یخ پیچیده شده در حوله هر بار به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه. توصیه می شود این روش را چند بار در طول روز تکرار کنید.

منبع : آرگا