بلاتکلیفی اسقاط خودروهای فرسوده

به گزارش مشرق، یکی از عوامل اصلی بالا بودن مصرف بنزین در کشور، تردد خودروهای فرسوده است؛ گزارش‌ها نشان می‌دهد که هر یک از خودروهای فرسوده نسبت به یک خودروی غیرفرسوده ۱۴.۳ درصد مصرف بنزین بیشتری دارد. بنابراین اسقاط هر خودروی فرسوده در شرایط فعلی سبب کاهش مصرف ۲۰۰۰ لیتر بنزین در سال می‌شود.

به منظور بهبود عملکرد در حوزه اسقاط خودروهای فرسوده، از اواخر آذرماه ۱۴۰۱ دولت تصمیم به انتقال سامانه اسقاط خودرو از وزارت راه و شهرسازی به وزارت صمت گرفت و از تاریخ ۲۴ دی ماه سامانه قبلی پیش از راه‌اندازی سامانه جدید از دسترس خارج شد.

پس از انتقال سامانه اسقاط خودرو به وزارت صمت با گذشت نزدیک به ۵ ماه از مسدود شدن سامانه قبلی، به نظر می‌رسد همچنان مشکلات مربوط به اسقاط خودرو از این طریق حل نشده و اختلالات پابرجاست.

یکی از مهم‌ترین اختلالات مربوط به اسقاط خودروهایی می‌شود که پیشتر (قبل از سال ۱۴۰۲) ثبت نام کرده و در روند مراحل اداری قرار داشتند. از سویی دیگر به مالکان این خودروها پیامکی مبنی بر پایان مهلت زمان تعیین شده برای اسقاط خودروهای خود نیز ارسال می‌شود که این کار باعث نگرانی و بلاتکلیفی این افراد شده است.

گواهی‌های اسقاطی که در گذشته در مراکز اسقاط تولید شده بودند به دلیل عدم دسترسی به سایت و این گواهی‌ها، تولیدات انجام شده به فروش نمی‌رسد که این کار منجر به اختلال در گردش اقتصادی ده‌ها بنگاه اقتصادی نیز شده است.

با محدود شدن دسترسی به سامانه اسقاط خودرو، مالکان با خطر از بین رفتن امتیاز طرح جایگزینی مواجه هستند و ایجاد بسته‌های گواهی جهت شماره‌گذاری امکان پذیر نیست و از طرفی دیگر مراکز اسقاط نمی‌توانند انتقال گواهی اسقاط را در صفحه واردکنندگان انجام دهند که این کار باعث تحمیل خسارت‌های زیادی به آنها شده است.

پس از قطع دسترسی به سامانه به دلیل خطر از دست رفتن امتیاز قرعه‌کشی، مالکان خودروهایی که در طرح جایگزینی خودروهای فرسوده با خودروهای داخلی برنده شده بودند با تفاهم ستاد اسقاط خودرو با خودروسازان مهلتی دو ماهه برای این مالکان در نظر گرفته شد.

نکته دیگر آنکه، از تاریخ ۲۴ دی ۱۴۰۱ تا ۲۹ فروردین ۱۴۰۲ به مدت سه ماه ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده که یکی از ارگان‌های با اهمیت است بدون متولی بود و پس از تعیین متولی نیز شاهد اصلاح و تغییرات برای ساماندهی شرایط موجود نیستیم.

وقتی اسقاط صورت نگیرد، تعداد خودروهای فرسوده روز به روز بیشتر می‌شود، بنابراین سهم ۵۰ درصدی فرسوده‌ها در آلودگی هوا سال به سال افزایش می‌یابد.

بر اساس گزارش بانک جهانی در سال ۲۰۱۸، آلودگی هوای تهران به طور مستقیم هر ساله خسارت ۲.۶ میلیارد دلاری به سلامت عمومی شهروندان وارد می‌کند که مطابق برآورد صورت گرفته کاهش آلودگی هوای تهران در اثر اجرای طرح‌های اسقاط وسایل نقلیه فرسوده، می‌تواند کاهش خسارت تقریبی تا ۱۰۸۱ میلیون دلاری را در بخش سلامت شهر تهران به همراه داشته باشد.

همچنین میزان مصرف بنزین کشور به بیش از ۱۱۰ میلیون لیتر در روز رسیده و از میزان متوسط تولید پیشی گرفته است. با توجه به روند کند افزایش تولید بنزین در کشور و رشد سالانه ۵ الی ۱۰ درصدی مصرف بنزین در صورت تداوم شرایط فعلی کشور به واردکننده بنزین تبدیل خواهد شد.