قطار توسعه و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام صنعت گاز به کجا رسید؟

به گزارش ایران اکونومیست، پایگاه خبری وزارت نفت نوشت: دو سال از انتخاب سیدابراهیم رئیسی به‌عنوان رئیس دولت سیزدهم می‌گذرد. دو سال پیش بود که «رئیسی» کلیددار ساختمان پاستور شد و عزمش را برای پیشبرد و توسعه پروژه‌ها و طرح‌های نیمه‌کاره و حرکت پرشتاب برای تکمیل آنها جزم کرد تا جایی که مجید چگنی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران به‌تازگی از بهره‌مندی ۹۸.۵ درصد شهرها و ۸۵ درصد روستاهای کشور از گاز طبیعی خبر داده است.

توجه به مناطق کم‌برخوردار

یکی از حوزه‌های قابل توجه در این باره، شتاب‌بخشی به اجرای پروژه‌های گازرسانی به استان سیستان و بلوچستان بود که در همین مدت، گاز طبیعی به شهرهای زابل، خاش، چابهار و بسیاری از واحدهای صنعتی این استان رسیده و طرح‌های دیگری هم برای تکمیل گازرسانی در شهرها و روستاهای سیستان و بلوچستان کلید خورده است.

از سویی گاز طبیعی به بسیاری از شهرها و روستاهای مرزی کشور در دیگر استان‌های کشور رسیده و به‌ویژه در زمستان گرمابخش خانه‌های مردم شده است.

عمل به وعده

موضوع قابل توجه دیگر در این بازه زمانی، آغاز عملیات اجرایی تقویت خط انتقال گاز ۱۶ اینچ تربت‌جام بوده است، زیرا ورود جبهه هوای بسیار سرد در ۲۰ دی‌ماه سال ۱۴۰۱ به کشور سبب کاهش شدید دما تا منفی ۳۰ درجه سانتی‌گراد شد که هم‌زمان با این کاهش دما، کشور ترکمنستان، گاز وارداتی به ایران را قطع کرد و در پی افزایش مصرف گاز در کشور، شبکه خطوط انتقال گاز خراسان رضوی که در انتهای شاخه‌های خطوط هستند با شدت، وسعت و ماندگاری هوای بسیار سرد پس از چهار روز افت فشار پیاپی، دچار مشکل و جریان گاز بخشی از شهر تربت‌جام (۳۰ درصد مشترکان) قطع شد.

هم‌زمان با این اتفاق، جواد اوجی، وزیر نفت و جمعی از مدیران صنعت نفت و گاز کشور به استان خراسان رضوی و شهر تربت‌جام سفر کردند و اوجی در جریان این سفر، دستور احداث خط لوله گاز کمکی برای تقویت فشار گاز تربت‌جام و توابع آن تا زمستان ۱۴۰۲ را صادر کرد.

رئیس‌جمهوری همچنین در سال ۱۴۰۰ در سفر به خراسان جنوبی به شرکت گاز استان فرمان داد ۱۶۹ روستا را تا پایان سال ۱۴۰۱ به شبکه گاز کشور متصل کند. با این حال شرکت گاز استان خراسان جنوبی این کار را بیش از یک سال زودتر (اسفندماه ۱۴۰۰) تکمیل کرد و این اقدامی جهادی از سوی مجموعه کارکنان این شرکت بود، در حالی که از بودجه سال ۱۴۰۱ هم برای گازرسانی به این روستاها استفاده نشد.

تکیه بر توان داخل

بهره‌برداری رسمی از پروژه تغلیظ گازهای اسیدی در پالایشگاه گاز هاشمی‌نژاد که نوآوری تازه در میان صنایع پالایش گاز دنیا ثبت شد و تولید گوگرد در این مجموعه سالانه ۱۱ هزار تن افزایش یافت، بهره‌برداری از هر دو قطعه خط انتقال گاز «محمدیه قم – پارچین» و کسب مقام برتر مجتمع گاز پارس جنوبی در استفاده از اقلام راهبردی ساخت بار اول در سطح وزارت نفت از جمله دیگر اقدام‌هایی بودند که در این دو سال با تکیه بر دانش فنی داخلی و با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان به ثمر نشستند.

از سویی استفاده از مولکولارسیو و کاتالیست داخلی برای نخستین‌ بار در پالایشگاه گاز ایلام که پیش‌تر توسط شرکت‌های اروپایی تأمین می‌شد، در این دولت با حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و رونق بازار کالاهای ایرانی رقم خورد، همچنین ایران به باشگاه جهانی تعمیرات شیرهای توپی تمام‌جوش پیوست و صنعت گاز کشور در ساخت محفظه احتراق توربین زیمنس با صرفه‌جویی سالانه ۱۰ میلیون یورو خودکفا شد.

نهایی‌ شدن مصوبه توسعه هفت میدان و اجرای هم‌زمان ۱۴ طرح توسعه ذخیره‌سازی گاز طبیعی در کشور، آغاز عملیات اجرایی فاز دوم ذخیره‌سازی گاز شوریجه، آغاز مرحله نخست طرح توسعه میدان گازی مختار و عبور خط لوله گاز ۳۰ اینچی از زیر آب برای نخستین‌ بار در خاورمیانه از دیگر موارد انجام‌شده و در حال پیگیری است.

توسعه دیپلماسی انرژی

موضوع قابل توجه دیگر در کنار همه این اقدام‌ها در حوزه داخل، توسعه دیپلماسی انرژی در دولت سیزدهم به‌ویژه در صنعت گاز بوده است که امضای قرارداد سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان از مسیر ایران، امضای قرارداد دو برابر شدن مقدار این سوآپ، امضای قرارداد تهاتر گاز ایران با برق ارمنستان تا سال ۱۴۰۹ به‌منظور دو برابر شدن صادرات گاز ایران به این کشور، نهایی‌ شدن قرارداد واردات گاز از ترکمنستان و افزایش حجم صادرات گاز به کشورهای همسایه تنها بخشی از این عملکرد است.

جلوگیری از قطعی برق

در پایان نباید فراموش کرد که گازرسانی به نیروگاه‌ها نیز همواره از اهداف مهم صنعت گاز کشور بوده که برای حفظ محیط زیست هم اهمیت زیادی دارد، از این‌ رو شرکت ملی گاز ایران این موضوع را در دستور کار دارد و شتاب‌بخشی به تکمیل پروژه‌های گازرسانی به نیروگاه‌ها و تأمین سوخت پایدار آنها سبب شد در دو سال اخیر و در زمستان و تابستان شاهد قطعی برق و انتشار جدول زمان‌بندی خاموشی در مناطق مختلف کشور نباشیم.