مودی در مصر به دنبال چیست؟

مصر از تمام شرایط لازم برای وارد شدن به بازی بزرگی که هند و چین در آن مشارکت فعالانه دارند، برخوردار است و بالقوه به قاهره این امکان را می‌دهد که به انزوای نسبی خود در چهل سال گذشته پایان داده و بازیگری تعیین کننده‌تر در شمال آفریقا و مناطق فراسوی آن تبدیل شود.

به گزارش خبرآنلاین، روز شنبه نارندا مودی برای یک سفر دو روزه وارد مصر شد. وی در هنگام ورود به قاهره مورد استقبال مصطفی مدبولی نخست وزیر مصر قرار گرفت. این اولین سفر دوجانبه نخست وزیر هند به مصر در ۲۶ سال گذشته است. سفیر هند در مصر درباره این سفر گفت که روابط چند وجهی هند با مصر در سال جاری به یک مشارکت استراتژیک ارتقا یافته است.

آجیت گوپته گفت: هند و مصر دو تا از بزرگترین تمدن‌های باستانی در جهان هستند و پیوند‌های ما به بیش از ۴۰۰۰ سال قبل برمی گردد. مردم مصر با فرهنگ هند بسیار آشنا هستند و می‌خواهند با هند روابط دوستانه داشته باشند. گوپته همچنین تاکید کرد که هند و مصر سالهاست که در تمرینات مشترک، برنامه‌های آموزشی و ... شرکت می‌کنند و در دو سال گذشته حدود هفت هیئت دفاعی مصری به هند رفته اند.

دیدار با رئیس جمهور مصر

روز یکشنبه مودی و عبدالفتاح السیسی دیدار و برای ارتقای روابط دو کشور به سطح مشارکت استراتژیک اعلامیه مشترکی را امضا کردند. اعلامیه مشارکت استراتژیک تا حد زیادی نمادین است و مشاوره‌های دوره‌ای ویژگی اصلی آن است. با این حال، این یک نشانه واضح است که قاهره و دهلی نو قصد دارند پتانسیل همکاری را در بسیاری از سطوح دنبال کنند. مودی و السیسی در مذاکرات خود طیف گسترده‌ای از زمینه‌ها که در آن مصر و هند همکاری می‌کنند را بررسی کردند تا روابط دو جانبه را به جلو سوق دهند. براساس بیانیه ریاست جمهوری مصر، این موارد شامل ارتباطات از راه دور، فناوری اطلاعات، دارو، انرژی‌های جدید و تجدید پذیر، گردشگری و فرهنگ است.

آن‌ها همچنین در مورد تقویت تجارت و افزایش سرمایه گذاری هند در مصر بحث کردند. در این دیدار سیسی، با تأکید بر قدردانی روزافزون دولت خود از روابط با دهلی نو، به رهبر هند «گردنبند بزرگ نیل» که یکی از بالاترین نشانه‌های افتخار در مصر است را اهدا کرد.

دیدار نخست وزیر هند و رئیس جمهور مصر شش ماه پس از حضور سیسی در رژه روز جمهوری هند به عنوان میهمان رسمی برگزار شد. در ماه ژانویه، سیسی و مودی در مورد اقدامات برای افزایش تجارت دو جانبه به ۱۲ میلیارد دلار توافق کردند. در طول بازدید سیسی از هند، کشور‌ها همچنین توافق نامه‌هایی را برای گسترش همکاری در امنیت سایبری، فناوری اطلاعات و فرهنگ امضا کردند.

سیسی همچنین قرار است در ماه سپتامبر برای اجلاس G-۲۰ به هند سفر کند، جایی که مصر به عنوان مهمان ویژه دعوت شده است.

سابقه روابط هند و مصر از دهه ۱۹۸۰

از دهه ۱۹۸۰ تاکنون مودی پنجمین نخست وزیر هند است که به مصر سفر می‌کند. راجیو گاندی در سال ۱۹۸۵، ناراسیما رائو در سال ۱۹۹۵، اندر کومار کوجرال در سال ۱۹۹۷ و مانموهان سینگ در سال ۲۰۰۹ از این کشور بازدید کردند. از طرف مصر، رئیس جمهور حسنی مبارک در سال‌های ۱۹۸۲، ۱۹۸۳ (اجلاس سران جنبش عدم تعهد) و بار دیگر در سال ۲۰۰۸ از هند بازدید کرد. تبادلات سطح بالا با مصر پس از قیام بهار عربی در سال ۲۰۱۱ ادامه یافت و سپس محمد مرسی، رئیس جمهور این کشور در مارس ۲۰۱۳ از هند بازدید کرد. السیسی نیز در طول مدت ریاست جمهوری خود بر مصر سه بار به هند سفر کرده است.

روابط تجاری هند و مصر

هند یکی از پنج وارد کننده برتر محصولات مصری از جمله روغن خام و گاز طبیعی مایع، نمک، پنبه، مواد شیمیایی معدنی و دانه‌های روغنی است. صادرات عمده هند به مصر نیز شامل نخ پنبه، قهوه، دخانیات، عدس، قطعات وسیله نقلیه، کشتی، قایق و ماشین آلات برقی است. به گفته وزارت امور خارجه هند، بیش از ۵۰ شرکت هندی حدود ۳.۱۵ میلیارد دلار در بخش‌های مختلف اقتصاد مصر از جمله مواد شیمیایی، انرژی، منسوجات، پوشاک، تجارت و خرده فروشی سرمایه گذاری کرده اند.

اهمیت دیدار مودی و سیسی

مصر با گسترش روابط خود با هند قصد دارد روابط خود با جهان را به مشارکت‌های فراتر از بلوک غرب هدایت کند. همچنین مصر به افزایش سرمایه گذاری هند در این کشور چشم دوخته است، اقتصاد مصر در چند سال گذشته دوره‌های پرتلاطمی را پشت سر گذاشته است که در ابتدا ناشی از همه‌گیری کوید و سپس جنگ روسیه و اوکراین بود که بر عرضه تقریباً ۸۰ درصد غلات وارداتی مصر از روسیه و اوکراین تأثیر گذاشت. برای غلبه بر این بحران، مصر چشم به سرمایه گذاری هند برای انجام تعهدات بدهی خارجی خود و حفظ امنیت غذایی دارد.

از دید تحلیلگران روابط نزدیک با قاهره می‌تواند برای هند نیز اهمیت داشته باشد. مصر که پرجمعیت‌ترین کشور حوزه خاورمیانه و شمال آفریقا است، از اهمیت ژئواستراتژیکی حیاتی برخوردار است. با توجه به اینکه ۱۲ درصد تجارت جهانی از کانال سوئز می‌گذرد، همچنان مصر نقش موثری در تامین امنیت اقتصاد جهانی ایفا می‌کند. به گفته کارشناسان، قاهره می‌تواند دروازه‌ای برای ورود به بازار‌های بزرگ در اروپا و آفریقا برای هند باشد. هند همچنین نگران نفوذ فزاینده چین در مصر است. علاوه بر همه این‌ها هند با گسترش روابط خود با کشور‌های جنوب از جمله مصر تصمیم دارد موقعیت خود را به عنوان صدای جنوب جهانی تثبیت می‌کند.

به نظر می‌رسد رقابت چین و هند در بخش‌های مختلف آسیا، فرصتی برای کشور‌های اوراسیایی است که در این بین راهی برای تامین مطلوب منافع اقتصادی و امنیتی خود بیابند. مصر از تمام شرایط لازم برای وارد شدن به بازی بزرگی که هند و چین در آن مشارکت فعالانه دارند، برخوردار است و بالقوه به قاهره این امکان را می‌دهد که به انزوای نسبی خود در چهل سال گذشته پایان داده و بازیگری تعیین کننده‌تر در شمال آفریقا و مناطق فراسوی آن تبدیل شود.