عکس «جیمز وب» از اثر برخورد غول‌های کهکشانی!

به گزارش ایران اکونومیست و به نقل از ای‌اس‌اِی وب، کهکشان عجیب «ان‌جی‌سی ۳۲۵۶»(NGC ۳۲۵۶) خود را در عکس جدید «تلسکوپ فضایی جیمز وب»(JWST) ناسا به نمایش گذاشته است. این کهکشان که اندازه‌ای مشابه راه شیری دارد، در فاصله ۱۲۰ میلیون سال نوری از ما در صورت فلکی «بادبان»(Vela) قرار گرفته و یکی از ساکنان «ابرخوشه هیدرا قنطورس»(Hydra-Centaurus Supercluster) است.

ان‌جی‌سی ۳۲۵۶ که به شکل چرخی از بازوهای مارپیچی به هم پیچیده در یک ابر مه‌آلود است، شاید آرام به نظر برسد اما این عکس، پیامدهای یک برخورد کیهانی باستانی را نشان می‌دهد. این کهکشان منحرف‌شده، اثر برخورد بین دو کهکشان مارپیچی پرجرم است که ستاره‌شناسان تخمین می‌زنند حدود ۵۰۰ میلیون سال پیش با یکدیگر برخورد کرده‌اند.

در این عکس، یک کهکشان مارپیچی بزرگ را از روبه‌رو می‌بینیم که هسته آن بسیار روشن است. رگه‌های غبار سرخ‌رنگ در مرکز و در سراسر کهکشان می‌درخشند. این غبار توسط یک هاله خاکستری تیره ساخته‌شده از ستاره‌های کهکشان احاطه شده است. هاله خاکستری به سوی یک دنباله جزر و مدی در سمت چپ بالا و یک دنباله دیگر در پایین کشیده می‌شود. ستاره‌ها و کهکشان‌های کوچک، کهکشان مارپیچی را در پس‌زمینه‌ای سیاه‌رنگ احاطه کرده‌اند.

گذشته پر فراز و نشیب ان‌جی‌سی ۳۲۵۶ در میان غبار و ستاره‌های درخشان که از بدنه اصلی کهکشان به سمت بیرون امتداد یافته‌اند، ثبت شده است. نواحی سرخ و نارنجی چشمگیری که در سراسر کهکشان پخش شده‌اند، حاوی ستارگان جوانی هستند که در اثر ادغام دو کهکشان ایجاد شده‌اند و دانه‌های گرد و غبار کوچکی را رها می‌کنند که به انتشار نور فروسرخ می‌پردازند. این نور با جزئیات حیرت‌انگیزی توسط تجهیزات جیمز وب ثبت می‌شود. علاوه بر این، ویژگی‌های جزر و مدی گسترده‌ای وجود دارند. این ویژگی‌ها عمدتا ستاره‌هایی هستند که هنگام برخورد از کهکشان‌ها بیرون کشیده شده‌اند.

اگر از شما خواسته شود که یک برخورد کهکشانی را به تصویر بکشید، ممکن است ستارگانی را در حال حرکت کردن به سوی یکدیگر با نتایج انفجاری فاجعه‌بار تصور کنید. در واقع، فضاهای بین ستارگان در یک کهکشان وسیع هستند. هنگامی که کهکشان‌ها با هم برخورد می‌کنند، ابرهای حاوی ستارگان آنها از یکدیگر عبور می‌کنند و در هم می‌آمیزند. گاز و غبار در کهکشان‌های در حال برخورد با هم در تعامل قرار می‌گیرند و نتایج شگفت‌انگیزی را ایجاد می‌کنند. برخورد کهکشانی که ان‌جی‌سی ۳۲۵۶ را ایجاد کرد، انفجار درخشانی از شکل‌گیری ستاره را به وجود آورد که در درخشان‌ترین بخش‌های این عکس قابل مشاهده است. این ستارگان نوزاد در طول موج‌های فروسرخ به شدت می‌درخشند. این نور می‌تواند در میان غبار پنهان در کهکشان نفوذ یابد و ستاره‌ها را به سوژه‌ای عالی برای جیمز وب تبدیل ‌کند.

این یکی از چندین رصدی است که نگاه دقیقی به فیزیک تشکیل شدن ستاره و رشد سیاه‌چاله در کهکشان‌های در حال ادغام شدن دارد. امید می‌رود که این رصدها، درک ستاره‌شناسان را در مورد تکامل کهکشانی تغییر دهند. بررسی مجموعه‌ای از کهکشان‌های فروسرخ درخشان مانند ان‌جی‌سی ۳۲۵۶ به جامعه ستاره‌شناسی کمک می‌کند تا بفهمند که جیمز وب چگونه می‌تواند تاریخ پیچیده کهکشان‌های ستاره‌ساز نزدیک را کشف کند.

این عکس حاوی داده‌های «دوربین فروسرخ نزدیک»(NIRCam) و «دستگاه فروسرخ میانی»(MIRI) جیمز وب است که ان‌جی‌سی ۳۲۵۶را با جزئیات خیره‌کننده در طول موج‌های فروسرخ ثبت کرده‌اند. مشاهدات پیشین در مورد ان‌جی‌سی ۳۲۵۶که با «تلسکوپ فضایی هابل»(HST) انجام شده بودند، این برخورد کیهانی را در طول موج‌های مرئی نشان دادند. مشاهدات هابل و جیمز وب در کنار هم در عکس زیر دیده می‌شوند.