کتاب «اردوگاه تل الزعتر؛ واقعه قتل‌عام فراموش شده»؛ بازگشت به خاطرات دردناک فلسطینی‌ها

خبرگزاری شبستان، جهان اسلام: «دکتر محمد داود العلی» در کتاب جدید خود «اردوگاه تل الزعتر.. واقعه قتل‌عام فراموش شده» که توسط در سال 2022 میلادی منتشر شد، یکی از پیچیده‌ترین پرونده‌هایی را باز کرد که درباره جنگ داخلی لبنان و ارتباطش با مسئله فلسطین و حضور فلسطینی‌ها درلبنان بود.

العلی در این کتاب به نبرد پیچیده سیاسی و نظامی می پردازد که منجر به محاصره اردوگاه «تل الزعتر» متعلق به پناهندگان فلسطینی در شرق بیروت برای ماه‌ها می شود، قبل از اینکه در 12 آگوست 1976 پس از 52 روز محاصره وحشیانه سرنگون شود. این محاصره را شبه نظامیان مسیحی- لبنانی وابسته به احزاب مارونی علیه گروه‌های فلسطینی و متحدانش اجرا کردند.

در جریان جنگ داخلی لبنان، سه اردوگاه لبنان به طور کامل ویران شد، اردوگاه نبطیه در جنوب لبنان که توسط جنگند‌ه‌های اسرائیلی در می 1974 تخریب شد، ساکنان آن در سایر اردوگاه‌ها پراکنده شدند. اردوگاه پاشا در نزدیکی اردوگاه تل الزعتر در 30 ژوئن 1979 به دلیل کشتار وحشتناک ویران شد و سپس اردوگاه الزعتر در این کتاب به آن پرداخته شده است.

کشتار ملت فلسطین از زمان نکبت تا قتل عام تل الزعتر پی درپی بودند. «پاتریک سیل» نویسنده انگلیسی می گوید که وجه مشترک همه آنها در این است فراموش شده اند یا بهتر بگوییم می خواستند در سطح اجرایی و قانونی و در سطح پاسخگویی و شناسایی مجرم، فراموش شوند.

این نویسنده به نقل از «دکتر حسین ابوالنمل» نوشت: شاید نماد تراژدی فلسطینی های لبنان باوجود همه زشتی ها و حجم قربانیان و برگزاری مراسم سالانه در کشتار صبرا و شتیلا متبلور نشده باشد، اما واقعیت این است که نماد در زبان سیاسی فلسطینی همان کشتار صبرا و شتیلا است اما در واجدان فلسطین قتل عام تل الزعتر است.

این کتاب مملو از جزئیات دقیق و اطلاعات بسیار مهم در مورد آن دوران است که به کشتار تل الزعتر منجر شد. در این کتاب خواننده با پیشینه سیاسی- تاریخی تاسیس اردوگاه تل الزعتر در لبنان در سال 1949 به عنوان یکی از 15 اردوگاه در لبنان آشنا می شود.

این کتاب نتیجه یک تلاش بی‌وقفه پژوهشی 6 ساله برای مستندسازی دقیق و هدفمند حوادث و مدارک و شواهد ارزشمند است که برای اولین بار منتشر می شود.

این کتاب بر 52 مصاحبه از افراد نظامی و رهبران سیاسی فلسطینی، لبنانی و سیاستمداران هر دو طرف و غیرنظامیانی تکیه دارد که داخل این اردوگاه و از بازماندگان قتل عام بودند. این افراد به ارایه نگاهی جامع و دقیق درباره جزئیات این قتل عام فراموش شده کمک کردند.

این کتاب در 444 صفحه با سبک روایت روان، حاشیه‌ها، پاورقی‌ها، جداول و ارجاع‌های فراوانی که تاریخ‌ها، مکان‌ها، شخصیت‌ها و رویدادهای فرعی را مستند کردند، منتشر شده است، همچنین نقشه‌ها، تصاویری از مفقودین و متن‌های مصاحبه برای درک بیشتر شرایط قتل عام تل الزعتر در این کتاب وجود دارد.

دکتر العلی به دور از این حوادث از جمله قتل عام تل الزعتر نبود، زیرا خودش به عنوان یک جوان فلسطینی پناهنده در لبنان بود که این دوران را به چشم دیده است.

پایان پیام/44