مروری بر گذشته برای ساختن آینده

سرویس کودک و نوجوان خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، شهریورماه را بنا به اتفاقات داخلی و خارجی مختلفی که در آن رخ داده است می‌توانیم ماه تاریخ بدانیم یا بهتر است بگوییم ماه آشنایی با تاریخ. در این ماه علاوه‌بر اشغال ایران توسط متفقین، مناسبت‌های مبارزه با تروریسم و مبارزه با استعمار انگلیس را هم در تقویم داریم. بزرگ‌ترین پویش کتابخوانی کشور با عنوان «هیس‌طوری» نیز با هدف آشنایی با تاریخ بویژه مسئله استعمار برگزار شد و اختتامیه آن نیز در هفته اول شهریورماه در کاخ سعدآباد تهران مهمان دختران و نوجوانی از سراسر کشور بود. همچنین اربعین حسینی نیز یک تاریخ بزرگ است و به دلیل نزدیک‌شدن به آن، رویدادهای اربعینی متنوعی نیز در این هفته برگزار شده است که منتخب آنها و کتاب‌های جدیدمنتشرشده ادبیات کودک و نوجوان را در ادامه می‌خوانید:

در آیین اختتامیه پویش کتابخوانی «هیس‌طوری» ویژه دهه هشتادی‌ها مطرح شد؛ آرزویم این بود بچه‌ها تاریخ بخوانند
کتاب‌های مهتاب منتشر کرد؛ «خنگول نیستیم، بدشانسیم» به بازار کتاب آمد
به مناسبت زادروز فریبا کلهر، نویسنده ادبیات کودک و نوجوان؛ بانوی هزارقصه
با موضوع عاشورا؛ نمایشگاه «ستاره در گهواره» در کتابخانه مرجع کانون برگزار می‌شود
به کوشش حوزه هنری کودک و نوجوان؛ فراخوان ملی لالایی «گهواره» منتشر شد
به کوشش انتشارات چاپ و نشر بین‌الملل؛ «مأموریت فلامینگوها» در کتابفروشی‌ها آغاز شد
وزیر آموزش و پرورش: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان باید الگوسازی کند
در نشست «ویژه‌برنامه‌های ستاد ملی اربعین کانون پرورش فکری» عنوان شد؛ اهدای ۲۸ هزار جلد کتاب اربعینی به کودکان و نوجوانان در داخل و خارج ایران
در نقد و بررسی کتاب «چراغ نیایش» عنوان شد؛ نویسنده داستان دینی نباید قضاوت، داوری و جانب‌داری کند/ کتاب‌های مذهبی سرگرم‌کننده بسیار کم است


در این هفته علاوه‌بر موضوعات ثابت هفتگی‌مان مثل «زبان در کتاب کودک»، «چالش‌های تألیف ادبیات نوجوان» و «مطبوعات کودک و نوجوان»، یک گفت‌وگوی خواندنی نیز با سیده‌مارال بابایی داشتیم. او درباره داستان‌نویسی کودک و نوجوان با موضوع پیاده‌روی اربعین برایمان گفت و خاطره‌های کودکان و نوجوانان زائر را بهترین منبع سوژه‌یابی دانست. منتخب گفت‌وگوهای این هفته به شرح زیر است:

زبان در کتاب کودک-۸/ ویراستار خوب می‌تواند نمره اثر را به حد اعلی برساند
مجید راستی، نویسنده کودک و نوجوان گفت: من اعتقاد دارم که اگر نویسنده‌ای قصه‌ای نوشت و نمره او ۱۹ شد، ویراستار خوب آن را به ۲۰ می‌رساند.

دبیر مجموعه «سرزمین جاودانی من» در گفت‌وگو با ایبنا عنوان کرد؛ به دنبال تغییر نگاه در نویسندگان ساکن تهران و دیگر مناطق کشور هستیم
هامون طهماسبی، نویسنده و دبیر مجموعه «سرزمین جاودانی من» گفت: این مجموعه کمک کرد که از استعدادها و ظرفیت‌های فعالان دیگری که در حوزه کتاب و در مناطقی در خارج از تهران و بویژه در مناطق روستایی و کم‌برخوردار زندگی می‌کنند استفاده کنیم. شاید چنین افرادی نتوانند از نظر معیارهای فنی اثری را خلق کنند که جایزه ببرد؛ اما اثری را خلق می‌کنند که به عنوان یک محصول ارزشمند و اثرگذار، مصرف فرهنگی شود و بخش بزرگی از نیازهای بچه‌های همان منطقه یا مناطق دیگر را پاسخ دهد.

چالش‌های تألیف ادبیات نوجوان-۱۳/ شخصیت‌‌پردازی‌ها باید به تناسب داستان، منطبق بر نوجوان جامعه امروز باشد
فهیمه شانه، مترجم و ویراستار ادبی گفت: اگر چه لازم است نوجوانان و تمام مخاطبان آثار ادبی با ارزش‌های اصیل فرهنگ و جامعه خو بگیرند؛ اما وجود شخصیت پاک و مثبت در داستان‌ها کافی نیست و بدون حضور شخصیت‌های منفی که خوب ساخته و پرداخته شده باشند و تقابل این دو با هم، شاید نتوان ارزش‌ها را به‌درستی از هم تمیز داد.

مطبوعات کودک و نوجوان-۹/ با کتاب دوست باشید و به این دوستی‌تان افتخار کنید
حمیدرضا داداشی، روزنامه‌نگار و نویسنده کودک و نوجوان معتقد است که حتی اگر ما به طور تصادفی یا از روی علاقه آمده باشیم در شغل خبرنگاری یا نویسندگی کودک و نوجوان، باید توجه کنیم که قدر جایگاه خود را بدانیم و دین خود را ادا کنیم و زکات این نعمت الهی را بدهیم. او شعاری دارد؛ با کتاب دوست باشید و به این دوستی‌تان افتخار کنید.

یک نویسنده در گفت‌وگو با ایبنا بیان کرد؛ پیرنگ سفر یکی از بهترین تکنیک‌ها برای نگارش داستان اربعینی کودک و نوجوان است
سیده‌مارال بابایی، نویسنده گفت: سوژه داستان اربعینی می‌تواند چیزی باشد که آن کودک و نوجوان در طول سفر خیلی با آن در ارتباط است و بیشتر آن را می‌بیند و بیشتر به آن توجه می‌کند. مثل آن کوله‌پشتی که دارد با خودش می‌برد یا حتی آن لیوانی که در آن چای ریخته می‌شود؛ علاوه‌بر این، برای داستان اربعین یکی از پیرنگ‌هایی که ما داریم پیرنگ سفر است. به نظر من یکی از بهترین تکنیک‌هایی که می‌توان در داستان اربعینی برای کودک و نوجوان به کار گرفت همین سفر است.

ما در سرویس کودک و نوجوان ایبنا سعی می‌کنیم هر هفته مناسبت‌های جهانی را در کنار مناسبت‌های ملی بررسی کنیم و درباره‌شان مطلبی ارائه دهیم. در این هفته دو مناسبت جهانی داشتیم که یکی بسیار مهم بود و دیگری بسیار بامزه: روز جهانی حقوق فردی و روز جهانی کوسه‌نهنگ. منتخبی از معرفی کتاب‌ها و یادداشت‌های این هفته را در ادامه می‌بینید:

ویژه کودکان؛ کتابی سرگرم‌کننده و آموزشی درباره سرماخوردگی
انتشارات طوطی منتشر کرد؛ «هوش مالی» چیست؟
پیشنهاد مطالعه برای گروه سنی ۵ تا ۹ سال؛ حل مشکلات کودکان با شبیه‌سازی چالش‌های آنها
یادداشت؛ حق کودک بر سلامت روان در فضای مجازی
کتاب و مدرسه-۹/ یادگیری مهارت‌های اجتماعی ورود به مدرسه
به مناسبت روز جهانی کوسه‌نهنگ؛ کوسه‌ها را از دندان‌هایشان قضاوت نکنید