مرثیه غم انگیز فارغ التحصیلان صنعتی شریف اینبار در یک شرکت دانش بنیان/ دو دولت با بدقولی ورشکستمان کردند / به مهاجرت فکر می کنیم
رکنا: دانش آموختگان دانشگاه صنعتی شریف ده سال پیش دورهم جمع شدند تا با تاسیس یک شرکت دانش بنیان، بخش کوچکی از نیازهای تکنولوژیکی کشور را را رفع کنند اما اکنون ورشکسته شدند و به مهاجرت می اندیشند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، این گزارش مرثیه غمانگیز جوانان ایرانی در یک شرکت دانش بنیان است که در عالیترین سطح ادامه تحصیل دادهاند و با تمامی سختی ها و مشکلات در داخل کشور نه تنها پای رفتن نداشتند بلکه ماندند تا در درون تاریکی چراغی را روشن کنند و امیدوارانه به سمت آینده حرکت کنند دریغ از اینکه تنها سلایق دولت ها با آمدن و رفتنشان تغییر می کند نه سیاست های آن در قبال حمایت از تولید داخلی. هر خبر و عکس و شعاری هم که از آنها منتشر می شود در چهارچوب همان خبر، عکس و شعار باقی می ماند تا این چرخه معیوب ناامیدکردن جوانان از وطن ادامه داشته باشد و «حمایت از تولید دانش بنیان داخلی» در مرز کلمات باقی بماند.
حمیدرضا نصیری یکی از نخبه های دانشگاه شریف بود که تا مقطع دکتری در رشته برق در این دانشگاه تحصیل کرده و با دیگر جوانان نخبه هم تخصص خود شرکتی را تشکیل داده است تا بتواند گرهی از گره های فنی و تکنولوژیکی کشور را باز کند اما در این راه زخم های بسیاری خورده است و داستان زخم هایش به این دولت و آن دولت برنمیگردد بلکه او از یک ساختار معیوب و ناکارآمد ضربه خورده همان ساختاری که هزاران نخبه ایرانی را وادار به مهاجرت به آن سوی مرزها کرده و صرف کردن فعل «رفتن» را تبدیل به گزینه ای برای تمامی جوانان ایران کرده است.
حمیدرضا نصیری مدیر عامل شرکت دانش بنیان آرسین در گفتگو با خبرنگار اجتماعی رکنا در خصوص مشکلاتی که در این 10 سال با آنها دست و پنجه نرم کرده است گفت: بعد از وقوع چندین سیل در سال 98 در ایران ، مسوولان دولتی اعلام کردند که یکسری از دستگاه های اپتیک را برای سنجش دقیق وضعیت هوایی در کشور نداریم و برخی از تجهیزات سازمان هواشناسی یا باید خریداری شود و یا اینکه در داخل تولید شود.
وی می گوید: شرکت ما نیز با توجه به اینکه در زمینه اپتیک فعالیت می کرد پیشنهاداتی را مبنی بر بومی سازی این دستگاه ها در داخل کشور دریافت کرد. در این فرایند از چندین شرکت دعوت شد که شرکت ما نیز در این برنامه حضور داشت. درخواست مدیران دولتی این بود که تعدادی از این دستگاه ها را در کشور بومی سازی کنیم.
مدیر عامل شرکت دانش بنیان آرسین با اشاره به اینکه عمده درخواست این مدیران این بود که تا قبل از پایان دولت این دستگاه ها ساخته شود، تاکید می کند: سفارش کار برای ساخت دو دستگاه پیشرفته بود و بعد از چندین جلسه اصرار زیادی داشتند تا حتما قرار داد تولید این دستگاه ها را با ما ببندند.
نصیری بیان می کند: نهایتا اینها منجر به عقد دو قرارداد برای ساخت دو دستگاه سنجنده دید افقی و سنجنده ارتفاع ابر شد که در قالب یک قرارداد 4 جانبه بین معاونت علمی ریاست جمهوری، معاونت فناوری فضایی وزارت راه، سازمان هواشناسی و شرکت دانش بنیان آرسین تابش نگاران فناور در سال 98 منعقد شد.
وی در ادامه می افزاید: ما بعدها متوجه شدیم که این قرارداد یک قرارداد ایرادداری است و دلیل اینکه ما زیر بار این قرار داد رفتیم این بود که در سال 96 که شرکت ما سه ساله بود مجموعه ای از قراردادها را با دانشگاه ها و شرکت های دیگر بسته بودیم و به علت دیرکرد در پرداخت دستمزدها و افزایش نرخ ارز به صورت همزمان دچار مشکلات عمده مالی شده بود و ما برای اینکه بتوانیم سرپا بایستیم مجبور به تن دادن به این قرار داد شدیم.
98 درصد قطعات دستگاه ها از خارج وارد می شود/ ما فقط «اسمبل» می کنیم
مدیر عامل شرکت دانش بنیان آرسین با تشریح وضعیت غیرحقیقی حمایت از شرکت های دانش بنیان در مجموعه های دولتی، تصریح می کند: ما نزدیک به 98 درصد از مواد اولیه برای ساخت یا تولید هر محصل دانش بنیانی را از خارج از کشور وارد می کنیم و وقتی مجموعه های دولتی پرداخت دستمزدها را چندین سال به تعویق می اندازند و در این چند سال قیمت دلار به یکباره 5 برابر می شود و پرداخت ها نیز با به ریال انجام می گیرد در حقیقت منجر به ورشکستگی ما یا هر شرکت دیگری می شود.
نصیری اضافه می کند: به همین دلیل ما در آن زمان سعی کردیم که هر پیشنهادی را که در توان ما است به سرعت بپذیریم و حتی فکر نمی کردیم که معاونت علمی نهاد ریاست جمهوری که داعیه دار حمایت از شرکت های دانش بنیان و تولید داخل است دست به اقداماتی بزند که منجر به ورشکستگی ما شود.
وی می گوید: بعد از اینکه قرارداد منعقد شد و ما دچار مشکل شدیم، متن قرارداد را به چندین وکیل نشان دادیم و به ما گفتند که قرارداد غلط است و نحوه پرداخت هزینه ساخت این دستگاه به شکل وام است و به صورت مشروط تنظیم شده بود بطوریکه معاونت علمی نهاد ریاست جمهوری یک وامی را به ما پرداخت می کرد و بعد از ساخت دستگاه و گرفتن تایید از سوی سازمان هواشناسی این وام بلاعوض تلقی می شد.
مدیر عامل شرکت دانش بنیان آرسین می افزاید: ما در آن مقطع فقط توانستیم بندی را به قرارداد اضافه کنیم که در صورت وقوع نوسانات ارزی بتوانیم این تفاوت قیمت را جبران کنیم.
نصیری تاکید دارد: در آن زمان وارد اپیدمی کرونا شدیم و پیش پرداخت به ما داده شد و به علت شیوع این بیماری تقریبا هیچ کاری نمی شد انجام داد. بعد از عد سال 99 ما از معاونت علمی خواستیم که به علت افزایش یکباره نرخ ارز بخش یا تمام کسری را جبران کنند زیرا ما در اینجا تنها دستگاه را طراحی و روی هم گذاری می کردیم زیرا بسیاری از قطعات حتی امکان ساخت آن در داخل کشور وجود ندارد و این مسوولان دولتی به ما گفتند نگران نباشید کار را پیش ببرید و ما بالاترین نهاد حمایت کننده از تولید دانش بنیان و تولیدات داخلی هستیم و این مساله را حل می کنیم.
وی پیشنهاد چندین پروژه دیگر از سوی معاون ریاست جمهوری را از جمله انگیزه های اقتصادی و پیشرفت در حوزه تخصصی برای مجموعه خود عنوان و تاکید می کند: ترسیم این افق جذاب برای شرکت ما که تمامی اعضای آن اشتیاق بسیاری برای وارد شدن به عرصه پیشرفت در فناوری داشت باعث شد تا آن زمان با پول شخصی شرکت این پروژه را پیش ببریم.
کارشناسان سازمان هواشناسی دستگاه را تایید کردند
او در بخش هایی از مصاحبه به نکته جالب توجهی اشاره کرده و میگوید: در مرحله پیش از عقد قرار داد ما را به یک جلسه ای دعوت کردند که در آن برای 12 محصول سازمان هواشناسی اعلام نیاز شد و ما برای ساخت دو محصول نهایتا وارد عقد قرارداد شدیم در حالیکه 10 محصول بعدی برگشت خورد یعنی شرکت های داخلی هیچ کدام توان تولید آن 10 محصول دیگر را نداشتند.
نصیری در ادامه عنوان می کند: ما با بودجه شخصی این پروژه را پیش بردیم و بعد از اتمام تولید محصول آن را در یک نمایشگاه توسط کارشناسان سازمان هواشناسی مورد بررسی قرار دادند و بعد از بررسی های لازم به ما اعلام کردند که این دستگاه تمامی مولفه های فنی و تکنولوژیکی لازم را برای سنجش شاخصه های مورد نظر دارد و باید در فرودگاه نصب شود.
او می گوید: بعد از این اظهارات ما پیش دکتر منطقی معاونت وقت معاونت علمی ریاست جمهوری رفتیم و گفتیم که به قول خود عمل کردیم و این دستگاه را ساختیم و اکنون نوبت شماست که به قول خود عمل کنید بعد از این درخواست ما پیشنهاد آنها این بود که یک متممی به قرارداد اضافه کنیم و بعد از مراجعه به سازمان هواشناسی خانم دکتر تاج بخش گفت که بیش از 25 درصد نمیتوان به قراردادهای دولتی اضافه کرد و ما نمی توانیم این اجازه را دهیم این در حالیست که طبق مصوبه خود دولت در شرایطی که نرخ ارز تغییر پیدا می کند قراردادها می تواند مطابق با آن تغییر کند و شامل افزایش 25 درصدی رقم قراردادها نمی شود.
مدیر عامل شرکت دانش بنیان آرسین می افزاید: در ادامه معاونت علمی ریاست جمهوری به ما گفت برای اینکه بخشی از هزینه های شما جبران شود ما این رقم باقی مانده را به شما پرداخت می کنیم و برای جبران مابقی این مبلغ، قرارداد جدیدی را با شما امضا می کنیم.
فقط با ما عکس و فیلم گرفتند
وی می گوید این کش و قوس تا پایان دولت ادامه پیدا کرد و در طول این مدت بارها از ما دعوت شد تا همراه با دستگاه در حین ساخت و بعدها بعد از تکمیل در نمایشگاه حاضر شویم و همواره از آن به عنوان بخشی از دستاوردهای دولت در بخش دانش بنیان یاد می شد و عکس و فیلم های بسیاری تهیه شد تا بگویند توان داخلی کشور با حمایت های دولت توانسته این محصول را با تکنولوژی روز دنیا بسازد در حالیکه از پرداخت هزینه های آن امتناع می کردند.
نصیری می گوید: بعد از اتمامی دولت قبل و روی کار آمدن دولت جدید نیز ما بارها سعی کردیم تا مطالبات خود را از معاونت علمی ریاست جمهوری پیگیری کنیم اما هیچوقت به نتیجه نرسید و کار به جایی رسید که 20 درصد این پروژه روند علمی و فنی طراحی و ساخت این دستگاه بود و 80 درصد پروژه بروکراسی اداری بود که ما باید هر هفته چند روز به دنبال نامه نگاری و درخواست مطالبات می رفتیم و این روند بسیار فرسایشی و عذاب آور بود.
هنوز منتظر محقق شدن وعده رئیس جمهور هستیم
مدیر عامل شرکت دانش بنیان آرسین تاکید می کند: در آن زمان شرکت ما ورشکست شد و من به مسوولان معاونت علمی نهاد ریاست جمهوری گفتم که شرکت ما هزینه های انباشته آن بیشتر از دارایی شرکت شده و ما در حال ورشکستگی هستیم و آنها هیچ توجهی به صحبت های من نکردند زیرا همگی عکس و فیلم های خود را با دستگاه نیمه کاره و تمام شده گرفته بودند و خبرهای لازم را نیز مخابره کرده بودند.
وی عنوان می کند: حتی یک بار آقای رییسی هم از این دستگاه بازدید کرد و بعد از آن از برخی از نهادها با ما تماس گرفتند و گفتند ما مشکل شما را حل می کنیم و ما هنوز منتظریم که مشکل حل شود.
ناامید شده ایم
نصیری تاکید می کند: اتفاقی که در این اواخر افتاد بسیار جالب بود و اکنون از نهاد علمی ریاست جمهوری چک های ما که بابت ضمانت وام دریافت کرده بودیم را به اجرا گذاشته اند چون این قرارداد تحت یک وامی بخشی از این مبلغ را به ما داده است و مرحله بعدی که تایید کارشناسان امر بوده است را انجام نمی دهند.
او می گوید: ما تمام تلاش خود را انجام دادیم تا با مجموعه فعلی مستقر در دولت نیز ارتباط بگیریم ولی هنوز موفق نشدیم و اکنون در شرایطی قرار داریم که باید زندگی خود را بفروشیم و طلب دولت را بدهیم در حالیکه چند ده برابر آن از دولت طلبکار هستیم.
او با غمگینی می گوید اغلب دوستان ما از کشور رفتند ماهم به دلیل احترام به یکسری ارزش ها که در راس آن «ایران» قرار داشت در کشور ماندیم اما الان از همه چیز ناامید هستیم و به صورت جدی به رفتن و مهاجرت می اندیشیم. نصیری می گوید این تنها یکی از اتفاقاتی است که برای ما رخ داده است و ما واقعا از هر اصلاح در روند توسعه شرکت های دانش بنیان ناامید شده ایم.