گفتاردرمانی چیست

گفتاردرمانی چیست و گفتاردرمانگر چه کسی میباشد؟

گفتاردرمانی چیست. شاید اسم این رشته را زیاد شنیده باشید. گفتاردرمانی یکی از رشته هایی میباشد که در حوزه گفتار و زبان و بلع کار میکند. این رشته یکی از مهمترین رشته های پیراپزشکی و توانبخشی میباشد و وظایف بسیار مهمی را در این زمینه دارد. مهمترین زمینه های آنان فعالیت هایی روی زبان و گفتار و صوت و بلع میباشد. به فردی که در دانشگاه رشته گفتاردرمانی را خوانده است گفتاردرمان گفته میشود که میبایست دروس مورد تایید دانشگاه های علوم پزشکی را خوانده باشد. در صورتی که میخواهید بدانید گفتاردرمانی چیست و چه کاری انجام میدهد تا اخر این مطلب همراه ما باشد.

گفتاردرمانی چیست

گفتاردرمانی در حوزه های گفتاری کودک و بزرگسال فعالیت میکند. جامعه ی هدف این رشته از کودکان تازه متولد شده در بخش مراقبت های ویژه نوزادان تا بخش بزرگسالان و بخش های ویژه بیمارستان ها و بسیاری از مطب های خصوصی میباشد. بنابراین یکی از بخش های مهم سلامت در این بخش میباشد. ممکن است با شنیدن کلمه ی گفتاردرمانی در ابتدا اولین چیزی که به ذهن ما می آید لکنت باشد اما در حقیقت بسیاری از بیماران میباشند که نیازمند دریافت خدمات گفتاردرمانی میباشند که میتوانند از این خدمات برای کاهش بسیاری از مشکلات خود استفاده کنند. در گفتاردرمانی با استفاده از تمریناتی که مربوط یه تقویت عضلات درگیر در صوت و بلع میباشند استفاده میکنند. همچنین استفاده از تمریناتی که باعث افزایش شناخت در کودکان میشود نیز میتواند به افزایش گفتار نیز در کودکان کمک کند. ماساژ ها نیز میتواند در تقویت و بهبود عضلات درگیر در گفتار نیز کمک کند . از رشته های دیگر علوم توانبخشی میتوان به کاردرمانی ، فیزیوتراپی، ارتوپدی فنی یا ساخت اعضا و وسایل مصنوعی ، شنوایی شناسی و بینایی سنجی اشاره کرد. بازخورد نهایی تمامی نفراتی که در حوزه توانبخشی فعالیت می کنند، استفاده از بالاترین قدرت ممکن از فرد بیمار در جهت افزایش کیفیت شرایط زندگی شخصی و اجتماعی فرد است. بنابراین بعضی اوقات هدف نهایی ، درمان کامل فرد بیمار نیست؛ بلکه تلاش برای استفاده از تمام ظرفیت های بیمار به بهترین شکل ممکن است.

حیطه فعالیت گفتاردرمانی

• اشکالات تلفظی و تولیدی

• اختلالات در صوت

• آسیب های شنوایی و کاشت حلزون

• آفازی

• گفتار فلجی

• اختلالات یادگیری یا LD

• شکاف کام و لب

• کودکان بیش فعال

• لکنت در زبان

• اوتیسم

• کم توانی ذهنی یا ام آر

• اختلالات در بلع

چه کسانی به گفتاردرمانی نیاز دارند

به صورت کلی هر انسانی (در هر سنی) که در برقراری ارتباط به ویژه از طریق گفتاری مشکل داشته باشد نیاز به دریافت خدمات گفتاردرمانی دارد. دربعضی دیگر از کودکان به خصوص کودکانی که سنین پایین تری دارند این خدمات با توجه به سن و نوع اختلال آن ها بستگی دارد.

بیماران مبتلا به اختلال لکنت، بیماران دارای مشکلاتی مثل تلفظ نادرست کلمات، افراد مبتلا اوتیستیک (اتیسم) ، بیماران مبتلا به کم توان ذهنی، افرادی که دارای اختلال یادگیری میباشند و در خواندن یا نوشتن مشکلاتی را دارند، بیماران دیزآرتریک و آپراکسیک، بیماران دارای مشکلات شنوایی مثل کاشت حلزون، افراد مبتلا به شکاف کام و لب، بیماران دارای اختلالات صوت (مانند صدای خش دار و گرفته) ، افرادمبتلا به سرطان یا سرطان ناحیه ی زبان یا سرطان در گردن، کودکانی که دارای تاخیر در گفتار و زبان میباشند و دیر به صحبت کردن می رسند، بیمارانی که پس از مشکلات مغزی (مانند ضربه مغزی، سکته مغزی، تومور مغزی ، دمانس و…) دچار اختلالاتی در حیطه گفتار و زبان و بلع شده اند، بیماران MS، بیماران پارکینسون ، بیماران ALS، بیمارانی که به دلیل مشکلات تنفسی و عضلات تنفسی دچار اختلالات گفتاری شده اند، کودکان و نوزادانی که زودتر به دنیا می آیند و نارس هستند یا دچار یک اختلال به خصوص هستند و در مکیدن و بلع شیر مشکل دارند، کودکان دارای بیش فعالی، کودکان و افراد مبتلا به سندروم داون و بعضی دیگر از سندروم ها مانند سندروم ویلیامز و … که جهت ارزیابی و درمان به گفتاردرمانگر مراجعه نمایند.

تفاوت کاردرمانی و گفتاردرمانی

این دو رشته دو رشته متفاوتی میباشند اما دارای ویژگی های متفاوتی میباشند که میتوانند به بیماران مختلفی کمک کنند. اما این دو رشته دارای بیمارانی میباشند که معمولا نیازمند دریافت خدمات کاردرمانی و گفتاردرمانی در کنار همدیگر میباشند. برای مثال مرکز و کلینیک کاردرمانی در مسعودیه که دارای خدمات گفتاردرمانی نیز میباشد میتواند برای دریافت خدمات مقصد مناسبی باشد چرا که هر دو خدمات را در کنار یکدیگر به بیماران ارائه میدهد. کاردرمانان بیشتر به خدمات حرکتی و ذهنی به بیماران کمک میکنند اما گفتاردرمانان بیشتر به خدمات گفتاری و صوتی کمک میکنند.

گفتاردرمانی در بزرگسالان

گفتاردرمانی در بزرگسالان هم در آغاز با یک اسیسمنت کلی به منزله ی تشخیص نیازها و انتخاب روش بهتر درمان برای بیمار بزرگسال آغاز می‌شود. روش هایی که گفتار درمانگر استفاده میکند به بزرگسالان کمک می‌کند تا روابط خود را بهبود داده و مهارت‌های زبانی و کلامی‌شان را تقویت کنند. همچنین گفتار درمانی در بلع به بیمارانی که به علت بیماری‌های خاصی مثل سرطان های دهان یا دیگر بیماری ها دچار مشکل در بلع شده‌اند کمک می‌کند. تمرینات گفتار درمانی بزرگسالان شامل موارد زیر است:

• بهبود ویژگی های حل مساله، بهبود فعالیت های ذهنی، حافظه و سایر فعالیت‌هایی که ویژگی های شناختی را بهبود و افزایش می‌دهند.

• تمرین های تنفسی و تقویت عضلات دخیل در تنفس

• تمرین های مخصوص تقویت ماهیچه‌های دهان و عضلات دخیل در آن

‌

گفتار درمانی چقدر طول می‏‎کشد

طول مدت زمان گفتار درمانی به عوامل زیادی بستگی دارد. مثل:

• سن بیمار

• نوع و شدت اختلال بیماری

• ادامه دار بودن در درمان

• پیگیری درمان بیماری زمینه‌ای

بعضی از بیماری ها در سنین کودکی به وجود می‌آیند و با بالا رفتن سن بهبود می‌یابند. در حالی که اختلالاتی که در بزرگسالی به وجود می‌آیند، نیاز به مراقبت و درمان بلندمدت دارند. مشکلاتی که به علت سکتهٔ مغزی یا بیماری‌های دیگر به وجود آمده باشند با درمان مشکل زمینه‌ای و انجام تمرینات به مرور زمان بهبود می‌یابند.

‌

میزان اثر بخشی گفتاردرمانی

شدت اثربخش بودن درمان گفتار درمانی در بین افراد و بیمارانی با مشکلات مختلف و رنج های سنی مختلف است. همچنین مواقعی هم که فرد یا بیمار برای درمان به یک گفتار درمانگر ماهر مراجعه می‌کند در میزان نتیجه‌گیری از درمان گفتاردرمانی اثر بخش است. برای مثال میزان اثر بخشی گفتار درمانی درکودکان در صورتی که در سنین کمتر آغاز شده و به کمک پرستار یا پدر مادر کودک در خانه ادامه پیدا کند بیشتر خواهد بود.

‌