ال‌نینو در راه ایران است/ احتمال وقوع شرایط فوق‌نرمال در بارش‌ها و بروز سیلاب

سال ۱۳۹۴ بود که برای نخستین بار نام پدیده "ال‌نینو" در اخبار ایران جای گرفت و مردم با روز‌های پربارشی مواجه شدند که نتیجه "ال‌نینو" بود؛ حال بار دیگر این پدیده در راه ایران است.

"ال‌نینو" پدیده‌ای است که هر چند سال یک‌بار باعث ایجاد ناهنجاری‌های بزرگی در آب‌وهوای سراسر کره زمین می‌شود و امسال طبق پیش‌بینی‌ها قرار است پاییز و زمستان پربارشی را برای ایران رقم بزند.

فیروز قاسم‌زاده، سخنگوی صنعت آب ایران در این خصوص گفت: با توجه به پیش‌بینی‌های انسو، پدیده ال‌نینو به‌عنوان فاز گرم انسو در جهان حاکم است و اقلیم ایران نیز به‌طور نسبی از این پدیده متأثر است.

قاسم‌زاده با بیان اینکه "تأثیر ال‌نینو در ایران گرم شدن دمای هوا و افزایش بارش در فصول سرد است"، افزود: با توجه به دمای بالای هوا در فاز ال‌نینو، ظرفیت رطوبتی هوا فزونی می‌یابد، لذا بارش‌های حادث‌شده، معمولاً دارای تخلیه رطوبتی بالا و همراه با سیل و طغیان رودخانه‌ها هستند. بررسی نتایج پیش‌بینی‌های فصلی برای پاییز و زمستان پیش‌ِرو، نشانگر این است که به‌جز در جنوب و جنوب شرق کشور در استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان، فارس، خراسان جنوبی و یزد که دارای شرایط بارشی نرمال و اندکی بالاتر از نرمال خواهند بود، سایر بخش‌های کشور با افزایش بارش و شرایط فوق‌نرمال روبه‌رو خواهند بود.

قاسم‌زاده ادامه داد: وقوع چنین شرایط فوق‌نرمال در فاز ال‌نینو، خبر از وقوع بارش‌های سنگین و سیل‌آسا دارد و در صورت تحقق پیش‌بینی‌های فصلی، انتظار آن می‌رود که بخش عمده کشور در پاییز و زمستان پیش‌ِرو با وقایع حدی اقلیمی مواجه باشند و بارش‌های شدید و رودخانه‌های سیلابی را تجربه کنند.

سخنگوی صنعت آب ایران اذعان کرد: گرمای بالای فاز ال‌نینو نیز باعث ذوب سریع برف زمستانه خواهد شد و بر شدت سیلاب‌ها تأثیر خواهد گذاشت؛ در چنین شرایطی، حوضه‌های آبریز دارای سد‌های مخزنی بزرگ، می‌توانند ضمن ذخیره‌سازی آب برای مصرف در سایر فصول، با کنترل سیل، جلوی وقوع خسارات جانی و مالی را نیز بگیرند، اما در حوضه‌های فاقد مخازن ذخیره‌ای و کنترل سیلاب، امکان وقوع خسارت محتمل‌تر است.

قاسم‌زاده تأکید کرد: آنچه از تجربه سال‌های قبل و وقوع سیلاب در فاز ال‌نینو در سطح ایران و دنیا حاصل شده است، معمولاً این سیلاب‌ها دارای دبی‌های بالا و خارج از تاب‌آوری رودخانه‌ها است که البته شرایط بارش‌های زمان حاضر در برخی کشور‌های دنیا از جمله ایران، مؤید همین موضوع است، فلذا تمهیدات لازم در تمام حوزه‌های شهری، کشاورزی، صنعتی، حمل‌ونقل و ... بایستی اندیشیده شود تا میزان خسارات به حداقل میزان برسد.

وی اضافه کرد: در همین راستا وزارت نیرو، ضمن اهتمام جدی برای برنامه‌ریزی مخازن سد‌ها و تأمین شرایط رودخانه‌ها برای عبوردهی مطمئن سیلاب‌ها، تعداد حدود ۸۰۰۰ نقطه حادثه‌خیز و سازه تقاطعی را شناسایی و به دستگاه‌های متولی اعلام کرده است تا مسائل موجود در این نقاط ارزیابی و رفع و عبور ایمن سیلاب تضمین شود.

سخنگوی صنعت آب خاطرنشان کرد: لازم به ذکر است توجه به پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت هواشناسی و هشدار‌های صادره از سوی سازمان هواشناسی کشور، می‌تواند باعث کاهش جدی خسارات سیلاب‌ها به‌ویژه خسارات جانی شود، لذا توجه به این هشدار‌ها از سوی عموم مردم عزیز و فعالان در حوزه‌های مختلف اکیداً توصیه می‌شود.

در سالی که آثار پدیده ال‌نینو در کشور ما نمود می‌کند، دیگر خشکسالی اقلیمی در آن سال نداریم؛ در واقع باید منتظر شروع سال آبی جدید، به‌عنوان یک سال پربارش و با وقوع سیلاب به‌ویژه در ماه‌های پایانی زمستان و ابتدای بهار باشیم.