افراد بسیاری در سراسر جهان وجو دارند که به بی‌خوابی مبتلا هستند و یا از کمبود خواب رنج می‌برند و یک خواب شبانه کامل و خوب آرزوی آن‌ها است. اکنون پژوهشگران در مطالعه‌ای که اخیرا انجام داده‌اند به این نتیجه رسیده‌اند که بی‌خوابی به طور کلی به ۵ دسته تقسیم می‌شود و افراد با دانستن نوع بی‌خوابی شان می‌توانند بهترین راه را برای مبارزه با آن انتخاب کنند.

بی‌خوابی یا کم‌خوابی یک علامت است که فرد به‌طور مستمر به خواب نمی‌رود. به عبارتی دیگر مشکل در به خواب رفتن، بیدار شدن مکرر در خلال شب همراه با ناتوانی یا اشکال در به خواب رفتن مجدد، بیدار شدن خیلی زود در صبح و خوابی که باعث تجدید قوا نشود را بی‌خوابی گویند.

پژوهشگران اخیرا پاسخ‌های ۴۰۰۰ فرد را که در پروژه "رژیم خواب هلند" (Netherlands Sleep Registry)، شرکت کرده بودند مورد بررسی قرار دادند. تقریبا نیمی از شرکت کنندگان بی‌خوابی داشتند. پژوهشگران عواملی مانند ویژگی‌های شخصیتی، اختلالات احساسی و ویژگی‌های خلقی آن‌ها را نیز مورد بررسی قرار دادند و سپس با مشاهده نتایج، بی‌خوابی را به ۵ دسته تقسیم کردند:

نوع اول: افرادی که در این دسته‌بندی قرار داشتند، سطح بالایی از احساسات منفی مانند اضطراب و سطح پایینی از احساسات لذت بخش و خوشبختی را داشتند.

نوع دوم: این شرکت‌کنندگان دارای میزان متوسطی از پریشانی احساسی را داشتند، اما میزان احساسات لذت بخش و شادی آن‌ها عادی و طبیعی بود.

نوع سوم: افرادی که در این گروه بودند نیز دارای سطح متوسط پریشانی احساسی بودند، اما میزان احساس لذت و شادی آن‌ها کمتر از حد متوسط بود.

نوع چهارم: این شرکت کنندگان سطح پایینی از پریشانی احساسی را داشتند، اما در زمان وقوع یک رویداد استرس زا با بی‌خوابی مزمن مواجه می‌شدند.

نوع پنجم: افراد این گروه نیز دارای سطح پایینی از پریشانی احساسی بودند، اما بی‌خوابی آن‌ها تحت تاثیر وقایع استرس زا نبود.

پس از آن محققان رابطه میان انواع بی‌خوابی و پاسخ به درمان آن‌ها را مورد بررسی قرار دادند. آن‌ها دریافتند افرادی که بیخوابی نوع دوم را داشتند، با "گفتاردرمانی" (talk therapy) درمان می‌شدند، اما افراد گروه چهارم با تجویز دارو مشکل آن‌ها بهبود یافت.

افراد گروه سوم حتی با مصرف داروی خواب هم بهبودی در مشکل آن‌ها دیده نشد.

گروهی که بیش از همه سبب نگرانی پژوهشگران شد گروه اول بودند چرا که آن‌ها در معرض ابتلا به افسردگی قرار داشتند. رفع مشکلات عاطفی اساسی برای بهبود خواب این گروه بسیار مهم است.

پژوهشگران در انتها گفتند تحقیقات بالینی بیشتری برای تایید نتایج و تعیین سایر دسته‌ها مورد نیاز است، اما باز هم این مطالعه یک گام مهم در درمان بیماری بیخوابی که ۱۰ درصد افراد جهان به آن مبتلا هستند به شمار می‌رود.