سبقت عرضه از تقاضا در بازار مس
دنیایاقتصاد : وضعیت بازار جهانی مس به صورت نسبی در سال ۲۰۲۳ در حالت تعادل قرار دارد؛ اما براساس مطالعات گروههای تحقیقاتی در حوزه مس پیشبینی میشود که در سال ۲۰۲۴ بازار مس با مازاد عرضه ۴۶۷هزار تنی مواجه شود. براساس مطالعات، میزان رشد مصرف جهانی مس در سال ۲۰۲۴ به ۲.۷درصد میرسد. طی سالهای آینده به دلیل قابلیت هدایت الکتریکی فلز سرخ همزمان با رونق گرفتن تولید خودروهای برقی، تقاضا برای این فلز به صورت گسترده افزایش خواهد یافت که این امر موجب افزایش قیمت مس در سالهای آینده خواهد شد.
گروه بینالمللی مطالعات مس (ICSG) اعلام کرد که بازار مس از تعادل عرضه و تقاضا در سال 2023 به مازاد عرضه عمده در سال 2024 تبدیل خواهد شد. پیشبینیها نشان میدهد که میزان تولید مس نسبت به میزان تقاضا در سال 2024 حدود 467هزار تن فراتر رود. این در حالی است که پیشبینی قبلی گروه ICSG مازاد عرضه 297هزار تنی را برای سال 2024 پیشبینی کرده بود. این گروه معتقد است که بازار در سالجاری با کسری مواجه خواهد شد، اما پیشبینی کسری 114هزار تنی این شرکت در ماه آوریل در سالجاری به 27هزار تن کسری در سال کاهش یافته است. متخصصان آماری گروه ICSG تاکید میکنند که پیشبینیهای انجامشده به صورت لحظهای در زمان انجام میشوند و نتایج واقعی به دلیل تحولات غیرقابل پیشبینی تعادل بازار را به هم میزنند. تضعیف تقاضا از طرف غرب و همچنین قدرت تولید چین دو مولفه موثر بر اعداد و ارقام پیشبینیشده به حساب میآیند.
رکود غربی، رونق چینی
براساس جلسه ICSG در ماه آوریل انتظار میرفت که میزان تقاضا خارج از بازار چین در سالجاری چیزی حدود 0.4درصد افزایش داشته باشد؛ این در حالی است که در سال 2022 میزان تقاضا خارج از چین 1.6درصد رشد داشت. اما براساس آخرین تحقیقات این گروه مطالعاتی بینالمللی حوزه مس پیشبینی میشود که میزان مصرف مس در خارج از چین نهتنها رشد نکند، بلکه حدود یکدرصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشته باشد که این افت تحتتاثیر کاهش مصرف در کشورهای اتحادیه اروپا و آمریکای شمالی است. تضعیف تقاضا در غرب از قدرت تولید در چین بیشتر است و بر این اساس پیشبینی میشود که مصرف ظاهری در سالجاری 4.3درصد با رشد همراه باشد. گروه ICSG بر کلمه «ظاهری» تاکید دارد؛ چراکه دادهها و آمارهای منتشرشده همچون تولید داخلی، تجارت خالص و تغییرات در آمارها قابل رصد و اندازهگیری است، اما آنچه در واقعیت در این کشور به مصرف میرسد بهسادگی قابل محاسبه نیست.
میزان تقاضای چینیها در سالجاری افزایشی بوده و به نظر میرسد استفاده از مس در بخش انرژیهای سبز همچون خودروهای برقی طی سالهای آتی روند روبه رشد داشته باشد و فلز سرخ رکود تولید و تقاضا در 6ماه گذشته را تا حد زیادی جبران کند. آخرین شاخصهای مدیران خرید نشان میدهد که میزان فعالیت کارخانههای چینی افزایش یافته است و چین همچنان به عنوان محرک اصلی تقاضای جهانی مس ظاهر میشود؛ چراکه نرخهای بهره بالا بر فعالیتهای تولیدی در اروپا و ایالاتمتحده تاثیر مستقیم میگذارد. ICSG چشمانداز اقتصاد جهانی را چالشبرانگیز میداند، اما براساس آمارها به سال 2024 بسیار خوشبین است. براساس پیشبینیها میزان رشد مصرف جهانی در سال 2024 از 2.8درصد به 2.7درصد خواهد رسید. طبق بیانیه گروه ICSG بهبود مورد انتظار در فعالیتهای تولیدی، انتقال مداوم انرژی و توسعه ظرفیت جدید در کشورهای مختلف باید از رشد میزان مصرف جهانی در سال 2024 حمایت کند.
افزایش 4.6درصدی تولید مس پالایششده در 2024
رشد مورد نظر تولید مس تصفیهشده جهانی طی سال آینده با افزایش 4.6درصدی پیشبینی شده که به نوعی در حال حاضر این افزایش آغاز شده است. ICSG پیشبینی خود از میزان رشد تولید مس پالایششده برای سال 2023 را از 2.6درصد به 3.8 مورد بازبینی قرار داد. افزایش در بخش تولید فلزات نیز همچون تقاضا به چین مربوط میشود که واحدهای تولیدی چینی به توسعه ظرفیت ذوب و پالایش خود ارتباط میدهند. محدودیتهای عملیاتی و قطعی، تعمیر و نگهداری کارخانه ذوب در شیلی، اندونزی، سوئد و ایالاتمتحده روند تولید مس تصفیهشده در خارج از چین را در سالجاری محدود میکند، اما کارخانههای ذوب چین بهشدت در حال افزایش میزان تولید هستند.
گزارشهای ارائهشده از دادههای محلی بازار فلز شانگهای نشان میدهد که تولید ملی در هشتماه ابتدایی سال 2023 نسبت به مدت مشابه سال گذشته 11.5درصد افزایش یافته است. برای سال 2024 احداث کارخانههای ذوب جدید در اندونزی، هند و ایالاتمتحده انگیزه را برای افزایش ظرفیت تولید بیشتر میکند. همچنین ICSG انتظار دارد که میزان مس تولیدشده از مواد بازیافتی با حمایت سرمایهگذاری کارخانههای ذوب ثانویه و پالایشگاههای جدید در سالجاری و سال آینده افزایش یابد.
قیمت مس تحت فشار تحولات جهانی
میزان مازاد عرضه مورد انتظار ICSG برای سال آینده بازار را شگفتزده کرده است، اما ارزیابی آن نیز مبنی بر این است که عرضه و تقاضا در سالجاری در حالت تعادل باشد. اغلب تحلیلگران بر این باورند که در سالهای 2023 و 2024 مازاد تولید وجود داشته باشد. آخرین بولتن ماهانه ICSG نشان میدهد که بازار جهانی مس در هفتماه ابتدایی سال 2023 مازاد تولید سنگین 215هزار تنی داشته است. اگر تقاضای غرب تا پایان سالجاری همچنان ضعیف باقی بماند، مشخص نیست که چگونه مازاد تولید در نیمه اول سال آینده از بین خواهد رفت تا کسری اندک مورد انتظار گروه در کل سال ایجاد شود.
این در حالی بوده که ممکن است زمانبندی بحثبرانگیز باشد. در بهروزرسانی ICSG اعلام شده است که بازار مس به سمت دوره رشد سریع تولید و تقاضای خارج از چین در جهان در حال حرکت است. این ترکیب نزولی بوده که قیمت مس را تحت فشار قرار داده است، قیمت فلز سرخ این هفته برای اولین بار از ماه مه به سطح 8هزار دلار در هر تن رسید و آخرین بار نیز با قیمت 8هزار و 108دلار معامله شد. به طور کلی مس آینده روشنی درحوزه انتقال انرژی دارد، اما در حال حاضر تعادل فوری بین عرضه و تقاضاست که بر بازار تاثیر گذاشته است.