ام آر آی شکم چگونه انجام میشود؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

آیا پزشک برای شما ام آر آی شکم را تجویز کرده است؟ دردهای شکمی می‌تواند در برخی مواقع آن‌قدر مرموز و ناشناخته باشد که تشخیص منبع و دلیل درد و ناراحتی را برای پزشک چالش‌برانگیز کند. در این شرایط پزشک به روش‌های قابل‌اعتماد و دقیقی نیاز دارد تا بتواند با بررسی کامل اندام‌های تحتانی شکم و ناحیه لگن، مشکل را تشخیص داده و آن را درمان کند. یکی از این روش‌های کاربردی، ام آر آی شکم است.

قبل از انجام ام آر آی شکم، حتما با متخصص سونوگرافی و رادیولوژی یا متخصص داخلی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در پنل دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد. در این مقاله در خصوص ام آر آی شکمی، دلایل انجام آن و مزیت‌هایی که دارد بیشتر صحبت می‌کنیم.

ام آر آی شکم چیست؟

ام آر آی چیست؟ ام ار ای شکمی که به رزونانس مغناطیسی هسته‌ای شکم یا تصویربرداری از شکم و لگن نیز معروف است، روشی تشخیصی است که در آن با استفاده از دستگاه ام آر آی یک اسکن دقیق از بافت‌ها و اندام‌های ناحیه شکمی گرفته‌می‌شود تا با بررسی و تفسیر آن پزشک بتواند دلیل درد و ناراحتی‌های این ناحیه در بیماران را تشخیص دهد.

تصاویر در این روش با استفاده از آهنربای قدرتمند و امواج رادیویی دستگاه گرفته می‌شوند و از هیچ نوع اشعه‌ای برای گرفتن تصاویر شکمی استفاده نمی‌شود. در اکثر مواقع ممکن است این اسکن بعد از یک تست سونوگرافی درخواست شود و بیشتر هدف آن تشخیص منبع درد و نشان دادن جریان خون در شکم یا شرایط رگ‌های خونی در این ناحیه است.

ام ار ای شکم و لگن برای چیست؟

به دلایل مختلفی ممکن است به گرفتن ام آر آی شکم نیاز باشد. در بیشتر مواقع زمانی که یک سی‌تی‌اسکن، آزمایش خون یا سونوگرافی قبلی یک مشکل را تشخیص می‌دهد یا به دنبال درد مزمن ناحیه شکمی بیمار به پزشک مراجعه می‌کند، ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی برای داشتن یک تصویر دقیق از اندام‌ها و بافت‌های داخلی شکم و لگن، ام آر آی شکم و لگن را درخواست می‌کند. مهم‌ترین دلایلی که ممکن است به انجام MRI شکم نیاز باشد شامل موارد زیر می‌شود:

• بررسی جریان خون در ناحیه شکم و لگن
• بررسی رگ‌های خونی در شکم
• وجود هر گونه درد و التهاب در شکم و لگن (علت دل درد شدید باید با این آزمایش‌ها مشخص شود.)
• بروز صدمات به ناحیه شکم و لگن خصوصاً شکستگی یا افتادگی لگن
• بررسی غدد لنفاوی
• نیاز به بررسی‌های بیشتر به علت نتایج غیرطبیعی آزمایش خون، مانند مشکلات کبدی یا کلیوی
• بررسی توده‌ها در کبد، کلیه‌ها، آدرنال، پانکراس یا طحال
• MRI می‌تواند تومورها را از بافت‌های طبیعی تشخیص دهد. این می‌تواند به ارائه‌دهنده شما کمک کند تا درباره تومور مانند اندازه، شدت و گسترش آن بیشتر بداند.
• نیاز به ام آر آی شکم برای تشخیص آئوریسم آئورت شکمی، آبسه، سرطان یا تومورهایی که غدد فوق‌کلیوی، کبد، کیسه صفرا، پانکراس، کلیه‌ها، حالب، روده یا مثانه را درگیر می‌کند، بزرگ‌شدن طحال یا کبد، مشکلات کیسه صفرا یا مجرای صفراوی، همانژیوم، هیدرونفروز، عفونت‌های کلیه (آیا عفونت کلیه خطرناک است؟)، سنگ کلیه، سیروز کبدی (علایم سیروز کبدی چیست؟)، و غیره.

ام آر ای شکمی در کودکان

یکی از ایمن‌ترین و بهترین روش‌های تشخیصی در کودکان برای بررسی انواع دردهای شکمی و مشکلات داخلی، انجام ام آر آی شکم در کودکان است. می‌توان با کمک ام آر آی شکمی در آنها انواع نقص‌ها و ناهنجاری‌های مادرزادی، تومورها، مشکلات کلیه و کبدی در کودکان یا دلیل دردهای ناشناخته شکمی را تشخیص داد.

ام ار ای شکم برای چه افرادی انجام می شود؟

برای تمامی افرادی که سابقه دردهای شکمی دارند یا از یک بیماری قبلی رنج می‌برند، ام آر آی شکمی انجام می‌شود. برای مثال کسانی که سابقه اسکن یا سونوگرافی شکمی دارند و در این آزمایشات موارد مشکوکی دیده شده، ام آر آی شکم می‌تواند برای تشخیص دقیق‌تر و قطعی‌تر ضرورت داشته باشد.

کسانی که سابقه جراحی‌های شکم و لگن دارند یا باید برای یک جراحی در ناحیه شکمی آماده شوند، بیمارانی که پیوند کبد و کلیه انجام داده‌اند، بیمارانی با سابقه سنگ کلیه یا عفونت کلیه، کسانی که در آزمایش خون آنها موارد مشکوکی در خصوص کبد و کلیه دیده می‌شود و غیره کسانی هستند که ام آر آی شکم و لگن برای آنها انجام می‌شود.

دچار مشکلات گوارشی و شکمی هستی؟

برای ام آر آی شکم نوبت بگیر.

ام ار ای شکم برای چه افرادی مناسب نیست؟

برخی شرایط انجام ام آر آی شکم را برای افراد ممنوع یا محدود می‌کند. برای مثال افرادی که دارای دریچه‌های قلب مصنوعی هستند یا کسانی که سابقه کلیپ آنوریسم مغزی دارند، احتمالاً نمی‌توانند ام آر آی شکمی را انجام دهند. از طرفی کاشت حلزون در گوش داخلی، داشتن ضربان‌ساز یا باتری روی قلب، سابقه بیماری کلیوی یا دیالیز، وجود مفاصل مصنوعی، داشتن انواع خاصی از استنت‌های عروقی و غیره از جمله شرایطی است که می‌تواند مانع انجام اسکن ام آر ای شکم شود.

در خصوص افراد دیالیزی معمولاً انجام تست ام آر آی با تزریق ماده حاجب ممنوعیت دارد و ممکن است مشکل‌ساز شود. در نهایت نیز به‌صورت کلی وجود هر گونه فلز یا حتی سابقه کار با فلزات می‌تواند تست ام آر آی را با مشکل مواجه کند؛ بنابراین شاید حتی داشتن ایمپلنت‌های دندانی نیز مانع انجام این اسکن برای افراد شود.

مزایای MRI شکم

مهم‌ترین مزیتی که انجام ام آر آی شکم دارد امن بودن، بدون درد بودن و غیرتهاجمی بودن آن است. این روش می‌تواند در سریع‌ترین و کوتاه‌ترین زمان ممکن یک تصویر دقیق و همه‌جانبه از ناحیه شکم و لگن را ارائه دهد و به پزشک برای تشخیص دقیق و قطعی کمک کند. در این اسکن دقیق تمامی بافت‌ها، استخوان‌ها، اندام‌ها و هر چیز غیرطبیعی کامل نمایش داده‌می‌شود تا به‌این‌ترتیب تشخیص علت بروز مشکل بیمار راحت‌تر مشخص شود.

بر خلاف اشعه ایکس، ام آر آی قادر به شناسایی ساختارهای پیچیده‌تری مانند بافت‌های نرم و مواد غیرطبیعی است و به همین دلیل هم اغلب به دنبال یک تست سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن قبلی انجام می‌شود. به دلیل این که در MRI شکم از هیچ نوع اشعه‌ای استفاده نمی‌شود، انجام این اسکن باعث تغییرات شیمیایی یا آسیب به بافت‌های حساس این ناحیه نمی‌شود.

ام آر آی شکم و لگن چگونه انجام می شود؟

ام آر آی شکم یک روش بدون درد و ایمن است و معمولاً مشکل خاصی را ایجاد نمی‌کند. افراد باید هر گونه اشیای فلزی را قبل از ورود به اتاق اسکن ام آر آی درآورده و یک لباس مخصوص به تن کنند. سپس روی تخت دراز می‌کشند تا وارد تونل ام آر آی شوند. تکنسین از بیمار می‌خواهد که به پشت، روی نیمکت دراز بکشید و به او یک پتو یا بالش می‌دهد. تکنسین حرکت نیمکت را با استفاده از یک کنترل از راه دور در یک اتاق دیگر کنترل می‌کند و از طریق یک میکروفون با بیمار در ارتباط است.

در طول انجام اسکن بیماران باید کاملاً ثابت و بدون حرکت بمانند. سپس عکس‌ها و تصاویر از زوایای مختلف اندام‌های تحتانی شکم و لگن گرفته شده و در یک کامپیوتر ذخیره می‌شود. در واقع در طول MRI شکم، یک پرتو اشعه ایکس باریک در اطراف بدن بیمار می‌چرخد و بسیاری از تصاویر MRI محوری را پشت سر هم می‌گیرد. ازآنجایی‌که ممکن است برخی از افراد نسبت به صداهای بلند دستگاه استرس داشته باشند، یک گوش‌گیر نیز به آنها داده‌می‌شود. بعد از انجام تست و گرفته شدن تصاویر، پزشک عکس‌ها را بررسی و نتایج را تفسیر می‌کند.

متن انگلیسی:
MRI machines are very sensitive to movement, so it’s important that you stay very still. The technician may also ask you to hold your breath for a few seconds as pictures are being taken
ترجمه متن:
دستگاه‌های ام آر آی به حرکت بسیار حساس هستند، بنابراین مهم است که خیلی ساکن بمانید. همچنین ممکن است تکنسین از شما بخواهد که نفس خود را برای چند ثانیه حبس کنید، زیرا در حال گرفتن عکس هستند.

healthline

ام ار ای شکم و لگن چقدر طول می کشد؟

مدت زمان انجام تست می‌تواند تحت تاثیر عوامل مختلف، متفاوت باشد. بسته به طیف بخش‌هایی که باید اسکن ام آر آی شکم برای آن انجام شود، شرایط بیمار و نیاز به تکرار تست یا مواردی از این دست ممکن است انجام تست MRI شکم بین ۳۰ دقیقه تا حتی دو ساعت نیز طول بکشد.

تفسیر جواب MRI شکم

تصاویر ام آر آی شکم و لگن در همان روز آماده می‌شود؛ اما تفسیر نتایج معمولاً چند روز زمان می‌برد. ازآنجایی‌که تصاویر گرفته‌شده با دستگاه با جزئیات بسیار سریع با هم گرفته‌می‌شوند، و ازآنجایی‌که چندین زوایای گرفته شده وجود دارد، می‌توان آنها را با هم از طریق یک برنامه کامپیوتری برای ایجاد یک تصویر سه‌بعدی از منطقه ترکیب کرده و ارائه کرد.

متخصص رادیولوژیست عکس‌ها را تفسیر کرده‌ و نتایج به همراه عکس‌ها به پزشک درخواست‌کننده ام آر آی شکم ارجاع داده می‌شود تا در نهایت تفسیر و تشخیص نهایی باتوجه‌به سایر فاکتورها و علائم توسط پزشک انجام شود.

دنبال تفسیر نتیجه ام آر آی شکمت هستی؟ از پزشک مشاوره بگیر.

آمادگی قبل از ام آر آی شکم

برای انجام ام آر آی شکم و لگن به آمادگی خاصی نیاز نیست و بیماران می‌توانند رژیم غذایی عادی خود را داشته باشند و به ناشتا بودن هم احتیاجی ندارند. بیماران باید با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی در خصوص هر گونه سابقه بیماری، مصرف دارو یا داشتن قطعات فلزی صحبت کنند. بارداری نیز جزء شرایطی است که باید حتماً از قبل با پزشک برای انجام ام آر ای در زمان بارداری مشورت کرد.

افرادی که سابقه استرس یا ترس از فضای بسته دارند احتمالاً باید قبل از انجام MRI شکم داروی آرام‌بخش مصرف کنند. در خصوص کسانی که نیاز به تزریق ماده رنگی دارند نیز معمولاً تزریق نیم ساعت قبل از انجام تست صورت می‌گیرد. در نهایت برای آماده شدن جهت انجام ام آر آی از شکم باید تمامی اکسسوری‌های فلزی مانند ساعت، زنجیر و زیورآلات را درآورد و با پوشیدن لباس مخصوص، برای انجام تست آماده شد.

مراقبت پس از ام آر آی شکم

به‌صورت کلی MRI شکم یک روش ایمن و بدون درد است و هیچ زمان بهبودی بعد از انجام تست وجود ندارد. تنها در برخی موارد که افراد داروی مسکن و آرام‌بخش دریافت کرده‌اند تا در زمان انجام ام آر آی آرام شوند، ممکن است به بیماران توصیه شود تا زمان از بین رفتن اثر دارو استراحت کنند و بعد از آن فعالیت‌های عادی را از سر بگیرند.

درصورتی‌که تست همراه با تزریق باشد هم معمولاً باید بیمار از نظر بروز واکنش‌های آلرژیک نسبت به ماده حاجب بررسی شود. پس از اسکن ام آر آی شکم می‌توان به‌راحتی به رژیم غذایی، فعالیت‌های روزمره و مصرف داروهای عادی بازگشت.

عوارض و خطرات ام آر آی شکم

MRI از اشعه یونیزان استفاده نمی‌کند. در نتیجه تاکنون هیچ عارضه جانبی ناشی از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی گزارش نشده‌است. از طرفی در خصوص انواع ام آر آی شکم با تزریق ممکن است علائم آلرژی رخ دهد. اگر سابقه واکنش‌های آلرژیک شدید به سایر داروها را دارید، باید به پزشک خود اطلاع دهید.

علاوه بر این، گادولینیوم می‌تواند برای افراد مبتلا به مشکلات کلیوی که نیاز به دیالیز دارند مضر باشد. اگر مشکلات کلیوی دارید، قبل از انجام آزمایش به پزشک خود اطلاع دهید. میدان‌های مغناطیسی قوی ایجادشده در طول MRI می‌تواند باعث شود که ضربان‌ساز قلب و سایر ایمپلنت‌ها به‌خوبی کار نکنند. آهنرباها همچنین می‌توانند باعث حرکت یا جابه‌جایی قطعه فلزی در داخل بدن شما شوند.

عوارض	علت بروز عارضه
علائم آلرژی	سابقه واکنش‌های آلرژیک شدید به سایر داروها
مشکلات کلیوی	گادولینیوم می‌تواند برای افراد مبتلا به مشکلات کلیوی که نیاز به دیالیز دارند مضر باشد.
مشکل در ضربان‌ساز قلب و سایر ایمپلنت‌ها	به علت وجود میدان‌های مغناطیسی قوی ایجادشده در طول MRI

علت بروز عوارض ام آر آی شکم

متن انگلیسی:
The most common type of contrast (dye) used is gadolinium. It is very safe. Allergic reactions are rare but can occur
ترجمه متن:
رایج‌ترین نوع کنتراست (رنگ) مورد استفاده گادولینیوم است که این ماده بسیار امن است. بااین‌حال واکنش‌های آلرژیک نادر است؛ اما ممکن است رخ دهد.medlineplus

هزینه ام ار ای شکم

انجام اسکن ام آر آی شکم برای تشخیص بیماری‌های داخلی و بروز هر گونه مشکل در این ناحیه جزء خدمات درمانی است که تحت پوشش بیمه قرار دارد. بااین‌حال نوع پوشش بیمه‌ای، نوع دقیق ام آر آی درخواست‌شده توسط پزشک، نیاز به تزریق ماده رنگی یا بدون تزریق بودن ام آر آی، نوع دستگاه و تعرفه‌های کلینیک از جمله مواردی است که روی هزینه نهایی ام آر آی شکم و لگن تاثیر می‌گذارد.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

ام آر آی شکم یک تکنیک تصویربرداری پیشرفته است که می‌تواند بسیاری از شرایطی را که اشعه ایکس سنتی قادر به انجام آنها نیست شناسایی کند. در نتیجه به دلیل دقت بالاتر این روش و سریع‌تر بودن نتایج، در بسیاری از شرایط مانند دردهای شکمی یا وجود یک نتیجه غیرطبیعی در تست‌های قبلی از ام آر آی شکم و لگن برای بررسی دقیق این ناحیه استفاده می‌شود.

پزشک می‌تواند بسته به شرایط بیمار و بنا به علائمی مانند حالت تهوع حاد یا دردهای مزمن ادامه‌دار در این ناحیه، با درخواست یک ام آر آی از شکم و لگن در کمترین زمان ممکن مشکل را تشخیص داده و آن را درمان کند. با کمک MRI شکم، درمان‌ها بهینه‌تر و دقیق‌تر انجام می‌شود و نتایج قابل اعتمادترند.

اگر پزشک برای شما ام ار ای شکم را تجویز کرده است، می‌توانید برای اطلاع از نحوه این آزمایش و نکات مهم قبل و بعد آن با متخصص رادیولوژی و سونوگرافی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین متخصص رادیولوژی و سونوگرافی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!