نگذارید پوکی استخوان و افسردگی دست به دست هم بدهند

کبری ناصح به مناسبت فرا رسیدن ۲۰ اکتبر، روز جهانی پوکی استخوان در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه پوکی استخوان به طور خـاموش و بی سروصدا اتفاق می افتد و اغلب اوقات هـیچ علامتـی تـا زمـان رخ دادن شکـستگی وجـود ندارد، گفت: ناتوانی ناشی از پوکی استخوان به طور کلی بیشتر از آن چیزی است که در اثر سرطان ایجاد می شود و قابل مقایسه با انواع بیماری های مزمن غیرواگیر مانند آرتریت روماتوئید، آسم، بیماری قلبی عروقی و فشار خون بالاست.

وی اظهار کرد: آمارهای جهانی نشان می دهد از هر دو زن و چهار مرد بالای ۵۰ سال یک نفر دچار شکستگی ناشی از پوکی استخوان می شود و ۵۰ درصد افرادی که یکبار دچار شکستگی می شوند در معرض شکستگی دوباره قرار دارند.

ناصح فزود: استئوپروز ارتباط مستقیمی با افزایش سن، مصرف سیگار، سابقه شکستگی ها و بیماری های کبدی و کلیوی دارد، بر این اساس ایمن ساختن محیط خانه برای جلوگیری از زمین خوردن سالمندان و عوارض پس از آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی در ادامه هشت توصیه برگرفته از گزارش مرکز سلامت زنان دانشگاه هاروارد را بیان کرد که و با تاکید بر اینکه برای سلامتی استخوان ها حتما باید این موارد را به خاطر سپرد و گفت: اولین توصیه این است که از مواد مغذی حیاتی بهره مند شوید. برای پیشگیری از پوکی استخوان از رژیم غذایی سالم که تامین کننده مواد مغذی چون پتاسیم، منیزیم، فسفر، کلسیم و ویتامین D است، استفاده کنید.

وی دومین توصیه را سیگار نکشیدن بیان کرد و گفت: تخریب استخوان در سیگاری‌ها سریع تر انجام پذیرفته و میزان شکستگی و پوکی استخوان در این افراد بالاتر است.

سرپرست معاونت بهداشتی دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ساوه با تاکید بر اینکه حتما ورزش کنید، اظهار کرد: دست کم به مدت ۳۰ دقیقه از فعالیت‌های ورزشی قوی کننده استخوان در اکثر روزها بهره مند شوید. این فعالیت‌ها شامل ورزش‌های تحمل وزن همانند دویدن یا پیاده روی سریع و ورزش‌های استقامتی هستند که از پوکی استخوان جلوگیری می کنند.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه باید شرایط خود را دریابید، توضیح داد: بسیاری از رهنمودها، غربالگری اوستئوپروزیس (پوکی استخوان) را از طریق سنجش تراکم ماده معدنی استخوان(BMD) در آغاز سن ۶۵ سالگی توصیه می‌کنند. این تست برای افرادی که دارای سابقه بیماری‌های خاص یا مصرف کننده داروهایی هستند که خطر شکستگی را افزایش می‌دهند، باید در سنین پایین‌تر انجام شود.

وی با بیان اینکه وزن خود را در حالت سلامت نگه دارید، افزود: داشتن توده بدنی زیر ۲۱ عامل خطرساز برای پوکی استخوان محسوب می‌شود و از دست دادن وزن در دوران یائسگی احتمال کاهش توده استخوان را افزایش می‌دهد. از مصرف غذاهایی که از نظر کالری در حد بسیار پایینی هستند یا از رژیم هایی که فاقد همه گروه‌های غذایی است، نیز باید اجتناب شود.

سرپرست معاونت بهداشتی دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ساوه با تاکید بر اهمیت استفاده از داروهای محافظت کننده استخوان، گفت: خانم‌هایی که در سنین پس از یائسگی قرار دارند و در گذشته دارای شکستگی استخوان بوده‌اند یا رتبه تست BMD آنها ۲.۵ یا پایین‌تر از آن است باید از داروهای پیشگیری کننده پوکی استخوان استفاده کنند. خانم‌ها با داشتن رتبه ۲- تا ۲.۵ نیز باید از این داروها بهره گیرند.

وی با تاکید بر اینکه از افسردگی خود غافل نشوید، تصریح کرد: محققان به ارتباطی بین افسردگی و پوکی استخوان دست یافته اند. به عنوان نمونه تراکم توده استخوانی در خانم‌هایی با تاریخچه افسردگی ماژور، کمتر و سطوح هورمون کورتیزول که با از دست دادن استخوان مرتبط است در آنها بیشتر است.

ناصح با تاکید بر اینکه از زمین خوردن پیشگیری کنید، افزود: با احتیاط و به آرامی گام بردارید. از روشنایی راه پله‌ها و مدخل ورودی ساختمان‌ها اطمینان حاصل کنید. به منظور تعادل و جلوگیری از سرخوردن در حمام از دست گیره‌هایی که در وان یا در کنار دوش نصب شده اند، استفاده کنید.

وی ادامه داد: با توجه به اهمیت این موضوع، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با همکاری دانشگاه های علوم پزشکی، مراکز پ‍ژوهشی و انجمن های علمی با هدف ظرفیت سازی و ایجاد زیرساخت های لازم جهت کاهش بروز این بیماری و تشخیص به هنگام بیماری آن، همه ساله همگام با سایر کشورهای جهان نسبت به بزرگداشت روز جهانی استئوپروز با شعار "استخوان های بهتری بسازیم" در ۲۰ اکتبر اقدام می کند. بدیهی است که چنین مداخله ای می تواند در جهت افزایش آگاهی عمومی و تخصصی مردم در خصوص پیشگیری از این بیماری خاموش به شدت کارآمد و مؤثر باشد.

سرپرست معاونت بهداشتی دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ساوه با بیان اینکه هفته استئوپروز(پوکی استخوان) در سال ۱۴۰۲ با شعار «استخوان‌های بهتری بسازیم» نامگذاری شده است به روزشمار هفته پوکی استخوان از ۲۸ مهرماه الی پنجم آبان ماه اشاره کرد و گفت: تغذیه و ساختن استخوان های بهتر، فعالیت بدنی و ساختن استخوان های بهتر، نور آفتاب و ساختن استخوان های بهتر، پرهیز از مصرف دخانیات و ساختن استخوان های بهتر، پوکی استخوان و تشخیص به موقع، پوکی استخوان و شروع به موقع درمان و پوکی استخوان و پیشگیری از سقوط و شکستگی، عناوین روزهای این هفته است.