تینا مزدکی _ بر اساس تجزیه و تحلیل DNA، اولین انسانهای مدرن که در اروپا اقامت دائم داشتند، حدود ۳۷۰۰۰ سال پیش در کریمه ساکن شدند. در طی ۷۰۰۰ سال، فرزندان آنها فرهنگی را پدید آوردند که شامل مجسمهها، ابزار سنگی و جواهرات بود.
اگرچه انسانشناسان مدتها قبل میدانستند که برخی از گروههای انسانی حدود ۶۰۰۰۰ سال پیش شروع به ترک آفریقا کردند، اما بیشتر آنها کوچ نشین بودند و مدت زیادی در هیچ منطقه خاصی اقامت نداشتند و حدود ۴۰۰۰۰ سال پیش، یک ابر آتشفشان در جنوب ایتالیا، بیشتر انسانها و نئاندرتالها را در اروپا از بین برد. این وقایع انسانشناسان را به این فکر واداشته است که چه زمانی اجداد اروپاییان امروزی آمدند و تصمیم گرفتند ساکن اروپا شوند.
اکنون یک تیم بینالمللی از محققان بر این باورند که اولین ساکنان دائمی اروپا را در میان مجموعهای از اسکلتها از سایت بوران کایا در شبه جزیره کریمه پیدا کردهاند. غار بوران کایا که در ابتدا در سال ۱۹۹۰ کشف شد، دارای ذخایر غنی از فعالیتهای انسانی است که قدمت آن از دوران پارینه سنگی میانه تا قرون وسطی، یعنی چیزی حداقل با قدمت ۵۰۰۰۰ سال است.
اما باستانشناسان بیشتر به لایههای مربوط به ۳۸۰۰۰ تا ۳۴۰۰۰ سال قبل علاقه مند هستند، زیرا این لایه ها شامل اشیایی مانند ابزار سنگی و استخوانهای کندهکاری شده مشابه آثار باستانی از فرهنگ «Gravettian» است. این فرهنگ از حدود ۳۳۰۰۰ سال پیش در سراسر اروپا گسترش یافته است و نشان میدهد که بوران کایا ممکن است اولین شواهد از سکونتگاههای دائمی در اروپا باشد و ممکن است فرهنگ «Gravettian» را به وجود آورده باشد.
برای بررسی این ایده که مردم بوران کایا اجداد سازندگان ابزار «Gravettian» هستند، تیم تحقیقاتی به رهبری متخصصان دیرینه شناسی از مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه (CNRS)، ژنوم دو مرد را توالی یابی کردند. اسکلتهایی که در بوران کایا یافت شدهاند که قدمت آنها به ۳۵۸۰۰ تا ۳۷۵۰۰ سال پیش میرسد.
پس از تعیین توالی ژنوم این دو مرد و مقایسه آنها با سایر افرادی که در این زمان در اروپا زندگی میکردند، محققان به این نتیجه رسیدند که این مردان بیشتر به ژنومهای اروپایی جدیدتر شبیه هستند تا به ژنومهای مسنتر. به پیشنهاد محققان، این یافته، مردم بوران کایا را در میان موج جمعیتی قرار میدهد که پس از فوران ابرآتشفشان در میدانهای فلگری در جنوب ایتالیا وارد اروپا شده است.
قابل توجه است که مردم بوران کایا با ابزارهای سنگی به سبک «Gravettian» پیدا شدند که معمولاً ۷۰۰۰ سال بعد و در حدود ۳۰۰۰ کیلومتر دورتر از این سایت باستانی دیده میشوند. محققان احتمال دادند که زمانی که آب و هوا در حدود ۳۸۰۰۰ تا ۳۵۰۰۰ سال پیش گرم شد، مردم از کریمه و دیگر پناهگاههای جنوبی پراکنده شدند و فرهنگ خود را با خود به همراه بردند و در اروپای شرقی و مرکزی ساکن شدند.
یک محقق گفت:«مطالعه ما یک قطعه اساسی به پازل آناتومی مردم اروپا توسط انسانهای مدرن اضافه میکند. نتایج ژنتیکی از فرضیه باستانشناسان اوکراینی پشتیبانی میکند، یعنی اینکه افراد بوران کایا اجداد اروپاییان غربی بودند که فرهنگ «Gravettian» را ایجاد کردند.»
به گفته استاد انسانشناسی دانشگاه ایالتی کلرادو که در این تحقیقات مشارکتی نداشت، پیوند دو ژنوم به یک فرهنگ گسترده و طولانی مدت لزوماً ساده نیست. ژنومهای جزئی بوران کایا را از بسیاری جهات که ما از قبل میدانستیم تایید میکند، زیرا به نظر میرسد که اجداد بوران کایا از اروپا آمدهاند و فرزندان آنها در اروپا ماندهاند.
حتی اگر پیوند «Gravettian» با این افراد باستانی در مطالعات آتی ثابت نشود، نتایج ژنومی که این تیم به دست آوردهاند حکایت از یک یافته جالب دارد، یعنی اینکه فوران فلگر باعث انقراض کامل انسانهای خردمند و نئاندرتال در جنوب اروپا نشده است.
بیشتر بخوانید:
منبع: livescience
۵۸۳۲۳