خداحافظ متیو!
دنیای اقتصاد - شایان ربیعی : چه پاییز تلخی را میگذرانند دوستداران سینما! بعد از آن همه مرگ تکاندهنده در مهرماه که خراشها بر خاطرات و نوستالژیهایمان انداخت، حالا خبر رسیده که متیو، متیوی دوستداشتنی، متیو پری، چندلر بینگ فرندز، مرد همیشهخندان قابها و سکانسها، با شوخیهای جذاب صمیمانهاش رفته، مرده و جهان خشک و جنگزده ما را از خندههای دوستداشتنیاش خالی کرده است.
کمتر کسی از جوانان دهه شصت و هفتاد است که سریال فرندز را ندیده باشد. سریالی که اگرچه قرار بود گفتمان رویای آمریکایی را بپروراند اما چیزی که به مخاطبانش آموخت عمدتا دوستی، گذشت، صداقت و جسارت بود. سریالی کمدی که به مدت ده سال منتشر شد و دوستدارانش پا به پای ستارههای سریال ده سال عمرشان را پای دیدن آن گذاشتند، مویی سفید کردند و سال به سال، زندگی گذراندند؛ درست ۱۰ سال عمر! ۱۰ سال زندگی با راس، ریچل، جویی، فیبی، مانیکا و چندلر. و چندلری که حالا از میان این جمع ششنفره رفته است. در ۵۴سالگی، در تنهایی، در جکوزی خانهاش، در حالی که در آب غرق شده بود.
از زندگی
متیو در سال ۱۹۶۹به دنیا آمد. در ویلیامز تاون ایالت ماساچوست آمریکا. مادرش یک روزنامهنگار مطرح کانادایی بود و پدرش یک بازیگر و مدل آمریکایی. البته متیو از این دو چنان خیری ندید. پدر و مادرش قبل از اینکه متیو یک سالش بشود، از هم جدا شدند. سرپرستی متیو تا ۱۵سالگی، با مادر و ناپدریاش بود. در کانادا بزرگ شد و از آب و گل درآمد. شاید جالب باشد بدانید که او در دوران نوجوانی همکلاسی جاستین ترودو، نخستوزیر کنونی کانادا بود. در کودکی و نوجوانی علاقهمند بازی تنیس بود و البته قهرمانیهایی هم به دست آورد، اما زندگیاش قرار بود طور دیگری پیش برود.
او از ۱۵سالگی به لسآنجلس رفت. پیش پدرش. و البته بیشتر با پدربزرگ و مادربزرگش زندگی کرد. شاید کانادا میخواست از متیو یک تنیسور حرفهای بسازد، اما آمریکا جلوی دوربینش برد. ابتدا در سریال «شانس دوباره» بازی کرد و کمکم بازیگری به مذاقش مزه کرد و ماندنی شد. وقتی جوان بود در فیلمهای سینمایی بسیاری بازی کرد. در بیشتر فیلمها نقش مکمل بود و چندان به چشم نیامد اما از ۱۹۹۴ با آغاز سریال فرندز، متیو گل کرد. حالا دیگر دوربینها و میکروفنها به سمت او میچرخیدند و نامش و لبخند معروفش در قلب بسیاری از سینمادوستان برق میزد.
اما شهرت خیلی هم با متیو پری خوب نبود. از روابط و جداییهای مداوم چنانکه وضعیت غالب ستارههای هالیوودی است تامصرف مواد مخدر و اعتیاد پنهاننشدنیاش و ... همه دست به دست هم دادند تا او پیش از سالخوردگی، سالخورده شود و حتی شاید پیش از مرگ، بمیرد؛ او سالها پیش، از جهان پیرامونش فاصله گرفته بود. در جهان خودش میزیست و گویی برای دیگران مرده بود. قصه او برای مخاطبان ایرانی سریال فرندز کموبیش یادآور داستان خسرو در کتابهای درسی دوران دبیرستان بود؛ «کبوتری که دگر آشیان نخواهد دید / قضا همی برَدش تا به سوی دانه و دام». بههرحال عکسهای تکاندهنده او در چند سال اخیر که تکیده و فرتوت نشانش میداد مدام دست به دست میشد و اندوه و حسرت دوستدارانش را برمیانگیخت. متیو از سال ۲۰۱۰ دیگر کاری در سینما نکرد. گاهی در کوچه و خیابان دیده میشد و سرانجام حضور کمرنگی در قسمت ویژه سریال فرندز در سال ۲۰۲۱ داشت.
... و کات
متیو پری درست یک سال پیش، در چنین روزهایی کتاب خاطرات خود را با عنوان «دوستان، عاشقان و یک چیز وحشتناک بزرگ» منتشر کرد و در آنجا به موضوع اعتیادش به مواد مخدر پرداخت و نوشت که در ۴۹سالگی، مصرف مواد مخدر منجر به پارگی رودهاش شده بود و پزشکان شانس زنده ماندن او را تنها ۲درصد ارزیابی کرده بودند. او در آن زمان به مدت دو هفته در کما بود و پس از احیا نیز برای ماهها در بیمارستان بستری شد. او همچنین نوشت برای ترمیم همه آسیبهای شکمی باید ۱۴ عمل جراحی را تحمل میکرد و اعتراف کرد که در آن سالها ۱۵ بار به مراکز بازتوانی رفته بود تا بتواند اعتیادش به مواد مخدر را ترک کند. حالا و تنها یک سال پس از این کتاب، او درگذشته است. جسد بیجانش ساعت ۴ عصر شنبه در جکوزی خانهاش در لسآنجلس پیدا شد. پلیس گفته فعلا هیچ نشانهای از مواد مخدر یا جنایتی در صحنه پیدا نکرده، بااینحال احتمال سرقت و قتل را بررسی خواهد کرد.
مرگ ناباورانه متیو پری، شاید یادآور مرگ ناگهانی متیو کاتبرت باشد، شخصیت بهیادماندنی سریال نوستالژیک «آن شرلی با موهای قرمز». کشاورز مهربانی که سرپرستی آنه را پذیرفته بود. دو سال پیش هم درست در چنین روزهایی، جیمز مایکل تایلر، بازیگر نقش گانتر در سریال فرندز هم درگذشت. به هر حال مرگ متیو پری، واکنشهای بسیاری در پی داشته است. دوستداران فرندز در شبکههای اجتماعی توئیتر، اینستاگرام و فیسبوک با انتشار تصاویری از او، متنهای سوگواری تلخی منتشر کردهاند. همبازیهای او در سریال، کمپانی برادران وارنر و بسیاری از سلبریتیهای هالیوودی متنهای بسیار احساسی درباره متیو نوشتهاند. مرگ او سوگواران بسیاری داشت اما تنهایی متیو پری در مقاطع مختلف زندگی، از کودکی تا همکاری در به قول خودش بهترین سریال جهان، میان همه دوستان، باعث رنج خود خواسته دائم در طول سالهای کوتاه عمرش بود.
سریال «فِرندز» اثر دیوید کرین و مارتا کافمن با همکاری برادران وارنر از سال ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۴ در آمریکا پخش میشد و روایتی کمیک از زندگی سه مرد و سه زن بیست و چند ساله ساکن محله گرینویچ شهر نیویورک بود؛ روایتی متفاوت که مورد توجه منتقدان قرار گرفت. این سریال در همان دوران پخش شش جایزه امی برای بهترین سریال کمدی، یک جایزه گلدنگلوب، و ۵۶ جایزه دیگر به دست آورد. جنیفر آنیستون، کورتنی کاکس، لیسا کودرو، مت له بلانک، متیو پری و دیوید شویمر گروه بازیگران این مجموعه بودند. فرندز کپیهای بسیاری هم داشت و جریان سریالسازی در جهان را تحتتاثیر قرار داد. گفته میشود سریال «زیر آسمان شهر» تحت تاثیر فرندز ساخته شد و بعدها مجموعه «عشق تعطیل نیست» کپی نعل به نعل از فرندز بود. این سریال در جهان، طرفداران بسیار پرشماری داشت. برخی معتقدند سریال فرندز پس از گذشت نزدیک به 20 سال از پایانش، هنوز محبوبترین سریال تاریخ است. فرندز در فرهنگ عامه در سراسر جهان بسیار اثرگذار بوده است. فیلمبرداری مجموعه در استودیوی برادران وارنر در کالیفرنیا انجام میگرفت. آخرین قسمت سریال در ۶ مه ۲۰۰۴ پخش شد.