بیماری سندرم سینوس بیمار چیست؟

سندرم سینوس بیمار همچنین به عنوان بیماری گره سینوسی یا اختلال گره سینوسی شناخته می شود نام یک گروه از مشکلات ریتم قلب یا آریتمی است که در آن گره سینوسی یا همان ضربان ساز طبیعی قلب به درستی عمل نمی کند. گره سینوسی بخشی از سلول های تخصصی در محفظه بالای سمت راست قلب است که ریتم قلب را کنترل می کند. به طور معمول، گره سینوسی پیام های الکتریکی را به طور منظم با یک سرعت ثابت تولید می کند. در سندرم سینوس بیمار، این سیگنال ها سرعت غیر طبیعی دارند.

فرد مبتلا به سندرم سینوس بیمار ممکن است ریتم قلب بیش از حد سریع، خیلی آهسته، مکث های طولانی و یا یک ترکیب متناوب از تمام این مشکلات ریتم را تجربه کند. سندرم سینوس بیمار نسبتا غیر معمول است، اما خطر ابتلا به سندرم سینوس بیمار با سن افزایش می یابد.

بسیاری از مردم با سندرم سینوس بیمار در نهایت به یک ضربان ساز یا پیس میکر برای نگه داشتن قلب در یک ریتم منظم نیاز خواهند داشت.

علائم سندرم سینوس بیمار

اغلب افراد مبتلا به سندرم سینوس بیمار در ابتدا با چند نشانه و یا بدون علامت می باشند. در برخی موارد، علائم ممکن است بیایند و بروند.
در صورت وقوع، علائم سندرم سینوس بیمار ممکن است شامل:

• ضربان کندتر از حالت نرمال (برادی کاردی)
• خستگی
• سرگیجه یا سبکی سر
• غش کردن یا احساس غش
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• احساس تپش قلب

بسیاری از این علائم و نشانه ها زمانیکه ضربان قلب خیلی سریع یا خیلی آهسته باشد باعث کاهش جریان خون به مغز می شوند.

علت سندرم سینوس بیمار

قلب از چهار حفره ساخته شده است دو محفظه بالایی (دهلیز) و دو محفظه پایینی (بطن ها). ریتم قلب به طور معمول توسط گره سینوسی دهلیزی (SA) و یا گره سینوسی بخشی از سلول های تخصصی واقع در دهلیز راست، کنترل می شوند.

این ضربان ساز طبیعی پالس های الکتریکی که باعث هر ضربان قلب می شود را تولید می کنند. از گره سینوسی، پالس های الکتریکی در سراسر دهلیز به بطن منتشر می شود، باعث به انقباض درآمدن آنها و پمپاژ خون به ریه ها و بدن می گردد.

در صورت ابتلا به سندرم سینوس بیمار، گره سینوسی به درستی عمل نمی کند، بنابراین ضربان قلب ممکن است خیلی آهسته (برادی کاردی) یا بیش از حد سریع (تاکی کاردی) یا نامنظم باشد.

انواع سندرم سینوس بیمار و علل آنها عبارتند از:

• بلوک سینوسی دهلیزی. سیگنال های الکتریکی به آرامی از طریق گره سینوسی حرکت می کنند و باعث ضربان قلب غیر طبیعی آهسته می شوند.
• ارست سینوسی. فعالیت گره سینوسی متوقف می شود.
• سندرم برادی کاردی-تاکی کاردی. ضربان قلب به تناوب بین ریتم غیر طبیعی سریع و آهسته، معمولا با یک مکث طولانی (آسیستول) بین ضربان قلب تغییر می کند.

علت عملکرد ناقص گره سینوسی

بیماری ها و شرایطی که باعث آسیب و یا صدمه به سیستم الکتریکی قلب می شوند می توانند دلیلی بر این شرایط باشند. بافت اسکار از عمل جراحی قلبی در گذشته نیز ممکن است علت این شرایط، به ویژه در کودکان باشد.

سندرم سینوس بیمار همچنین ممکن است توسط مصرف داروهایی، مانند کلسیم بلوکرها یا بتا بلوکرها برای درمان فشار خون بالا، بیماری قلبی و یا شرایط دیگر، تنظیم شود. با این حال، در بسیاری از موارد، گره سینوسی به دلیل پوشش وابسته به سن و پارگی عضله قلب به درستی عمل نمی کند.

عوامل خطر

سندرم سینوس بیمار می تواند در افراد در همه سنین، حتی نوزادان رخ می دهد. از آنجا که ایجاد شدن آن معمولا به آهستگی، بیش از چندین سال طول می کشد، در افرادی در حدود سن 70 سال شایع تر است.

در موارد نادر، سندرم سینوس بیمار نیز ممکن است با شرایط خاصی مانند دیستروفی عضلانی و بیماری های دیگر که ممکن است قلب را تحت تاثیر قرار بدهد در ارتباط باشند.

عوارض

هنگامی که ضربان ساز طبیعی قلب به درستی کار نمی کند، قلب نمی تواند آنگونه که باید عمل پمپاژی خود را به خوبی انجام دهد که می تواند به ضربان قلب بسیار کند منجر شده و ممکن است باعث ایجاد غش شود.

در موارد نادر، دوره های طولانی از ضربان قلب آهسته و یا ضربان قلب سریع می تواند قلب را از پمپاژ کافی خون برای رفع نیازهای بدن تان دور نگه دارد، بیماری که نارسایی قلبی نامیده می شود.

اگر شما مبتلا به یک نوع سندرم سینوس بیمار به نام سندرم برادی کاردی- تاکی کاردی باشید، شما همچنین ممکن است در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به لخته خون در قلب خود باشید که ممکن است به سکته مغزی منجر شود. به این دلیل که ریتم قلب سریع که در سندرم برادی کاردی-تاکی کاردی رخ می دهد اغلب فیبریلاسیون دهلیزی است.

فیبریلاسیون دهلیزی ریتم آشفته ای است که از حفره های بالایی قلب آغاز گردیده و می تواند باعث تجمع خون در قلب شود. احتمال بیشتر شکل گیری لخته های خون وجود دارد زمانی که جریان خون از طریق قلب به هر مسیری تغییر کند. یک لخته خون می تواند رها شده و به مغز حرکت کرده و باعث سکته مغزی شود.

تشخیص سندرم سینوس بیمار

علائم سندرم سینوس بیمار مانند سرگیجه، تنگی نفس و غش می توانند علائم بسیاری از بیماری ها و شرایط دیگر باشند.

با این حال، در سندرم سینوس بیمار، این علائم تنها زمانی رخ می دهند که ضربان قلب غیر طبیعی است. به منظور تشخیص و درمان سندرم سینوس بیمار، پزشکان نیاز به ایجاد یک ارتباط بین نشانه ها و ریتم غیر طبیعی قلب خواهند داشت.

الکتروکاردیوگرام یا نوار قلبی

آزمایشات برای سندرم سینوس بیمار معمولا با یک نوار قلبی استاندارد (ECG) شروع می شود. با این حال، اگر ریتم غیرطبیعی قلب روند گهگاه دارد، ممکن است در طول یک زمان کوتاه ثبت ECG استاندارد تشخیص داده نشوند و یا ممکن است به انواع دیگری از ECG نیاز وجود داشته باشد:

• ECG استاندارد. در طول این تست، الکترود به قفسه سینه و اندام متصل شده و سیگنال های الکتریکی منتقل شده از قلب را ثبت می کنند. این تست ممکن است نشان دهنده الگوهای سندرم سینوس بیمار، از جمله ضربان قلب سریع، ضربان قلب کند و یا یک وقفه طولانی در ضربان قلب (آسیستول) پس از یک ضربان قلب سریع باشد.

• مانیتور هولتر. این یک دستگاه قابل حمل است که در جیب یا در کیسه بر روی یک تسمه یا کمربند قرار می گیرد و به طور خودکار فعالیت الکتریکی قلب را برای کل دوره 24- 48 ساعته ثبت می کند تا پزشکان مشاهده دقیقتری بر روی ریتم قلبی داشته باشند. این نوع نظارت برای تشخیص سندرم سینوس بیمار می تواند بسیار مفید باشد.

• ثبت کننده رویداد. این دستگاه الکتروکاردیوگرام قابل حمل همچنین می تواند در جیب حمل شده و یا بر روی یک تسمه یا کمربند قرار بگیرد تا فعالیت الکتریکی قلب را در خانه نیز تحت نظارت قرار دهد. این دستگاه اغلب به منظور استفاده تا مدت یک ماه داده خواهد شد.
زمانی که علائم احساس می گردد، با فشار یک دکمه، ثبت ECG مختصر، ذخیره خواهید کرد. این به پزشکان اجازه می دهد تا ریتم قلبی را در زمان بروز علائم مشاهده کند از طرفی می تواند به تعیین دقیق سندرم سینوس بیمار کمک کند.

• ثبت کننده حلقه ای قابل کاشت. این دستگاه کوچک که درست زیر پوست قفسه سینه شما کاشته می شود و بصورت مداوم، برای نظارت طولانی مدت فعالیت الکتریکی قلب استفاده می شود. ثبت کننده حلقه ای قابل کاشت ممکن است از ماه ها تا سال مورد استفاده باشد.
این دستگاه به صورت خودکار توسط ریتم غیر طبیعی قلبی (آریتمی) و یا ممکن است به صورت دستی زمانی که علائم احساس می گردد، شروع به کار کند.

تست های الکتروفیزیولوژیک

این آزمایش معمولا برای غربالگری سندرم سینوس بیمار استفاده نمی شود. با این حال، در برخی موارد، تست های الکتروفیزیولوژیک می توانند به بررسی عملکرد گره سینوسی و همچنین دیگر خصوصیات الکتریکی قلب کمک کنند.

در طول این آزمایش، لوله پلاستیکی انعطاف پذیر نازکی (کاتتر) با الکترودهایی در نوک آن از طریق رگ های خونی به نقاط مختلف در طول مسیر الکتریکی قلب هدایت می شوند. در این لحظه، الکترودها می توانند دقیقا از طریق پالس های الکتریکی بر روی مسیر در طول هر ضربان گسترش یابند و ممکن است منبع مشکلات ریتم قلب را تشخیص دهند.

درمان سندرم سینوس بیمار

درمان سندرم سینوس بیمار برروی از بین بردن و یا کاهش علائم ناخوشایند متمرکز است. اگر این علایم برای فرد آزاردهنده نیستند، ممکن است تنها نیاز به معاینات منظم برای نظارت بر وضعیت داشته باشند. برای افرادی که علائم ناراحت کننده ای دارند، درمان انتخابی معمولا یک ضربان ساز الکترونیکی کاشته شده می باشد.

تغییرات دارویی

پزشکتان ممکن است نگاهی دقیق تر به داروهای فعلی مصرفی بیندازند تا ببیند که آیا هر یک از آنها می توانند با عملکرد گره سینوسی تداخل کنند یا نه. داروهایی که برای درمان فشار خون بالا یا بیماری های قلبی مصرف می شوند، مانند بتا بلوکرها و یا کلسیم بلوکرها می توانند ریتم غیر طبیعی قلب را بدتر کنند. در برخی موارد، تنظیم کردن این داروها می توانند علائم را کاهش دهند.

سرعت قلب

اغلب افراد مبتلا به سندرم سینوس بیمار در نهایت نیاز به یک ضربان ساز مصنوعی دائمی برای حفظ ضربان قلب منظم دارند. این، دستگاه کوچک الکترونیکی قابل استفاده با باطری است که در زیر پوست در نزدیکی ترقوه در طول یک عمل جراحی جزئی کاشته می شود. ضربان ساز وسیله ای است که برای تحریک و یا سرعت بخشیدن به ضربان قلب در زمان مورد نیاز، برای نگه داشتن ریتم معمول، برنامه ریزی شده است.

نوع ضربان سازی که فرد به آن نیاز دارد به نوع ریتم نامنظم قلبی که در حال تجربه آن هستند بستگی دارد. در برخی موارد، برخی از ریتم ها می توانند با یک ضربان ساز تک محفظه ای درمان شوند، که با استفاده از فقط یک سیم (لید) به یک حفره قلبی سرعت می دهد. با این حال، بسیاری از افراد با سندرم سینوس بیمار می توانند از مزایای پیس میکرهای دو حفره ای بهره مند شوند، که در آن یک لید به دهلیز و یک لید به بطن سرعت می دهد.

فرد قادر به از سرگیری فعالیت های عادی یا نزدیک به طبیعی خود بعد از عمل جراحی کاشت ضربان ساز خواهد بود. خطر عوارض، مانند تورم و یا عفونت در منطقه ای که در آن ضربان ساز کاشته شده، کم است.

درمان های بیشتر برای ضربان قلب سریع

اگر فرد ضربان قلب سریع به عنوان بخشی از سندرم سینوس بیمار داشته باشد، ممکن است به درمان های اضافی برای کنترل این ریتم نیاز داشته باشد:

• داروها. اگر فرد یک پیس میکر دریافت کرده ولی هنوز هم ضربان قلب بیش از حد سریع را تجربه می کند، پزشکان ممکن است داروهای ضد آریتمی برای جلوگیری از ریتم سریع تجویز کند.
اگر فرد به فیبریلاسیون دهلیزی یا دیگر ریتم های غیر طبیعی قلب مبتلا باشد که خطر سکته مغزی را افزایش می دهد، ممکن است به یک داروی رقیق کننده خون نیاز داشته باشد، مانند وارفارین.

• ابلیشن گره AV. این روش همچنین می تواند ریتم سریع قلبی در افراد با پیس میکرها کنترل کند.
که این شامل استفاده از انرژی فرکانس رادیویی از طریق یک لوله دراز نازک (کاتتر) برای از بین بردن یا حذف بافت اطراف گره دهلیزی بطنی (AV) مابین دهلیز و بطن می باشد. که ضربان قلب سریع از رسیدن به بطن ها و ایجاد مشکلات متوقف می سازد.

• ابلیشن رادیوفرکونسی فیبریلاسیون دهلیزی. این روش شبیه به ابلیشن گره AV است. با این حال، در این مورد، بافت هدف ابلیشن، آغاز کننده های فیبریلاسیون دهلیزی هستند که در واقع فیبریلاسیون دهلیزی خود به خودی نه فقط برای پیشگیری از رسیدن آن به بطن ها بلکه بطور کامل حذف می کند.
شیوه زندگی و راه حل های خانگی

در برخی موارد، التهاب و تنگی عروق ناشی از بیماری قلبی می تواند منجر به سندرم سینوس بیمار شود. پزشکان ممکن است، علاوه بر درمان های دیگر، که تغییر در شیوه زندگی است و قلب را در حد ممکن سالم نگه می دارد، به فرد پیشنهاد دهد.

کلینیک قلب و عروق دکتر محمد حسین نجفی

wikipressure.com