شنبه ۱۸ نوامبر (۲۷ آبان) قرار است روزی هیجانانگیز برای طرفداران فضا باشد. پس از آنکه اداره هوانوردی فدرال آمریکا (FAA) سرانجام مجوز دومین پرتاب آزمایشی استارشیپ را صادر کرد، اکنون اسپیس ایکس قصد دارد موشک غولپیکرش را شنبه از تأسیسات استاربیس در جنوب تگزاس به پرواز درآورد.
برخاست استارشیپ در ابتدا برای روز جمعه برنامهریزی شده بود؛ اما ایلان ماسک، پنجشنبه شب در ایکس (توییتر سابق) اعلام کرد که بهدلیل نیاز به تعویض عملگر گرید فین، پرتاب به شنبه موکول شده است.
استارشیپ، بزرگترین و قدرتمندترین موشکی که تاکنون ساخته شده، قرار است امروز درطول پنجرهای ۲۰ دقیقهای که از ساعت ۸ صبح به وقت محلی (۱۶:۳۰ به وقت ایران) گشوده میشود، از روی زمین برخیزد.
اسپیس ایکس درحال ساخت استارشیپ برای حمل انسان و محموله به ماه، مریخ و همچنین انجام انواع مأموریتهای فضایی دیگر در نزدیکی سیاره زمین است.
ناسا استارشیپ را بهعنوان اولین ماهنشین انسانی خود در برنامه آرتمیس انتخاب کرده است. این موشک غولپیکر همچنین چندین مأموریت قمری خصوصی را در فهرست وظایفش دارد.
استارشیپ اسپیس ایکس با ارتفاع کلی تقریباً ۱۲۲ متر از دو عنصر تشکیل شده که هردو قرار است درنهایت بهطور کامل و سریع چندبارمصرف باشند. این دو موشک شامل بوستر مرحلهی اول به نام سوپر هوی و موشک مرحلهی فوقانی به نام استارشیپ، تاکنون فقط یک بار با هم پرواز کردهاند. درجریان آن پرتاب آزمایشی که ۳۱ فروردین امسال انجام شد، مراحل استارشیپ طبق برنامهریزی از یکدیگر جدا نشدند و درنهایت با انفجار عمدی موشک در آسمان، پایان زودهنگام پرواز رقم خورد.
اما امروز باید انتظار چه چیزی را داشته باشیم؟ اسپیس ایکس از ساعت ۱۶ به وقت ایران پخش اینترنتی خود را در یوتیوب آغاز خواهد کرد. تقریباً ۱۰ دقیقه بعد، ۳۹ موتور رپتور موشک شامل ۳۳ موتور سوپرهوی و ۶ موتور فضاپیمای مرحله فوقانی پیش از روشنسازی، شروع به خنکشدن خواهند کرد.
ده ثانیه پیش از پرتاب، اسپیس ایکس سامانهی پرتاب آب را که در زیر پایهی پرتاب مداری استاربیس قرار دارد، فعال خواهد کرد. این قطعه که یک صفحهی فولادی تقویتشده و پاشندهی آب است، برای کاهش قدرت ۳۳ موتور رپتور سوپر هوی طراحی شده است و از پایهی پرتاب و زیرساختهای اطراف محافظت خواهد کرد.
نیروی عظیم موتورهای سوپرهوی در جریان پرواز آزمایشی اولیه بهطور کامل به نمایش گذاشته شد. رپتورهای سوپر هوی در آن روز دهانهای را در زیر سکوی پرتاب حفر و تکههای بتن و سایر بقایا را به آسمان تگزاس پرتاب کردند. هدف از پرواز ابتدای امسال، فرستادن استارشیپ یا همان مرحلهی فوقانی موشک به دور زمین با هدف فرود آبی در نزدیکی هاوایی در اقیانوس آرام بود. پرواز روز شنبه همان اهداف اصلی پرواز اولیه را دارد.
اگر همهچیز طبق برنامه پیش برود، دو مرحلهی استارشیپ دو دقیقه و ۴۱ ثانیه پس از برخاست از زمین، از یکدیگر فاصله خواهند گرفت. فرایند جداسازی مراحل ازطریق «مرحلهبندی داغ» انجام میشود؛ بدین صورت که موتورهای مرحلهی فوقانی اندکی پیش از جداشدن مراحل، روشن خواهند شد. مرحلهبندی داغ در مقایسه با راهبرد مرحلهبندی سنتی بهکاررفته در گذشته، تغییری چشمگیر محسوب میشود.
پس از جداسازی موفق مراحل، سوپر هوی چندین سوزش انجام خواهد داد و تقریباً هفت دقیقه پس از برخاست، با هدف فرود آبی در خلیج مکزیک، خود را به سمت این منطقه هدایت خواهد کرد.
در همین حال، استارشیپ به حرکت خود به سمت بالا و شرق ادامه خواهد داد و به حداکثر سرعت نزدیک به سرعت مداری (۲۷٬۴۰۰ کیلومتر بر ساعت) خواهد رسید. بااینحال، موشک بهطور کامل به دور زمین نمیچرخد. در شرح مأموریت اسپیس ایکس آمده است که تقریباً ۹۰ دقیقه پس از برخاست، باید در انتظار «فرودی هیجانانگیز» در نزدیکی هاوایی در اقیانوس آرام باشیم.
هر اتفاقی که امروز رخ دهد، چه موفقیت کامل، چه شکست کامل یا به احتمال بیشتر چیزی بین این دو، میتوانیم پرواز بعدی استارشیپ را در آیندهای نهچندان دور انتظار داشته باشیم. اسپیس ایکس هماکنون روی چندین نسخه از موشک استارشیپ کار میکند و قصد دارد از پرواز آنها درسهایی مهم بیاموزد.
در شرح مأموریت اسپیس ایکس آماده است: «رویکرد ساخت سریع و تکرارشونده، اساس تمام پیشرفتهای نوآورانهی اسپیس ایکس ازجمله دراگون، فالکون و استارلینک بوده است. بهبود تکرارشونده ضروری است؛ زیرا ما برای ساخت سامانهی حملونقل کاملاً چندبارمصرفی تلاش میکنیم که قادر به حمل خدمه و محموله به مدار زمین باشد، به بازگشت بشر به ماه کمک و درنهایت به مریخ و فراتر از آن سفر کند.»
227227