سیاره‌ای با باران شن!

به گزارش راهبرد معاصر، سیارات فراخورشیدی به اشکال مختلفی وجود دارند، از سیارات متراکم و سنگی مانند زمین و مریخ گرفته تا غول های گازی مانند مشتری و زحل. اما برخی از سیارات کشف شده در خارج از منظومه شمسی، حتی چگالی کمتری نسبت به غول های گازی دارند و به عنوان سیاره پف کرده، سیاره پشمکی یا سوپر-پاف شناخته می شوند. یکی از کم چگالی ترین سیارات فراخورشیدی شناخته شده، WASP-107b، اخیراً با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب مورد بررسی قرار گرفت و به نظر می رسد آب و هوای آن به اندازه پف آن عجیب باشد.

این سیاره بیشتر جو است تا هسته، که جیمزوب بخار آب و دی اکسید گوگرد را در آن مشاهده می کند. عجیب‌تر از همه، ابرهای ماسه‌ای سیلیکاته است که بین لایه‌های بالایی و پایینی جو، ماسه خواهد بارید. این سیاره تقریباً به بزرگی مشتری است اما جرم بسیار کوچکی مشابه جرم نپتون دارد.

لین دسین نویسنده ارشد این مطالعه، در بیانیه‌ای می‌گوید: «جیمزوب در حال متحول کردن خصوصیات سیارات فراخورشیدی است و بینش‌های بی‌سابقه‌ای را به دانشمندان ارائه می‌کند. کشف ابرهای شنی، آب و دی اکسید گوگرد در این سیاره فراخورشیدی نقطه عطفی است. این درک ما از شکل‌گیری و تکامل سیاره‌ها را تغییر می‌دهد.»

درک شکل گیری و تکامل این سیاره مهم است زیرا غیرممکن به نظر می رسد که این سیاره در مکان فعلی خود شکل گرفته باشد. تصور می شود که در منظومه ستاره ای دیگر شکل گرفته و در طول زمان به داخل مهاجرت کرده است. این می تواند چگالی بسیار کم آن را فراهم کند. مدار نزدیک آن به ستاره اش(ستاره ای که به دورش می گردد) به این معنی است که دمای بسیار بالایی دارد و جو بیرونی آن به 500 درجه سانتیگراد می رسد. اما این دماها معمولاً به اندازه کافی گرم نیستند که ابرهای سیلیکات را تشکیل دهند.

محققان این نظریه را مطرح می‌کنند که باران ماسه‌ای در لایه‌های پایین‌تر و داغ‌تر تبخیر می‌شود و بخار سیلیکات (قبل از اینکه دوباره متراکم شود و ابرها را تشکیل دهد) در جو به سمت بالا حرکت می کند مشابه چرخه آب روی زمین.

نتایج این تحقیق در مجله نیچر منتشر خواهد شد./ فارس