سردرد یکی از رایج‌ترین اختلالات بعد از ضربه مغزی است

دکتر مهدی چاوشی نژاد گفت: بیمارانی که با ضربه به سر به بیمارستان مراجعه می‌کنند، اولین کار ارزیابی کلی از سطح هوشیاری بیمار است. برای این کار شاخصی هست به نام شاخص سطح هوشیاری که از ۳ تا ۱۵ رده بندی می‌شود. بر اساس این شاخص ۱۵ سطح هوشیاری نرمال و سه کمترین میزان هوشیاری ست. مقیاس سطح هوشیاری اگر بین ۱۳ تا ۱۵ قرار بگیرد، جزو ضربه‌های مغزی خفیف محسوب می‌شود. اگر شاخص سطح هوشیاری بین ۹ تا ۱۲ باشد، ضربه مغزی متوسط و ۳ تا ۸ ضربه مغزی شدید است.

این جراح مغز و اعصاب ادامه داد: در پروسه درمان یکسری از ارزیابی‌ها در بیماران با ضربه مغزی بسیار مهم هستند و باید پزشک مربوطه از جزئیات حادثه مانند علت حادثه، تشنج، شرح حال و در مورد اینکه حادثه‌ای که ایجاد شده باعث مرگ افراد دیگر شده یا خیر مطلع شود. این اطلاعات شدت حادثه را برای پزشکان مشخص ‌می‌کند. همین طور معاینات نورولوژیک و ارزیابی آسیب‌های جسمی بیمار مثل آثار کبودی، شکستگی جمجمه و زخم بررسی شده و در نهایت اگر مواردی در بررسی آسیب مغزی وجود داشته باشد که بررسی دقیق‌تری نیاز داشته باشد، انجام سی‌تی ‌اسکن را ضروری می‌کند. با بررسی سی‌تی‌اسکن اگر موارد شدید و با خونریزی همراه باشد، بستری در آی‌سی‌یو، درمان دارویی تا جراحی ضرورت پیدا می‌کند.

دکتر چاوشی‌نژاد درباره افرادی که پس از درمان آسیب مغزی از بیمارستان مرخص می‌شوند و مراقبت‌های ویژه آنها گفت: در مواردی که در سی‌تی‌اسکن آسیب به سر خفیف بوده، خونریزی و اختلال منتشره در مغز کم باشد، بیمار مدتی در بخش تحت نظر قرارگرفته و پس از اطمینان از ثبات وضعیت او، با ذکر علائم هشدار به یکی از همراهان آگاه مرخص می‌شود. مراقبت‌ها و توجه به علائم هشدار پس از ترخیص بسیار مهم است. چون ممکن است آسیب مغزی ادامه‌دار بوده و در روزهای آتی بعد از ضربه و پس از ترخیص علایم آن شدت پیدا کند. برای همین ذکر این علایم هشدار و توجیه همراه بیمار بسیار مهم بوده و اگر علایم در بیمار ظاهر شود، حتما باید به اورژانس مراجعه کنند. اگر همراه بیمار توجه و توانایی کافی برای مراقبت از بیمار و علائم هشدار را نداشته باشد، طبیعتا مدت بستری را بیشتر می کنیم.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی البرز درباره ضرورت توجه به علایم هشدار گفت: پس از مرخص شدن بیمار، توجه همراهان به بروز علایمی نظیر خواب آلودگی، تهوع و استفراغ‌های پایدار، تشنج، اختلال عملکردی حرکتی، اختلال در گفتار، بیدار نشدن از خواب و یا تاخیر در پاسخ‌ها در بیمار بسیار مهم است. در این موارد به همراه بیمار توصیه می کنیم، سریعا او را به اورژانس منتقل کنند. معمولا دو تا سه ساعت بعد از ضربه مغزی اگر بیمار مشکلی نداشت، مانعی ندارد که بیمار بخوابد، ولی همراهان هر چند ساعت یکبار، باید بیمار را صدا کنند و مطمئن باشند که بیمار خواب است و اختلال هوشیاری پیدا نکرده است.

این جراح و متخصص درباره رایج‌ترین اختلالاتی که بعد از آسیب به سر در بیماران مشاهده می‌شود، اظهار کرد: سردرد یکی از رایج‌ترین اختلالات بعد از ضربه مغزی است. توصیه می‌شود برای درمان سردرد در بیمار با ضربه مغزی فقط از استامینفون استفاده شود و نباید از داروهای ضد التهاب غیر استروییدی مانند ایبوپروفن و آسپرین استفاده کنند چون این داروها احتمال خونریزی را در آنها بالا می‌برد.

وی افزود: برخی از عوارض‌های ضربه به سر یا سندرم‌ها ممکن است تا مدت‌ها در بیمار باقی بماند که این باعث نگرانی بیماران است، سندرم پس از آسیب مغزی شامل علایمی مثل سردرد، اختلال حافظه، تمرکز، خواب رفتن، اختلالات خلقی که سه تا شش ماه پس از ضربه می‌تواند باقی بماند. این سندرم ممکن است آزاردهنده باشد، اما خوشبختانه خوش خیم هستند. یعنی اگر سه تا شش ماه این بیماران را پیگیری کنیم به مرور علائمشان کمتر خواهد شد، هر چند درمان‌های دارویی هم برای کاهش این علائم تجویز می‌شود اما نکته مهم در سندرم پس از آسیب‌های مغزی مراجعه دوره‌ای این بیماران به پزشک است.