دکتر کاظم معتمدنژاد پدر ارتباطات نوین ایران کیست ؟

دکتر کاظم معتمدنژاد پدر ارتباطات نوین

دکتر کاظم معتمدنژاد به دلیل نقشی که در تدریس آکادمیک علوم ارتباطات و روزنامه‌نگاری در ایران داشت به «پدر علم ارتباطات ایران» شهرت یافته بود.

دکتر کاظم معتمدنژاد کیست ؟

کاظم معتمدنژاد متولد اردیبهشت ۱۳۱۳ در مود، خراسان جنوبی – درگذشتهٔ ۱۴ آذر ۱۳۹۲ در تهران) روزنامه‌نگار و حقوق‌دان ایرانی بود.

کاظم معتمدنژاد در سال ۱۳۱۳ در شهر مود در جنوب خراسان (شهرستان سربیشه کنونی) متولد شد. تحصیلات ابتدایی و قسمتی از تحصیلات متوسطه خود را در زادگاهش و قسمت دیگر را در بیرجند و سال ششم ادبی را در دبیرستان مروی تهران گذراند. در سال ۱۳۳۶ به اخذ درجه لیسانس و در سال ۱۳۳۹ به اخذ درجه دکتری در رشته حقوق قضائی از دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران نائل شد.

وی در زمان تحصیل در دوره کارشناسی، با مدیر وقت روزنامه کیهان -که استاد او نیز بود- رابطهٔ دوستانه‌ای برقرار کرد. وقتی استاد از دانشجویان دوره دکتری برای همکاری در کیهان دعوت کرد، معتمد نژاد فرصت را غنیمت شمرده و به محیط روزنامه وارد شد. دیری نپایید که از مترجمی زبان فرانسه، به مسؤولیت گروه خارجی و مقالات ارتقا یافت.

روزنامه کیهان که به روزنامه نگاران تحصیلکرده نیاز داشت، برای وی بورسیه‌ای از دولت فرانسه دریافت کرد. معتمد نژاد در دانشگاه سوربن فرانسه موفق به اخذ دکتری حقوق و علوم سیاسی و نیز دکتری تخصصی روزنامه نگاری از انستیتوی مطبوعات و علوم نظری دانشگاه پاریس شد.

وی از سال ۱۳۴۶ وکیل پایه یک دادگستری شده و از سال ۱۳۷۹ مشاور حقوقی اتحادیه بین‌المللی ارتباطات دور بود.

سوابق دکتر کاظم معتمدنژاد

معتمدنژاد در تأسیس انجمن‌ها و مؤسسات و دوره‌های آموزشی و پژوهشی متعددی نقش داشت:

• - عضو مؤسس دوره عالی روزنامه‌نگاری، مؤسسه عالی مطبوعات و روابط عمومی و دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۰ – ۱۳۴۳
• - عضو هیئت مؤسس بخش ارتباطات بین‌المللی " انجمن بین‌المللی تحقیق در ارتباط جمعی " ۱۹۷۶ (۱۳۵۵)
• - عضو هیئت مؤسس "مرکز مطالعات فراملی ارتباطات و اطلاعات در کشورهای آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین، پاریس " ۱۹۹۲ (۱۳۷۱) دوره فوق لیسانس علوم ارتباطات در دانشگاه علامه طباطبایی، ۱۳۶۸
• - عضو مؤسس دوره دکتری علوم ارتباطات در دانشگاه علامه طباطبایی، ۱۳۷۵
• - عضو مؤسس "مرکز پژوهش‌های ارتباطات " وابسته به دانشگاه علامه طباطبایی و وزارت پست و تلگراف و تلفن، ۱۳۷۵
• - پیشنهاد دهنده تأسیس" مرکز مطالعات و تحقیقات ارتباطات در آسیای مرکزی " با همکاری یونسکو در تهران، از طریق کمیسیون ملی یونسکو در ایران در سال ۱۳۷۴ که پس از اعزام یک هیئت بررسی و امکان‌سنجی از سوی سازمان مذکور به ایران و کشورهای منطقه، همچنان در حال مطالعه و مذاکره است.
• - عضو هیئت مؤسس «انجمن دفاع از آزادی مطبوعات» تابستان ۱۳۵۷
• - عضو «انجمن بین‌المللی تحقیق در ارتباطات جمعی» از سال ۱۹۶۲
• - عضو «انجمن بین‌المللی حقوق فضا» از سال ۱۹۶۷
• - عضو «انستیتوی بین‌المللی ارتباطات»
• - عضو " انجمن فرانسوی علوم ارتباطات و اطلاعات "، از سال ۱۹۸۳

سوابق دانشگاهی:

• - دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران ۱۳۴۹ - ۱۳۴۴
• - استاد و رئیس دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی ۱۳۵۹ - ۱۳۴۴
• - استاد گروه علوم ارتباطات دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، از۱۳۶۰
• - استاد مهمان دانشگاه های فرانسه (پاریس و رن) ۱۳۶۸ - ۱۳۶۲، از ۱۳۶۲
• - مدیر تحقیقات (استاد راهنمای رساله‌های دکترا) دانشگاه پاریس VII

آثار دکتر کاظم معتمدنژاد

کتاب و جزوه با تکثیر محدود:

• اجلاس جهانی سران دربارهٔ جامعه اطلاعاتی. تهران: مرکز پژوهش‌های ارتباطات، ۱۳۸۲، ۲۴۴ ص.
• ارتباطات بین‌الملل. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی؛ دانشکده علوم اجتماعی، مهر ۱۳۶۹، ۳۱۴ ص.
• ارتباطات بین‌المللی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی؛ دانشکده علوم اجتماعی، ۱۳۷۲، ۲۰۷ ص.
• ارتباط جمعی غربی و انقلاب اسلامی ایران: بازنگری انتقادی نظریه‌های غربی توسعه بخشی ارتباطات در جهان سوم و تحقیق در پوشش خبری انقلاب اسلامی ایران در وسایل ارتباط جمعی غرب. تهران: سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، تابستان ۱۳۶۷، ۳۴ ص.
• ارتباطات در خدمت انسان‌ها: برنامه بزرگ یونسکو برای سال‌های ۱۹۸۴–۸۵. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی؛ دانشکده علوم اجتماعی، آذر ۱۳۶۲، ۹۰ ص.
• ارتباطات و وسایل ارتباطی. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، بدون تاریخ، ۳۳۷ ص.
• ارتباطات و وسایل ارتباطی. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۴، ۵۱ ص.
• حقوق ارتباط جمعی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی؛ دانشکده علوم اجتماعی، مهر ۱۳۶۹، ۲۶۳ ص.
• حقوق ارتباط جمعی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی؛ دانشکده علوم اجتماعی، بدون تاریخ، ۲۳۶ ص.
• تحلیل محتوای رادیو ایران تهران: انتشارات مرکز تحقیقات دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۳،
• حقوق مطبوعات. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها،
• روزنامه‌نگاری. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۰، ۴۳۷ ص. (با همکاری ابوالقاسم منصفی)
• روزنامه‌نگاری: با فصلی جدید در بازنگری روزنامه‌نگاری معاصر. تهران: سپهر، ۱۳۶۸(چ۳)، ۵۶۶ ص. (با همکاری ابوالقاسم منصفی)
• روش تحقیق در محتوای مطبوعات: با کلیاتی دربارهٔ تجزیه و تحلیل در ارتباطات جمعی. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۶، ۴۹۰ ص.
• روش مطالعه و بررسی مطبوعات. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۴۹، ۱۸۰ ص.
• کتابشناسی ارتباطات جمعی در جهان سوم. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۸، ۳۷ ص.
• ماکت سازی و صفحه بندی. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۴۹–۱۳۴۸، ۶۷ ص. (با همکاری ابوالقاسم منصفی)
• مصاحبه و رپرتاژ. تهران: مؤسسه عالی علوم ارتباطات اجتماعی، ۴۹–۱۳۴۸، ۹۸ ص. (با همکاری ابوالقاسم منصفی)
• مطالعات و تحقیقات انتقادی در ارتباطات اجتماعی. تهران: صدا و سیما؛ واحد تحقیقات اجتماعی و ارزشیابی برنامه‌ها، مهرماه ۱۳۶۸، ۶۲ ص.
• مطالعات و تحقیقات انتقادی در ارتباطات اجتماعی. تهران: سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی، تابستان ۱۳۶۷، ۱۵ ص.
• مطبوعات، تبلیغات و افکار عمومی. تهران: دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی، ۱۳۴۵، ۱۰۱ ص.
• مطبوعات و وسایل خبری: ارتباطات و مطبوعات در دنیای امروز. تهران: مؤسسه عالی مطبوعات و روابط عمومی، ۱۳۴۶، ۱۷۰ ص.
• وسایل ارتباط جمعی. تهران: دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۵۵، ج اول، ۴۳۴ ص.
• وسایل ارتباط جمعی؛ جلد یکم: چاپ دوم با اصلاحات و اضافات. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، ۱۳۷۱(چ۲)، ۴۵۳ ص (ج۱).
• وسایل ارتباط جمعی و خبری. تهران: مؤسسه عالی علوم ارتباطات اجتماعی، ۱۳۴۸، ۱۴۵ ص.
• وسایل ارتباطی و خبری (ارتباطات و وسایل ارتباطی). تهران: مؤسسه عالی علوم ارتباطات اجتماعی، بدون تاریخ، ۳ ج.
• متن کامل سخنان ارائه شده در سمینار مدیران روابط عمومی‌های وزارت پست و تلگراف و تلفن. تهران: وزارت پست و تلگراف و تلفن؛ روابط عمومی، ۱۳۷۲، ۱۰ صفحه.

درگذشت

معتمدنژاد بعدازظهر چهاردهم آذر ۱۳۹۲ در بیمارستانی در تهران به دلیل بیماری درگذشت و در قطعه نام‌آوران بهشت‌ زهرا به خاک سپرده شد.

بیشتر بخوانید

پدر انیمیشن ایران: زندگی نورالدین زرین‌کلک خالق سندباد و اتل متل ...

پدر چای ایران که بود؟ ( زندگینامه کاشف السلطنه پدر چای ایران)