عمل کولونوسکوپی چیست؟ عوارض، کاربرد و آمادگی‌های لازم

عوارض عمل کولونوسکوپی شامل تحریک و تورم بافت روده، زخم، پولیپ و سرطان است. بیشتر روده بزرگ شما را رکتوم و کولون تشکیل می‌دهد که طی این روش بررسی می‌شوند. به همین دلیل، قبل از انجام دادن این روش باید عوارض کولونوسکوپی را به دقت بررسی کنید.

در این مقاله می‌خوانید:

• عمل کولونوسکوپی چیست؟
• کاربرد عمل کونولوسکوپی
• عوارض عمل کولونوسکوپی
• عوارض بعد از کولونوسکوپی
• نحوه انجام کونولوسکوپی
• آمادگی های قبل از کونولوسکوپی
• مراقبت های بعد از کولونوسکوپی
• پاسخ به سوالات رایج

عمل کولونوسکوپی چیست؟

کولونوسکوپی یک معاینه دوربینی است که در آن، پوشش روده بزرگ از نظر ناهنجاری‌ها با وارد کردن یک لوله از پایین بررسی می‌شود. در واقع، این روش ساده است، اما به دلیل ماهیت حساس آن ممکن است افراد احساس راحتی نکنند. احتمالاً شما هم درباره کولونوسکوپی و احساسی که دارد کنجکاو هستید. پس به خواندن ادامه دهید تا با همه چیز درباره این روش آشنا شوید.

بیشتر بخوانید: آمادگی برای کولونوسکوپی صبح

کاربرد عمل کونولوسکوپی

کولونوسکوپی ابزار ارزشمندی است که برای کمک به تشخیص و درمان بسیاری از بیماری‌های مختلف استفاده می‌شود. این بیماری‌ها عبارتند از:

• بیماری التهابی روده (IBD) مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو
• پولیپ روده بزرگ
• سرطان روده یا سرطان کولون

پس قبل از این‌که به عوارض عمل کولونوسکوپی بپردازیم، باید بدانیم که این روش چه کاربردهایی دارد. در واقع، این روش در حدی کارا است که می‌تواند به عنوان یک آزمایش غربالگری معمول در افراد ۴۵ سال و بالاتر برای جلوگیری از پیشرفت سرطان روده استفاده شود.
متاسفانه پولیپ‌های روده در پوشش داخلی روده بزرگ ممکن است سرطانی شوند. با این حال، پزشکان می‌توانند از کولونوسکوپی برای شناسایی و برداشتن این پولیپ‌ها از روده بزرگ با انجام پولیپکتومی استفاده کنند. علاوه بر این، امکان نمونه گیری از روده‌ بزرگ (بیوپسی) نیز از طریق این روش وجود دارد. برخی از رایج‌ترین دلایل انجام کولونوسکوپی عبارتند از:

• بررسی تغییر در عادات روده یا خونریزی مقعدی
• تشخیص و بررسی میزان پیشرفت پولیپ
• برداشتن پولیپ‌ها یا بررسی سایر ناهنجاری‌ها
• غربالگری سرطان روده
• ارزیابی بیماران مبتلا به IBD

بیشتر بخوانید: برطرف کردن مشکل یبوست با چند تغییر کوچک در برنامه روزانه

عوارض عمل کولونوسکوپی

به طور کلی، عوارض جانبی این روش کم و بسیار اندک هستند.

اگر کولونوسکوپی یک اقدام صرفاً تحقیقاتی باشد، ممکن است بعد از آن، دچار نفخ یا گرفتگی شوید. علاوه بر این، اگر کونولوسکوپی برای بیوپسی یا برداشتن پولیپ‌ها انجام شود، ممکن است به مدت یکی دو روز، مقدار کمی خونریزی داشته باشید. عوارض کولونوسکوپی به روش انجام آن نیز بستگی دارد. به عنوان مثال، برخی از کولونوسکوپی‌ها با استفاده از گاز و هوا (به ترجیح بیمار) انجام می‌شوند که ممکن است بیمار برای مدت کوتاهی بعد از آن، احساس سرگیجه یا سبکی سر داشته باشد.
هم‌چنین، به علت تزریق آرام ‌بخش، ممکن است در بقیه روز کمی احساس خستگی کنید. در نتیجه، به شما توصیه می‌کنیم که تا ۲۴ ساعت از رانندگی یا کار با ماشین‌آلات اجتناب کنید و مصرف الکل را نیز کنار بگذارید. علاوه بر این، باید یک همراه با خودتان داشته باشید تا شما را به سلامت به خانه برساند. به طور کلی، عوارض جانبی این روش کم و بسیار اندک هستند. فقط در تعداد کمی از موارد، ممکن است شامل موارد زیر شوند:

• حالت تهوع (ناشی از بیهوشی)
• تحریک در اطراف راست روده
• احساس گاز گرفتگی برای چند روز
• گرفتگی نه چندان شدید

بیشتر بخوانید: شایع ترین نوع سرطان در ایران کدام است؟

عوارض بعد از کولونوسکوپی

اگر عوارض بعد از کولونوسکوپی شما مداوم و اذیت کننده باشند، باید در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید. این عوارض هشدار دهنده که در صورت مشاهده نباید آن‌ها را نادیده بگیرید، عبارتند از:

• خونریزی ادامه دار
• تشدید خونریزی
• درد شدید در ناحیه شکم
• تب یا لرز غیرقابل توضیح

بیشتر بخوانید: شایع ترین سرطان های زنان همراه با علائم

نحوه انجام کونولوسکوپی

کولونوسکوپی معمولاً از یک ربع تا نیم ساعت طول می‌کشد.

در طول کولونوسکوپی، شما باید به پهلو یا پشت خود دراز بکشید. به علاوه، ممکن است به یک مسکن برای کمک به آرامش و هم‌چنین، یک مسکن برای کاهش هر گونه درد نیز نیاز داشته باشید. سپس، متخصص کولونوسکوپ را در روده شما قرار می‌دهد و به آرامی مقداری گاز دی اکسید کربن یا آب را به داخل آن پمپ می‌کند. این کار روده بزرگ را باز می‌کند تا متخصص بتواند پوشش روده شما را به وضوح ببیند.
روش کولونوسکوپی، بیوپسی و برداشتن پولیپ‌ها باید بدون درد باشد. کولونوسکوپی معمولاً از یک ربع تا نیم ساعت طول می‌کشد. با این حال، کل فرآیند ممکن است تا حدود دو ساعت نیز زمان ببرد. توصیه می‌کنیم که بعد از عمل، نگرانی‌های خود درباره عوارض جانبی کولونوسکوپی را با متخصص یا پزشک‌تان در میان بگذارید.

بیشتر بخوانید: سایت دکترتو نوبت دهی بهترین دکترهای تهران

آمادگی های قبل از کونولوسکوپی

اولین آمادگی قبل از کونولوسکوپی، تغییر رژیم غذایی شما است.

اولین آمادگی قبل از کونولوسکوپی، تغییر رژیم غذایی شما است که دستورالعمل‌های آن از طریق متخصص، به شما داده می‌شود. در واقع، شما باید از چند روز قبل از عمل، روده‌های خود را با اسهال و رفتن مکرر به دستشویی پاکسازی کنید. این نوع آماده سازی ضروری است تا متخصص شما بتواند در طی کولونوسکوپی، دید واضحی از روده بزرگ شما داشته باشد.
به علاوه، حتماً باید نام داروهای تجویز شده و بدون نسخه، ویتامین‌ها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید را با پزشک خود در میان بگذارید. ممکن است به شما توصیه شود که مصرف برخی از داروها یا مکمل‌ها را قطع کنید یا دوز آن‌ها را در روزهای قبل از کولونوسکوپی کاهش دهید.

بیشتر بخوانید: چکاپ سالانه مردان، انجام بده سلامت بمان

مراقبت های بعد از کولونوسکوپی

بهبودی پس از کولونوسکوپی عموماً سریع و بدون درد است و به شما این امکان را می‌دهد تا در اسرع وقت فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرید. با این حال، زمان دقیق بهبودی بسته به عوارض جانبی عمل کولونوسکوپی از فردی به فرد دیگر متفاوت است و نمی‌توان برای همه یک نسخه واحد پیچید. مراقبت‌های رایج بعد از کولونوسکوپی عبارتند از:

• از سرگیری حرکات روده پس از کولونوسکوپی بسیار مهم است. نوشیدن مایعات زیاد و خوردن غذاهای غنی از فیبر می‌تواند به عادی سازی حرکات روده و ادرار کردن کمک کند.
• در بیشتر موارد غذا خوردن را نیز می‌توانید پس از کولونوسکوپی از سر بگیرید. با این حال، دستورالعمل‌های غذایی خاص ممکن است بسته به عوامل فردی متفاوت باشد که متخصص‌تان در این زمینه به شما کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید: سنی که برای آقایان بحرانی است: مراقب باشید!

پاسخ به سوالات رایج

۱- آیا کولونوسکوپی نیاز به بیهوشی دارد؟

اغلب برای کولونوسکوپی از یک آرام‌ بخش متوسط یا عمیق با پروپوفول بی‌حس ‌کننده استفاده می‌شود. با این حال، دلیل انجام این روش و شرایط بیماران از فردی به فرد دیگر را نیز باید در نظر گرفت.

۲- آیا بعد از کولونوسکوپی درد داریم؟

بعد از عمل کولونوسکوپی ممکن است نفخ یا ناراحتی شکمی داشته باشید که طبیعی است و باید در عرض ۲۴ ساعت برطرف شود. با این حال، اگر ناراحتی شما برطرف نشد، با کمک روش‌های مختلف مانند مصرف نوشیدنی‌های گرم یا چای نعناع، باد را از شکم خود خارج کنید.

کلام آخر

عوارض عمل کولونوسکوپی ، تحریک و تورم بافت روده، زخم، پولیپ و سرطان را شامل می‌شوند. البته این عوارض در افراد مختلف و بسته به دلیل انجام این روش کمی با هم فرق می‌کند. به همین دلیل، توصیه می‌کنیم که قبل از هر چیز، یک متخصص ماهر و مجرب پیدا کنید و سپس، تمام نگرانی‌های خود را با او در میان بگذارید.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.