معنای اسرائیل منهای نتانیاهو/ چالش جدید تل آویو با حدف « بی بی»
اقتصادنیوز: بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که حیات سیاسی نتانیاهو به پایان رسیده و از همین رو برای فرداری اسرائیل پس از جنگ، طرح هایی را ارائه می دهند. اما کنار گذاشتن چهره ای چون « بی بی» پس لرزه هایی را میان حزب لیکود و ائتلاف راست افراطی ایجاد می کند که این بازیگر فعلا قادر به تحملش نیست.
به گزارش اقتصادنیوز، در ماههای قبل از حملات حماس، جامعه اسرائیل بیش از هر زمان دیگری قطبی شده بود. تلاشهای کابینه راست افراطی نخستوزیر بنیامین نتانیاهو برای سرکوب اصلاحات ضد دموکراتیک، بزرگترین اعتراضهایی که این بازیگر تا به حال دیده بود را برانگیخت. در تابستان گذشته، نظرسنجیها نشان داد که 45 درصد از مردم فکر میکردند که اسرائیل در آستانه جنگ داخلی خشونتآمیز قرار دارد.در همین راستا نشریه فارن افرز یادداشتی را منتشر کرده است. اقتصاد نیوز، این یادداشت را در دو بخش ترجمه کرده که بخش نخست تحت عنوان «نتانیاهو روی بمب ساعتی/ چرا اسرائیلیها نخست وزیر را نمیبخشند؟» منتشر شد و بخش دوم و نهایی در ادامه آمده است.
اقتصادنیوز: بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که حمله حماس به اسرائیل ماحصل طرح اصلاحات قضایی نتانیاهو بود؛ طرحی که هدف از ارائه آن نجات حیات سیاسی «بی بی» قلمداد می شد اما نتیجه اش ساختار سیاسی ضعیف و در عین حال شکننده بود؛ گزاره ای که به باور بسیاری از تحلیلگران اسرائیل را در برابر حملات حماس شکننده تر جلوه داد.
نخست وزیر منفور
اگرچه اسرائیلیها به طور گسترده از تلاشهای جنگی حمایت کردهاند، نخستوزیر هرگز به این اندازه منفور نبوده است، به طوری که تنها 22 درصد اسرائیلیهای به او برای عملکردش در طول جنگ نمرات بالایی میدهند. در واقع، از هر پنج اسرائیلی فقط یک نفر میگوید که به کابینه نتانیاهو اعتماد دارد.یافتهها نشان میدهد که پایان جنگ میتواند شتاب خارقالعادهای برای تغییر ایجاد کند. سوال این است، حذف نتانیاهو از معادله چه پیامدهایی دارد؟ حزب لیکود، که از قبل در نظرسنجی ها آسیب دیده، احتمالا از سقوط محبوبیت « بی بی» آسیبی جدی خواهد دید. برخی از شرکای نتانیاهو در ائتلاف راست افراطی احتمالاً سرنوشت مشابهی خواهند داشت. در این میان، بسیاری از موضوعاتی که حول محور تلاش نتانیاهو برای کسب قدرت تعریف شده بود – گزاره هایی چون اصلاحات قضایی، حق وتو که احزاب افراطی ارتدوکس از آن برخوردار بودند - از اولین مواردی خواهند بود که توسط رهبری جدید هدف تغییر قرار می گیرند.به طور مشابه، مقدار نامتناسبی از بودجه دولتی در حال حاضر به مدارس افراطی ارتدکس که از تدریس برنامه درسی اصلی خودداری می کنند، تخصیص مییابد.
چنین بزرگنماییها از نظر سیاسی غیرقابل توجیه خواهند بود، آن هم در شرایطی که یک اقتصاد سخت پس از جنگ در راه است. بازنگری قضایی عمیقاً نامحبوب وجود دارد. این طرح پیشتر به عنوان شرط تشکیل کابینه جنگ اضطراری با حزب وحدت ملی بنی گانتز از روی میز برداشته شده بود و تصور اینکه دولت آینده موفق به احیای آن شود دشوار است.
اما اسرائیل این فرصت را دارد تا سیاست هایی که به نفع بخش محدودی از راست افراطی است، پایان دهد. از سال 2018، اسرائیل آشفتگی سیاسی و اجتماعی بیسابقهای را پشت سر گذاشته است: اول، یک بحران انتخاباتی که منجر به پنج انتخابات در کمتر از چهار سال شد و در اواخر سال 2022 به راستگراترین مجوز تشکیل کابینه را دارد. سپس، یک بحران نهادی، با چالش بی سابقه کابینه نتانیاهو برای استقلال قضایی در نیمه اول سال 2023؛ و در نهایت، حمله به مواضع اسرائیل و به دنبال آن جنگی که اکنون در حال وقوع است. اسراییل با بیرون آمدن از این رویدادهای آسیب زا نیاز فوری دارد تا جمعیت خود را گرد هم آورد و پایه های ساختاری اش را بازسازی کند. اسرائیلی ها موافق هستند که این بازیگر باید قوانین بازی را دوباره تعریف کند و چارچوب قانون اساسی خود را گسترش دهد.
آزمونی بزرگ
اسرائیلیها در سراسر طیف های سیاسی روشن کردهاند که کابینه های این کشور دیگر نباید با سیاستهای حزبی محدودی که میتواند اهداف اصلی کشور را تهدید کند، پیش بروند. تقریباً همه نظرسنجیهای عمومی از آغاز جنگ نشان میدهد که اسرائیلیها به سمت احزاب مرکز و رهبرانی که بر وحدت ملی تأکید دارند و از هر دو طرف از سیاستمداران دور هستند، جذب میشوند. آنچه در ماههای قبل از جنگ اتفاق افتاد، حواسپرتی بیملاحظهای برای بازیگری بود که بیش از هر بازیگر دیگری در جهان با تهدیدهای خارجی روبرو بود، و همچنین یک تغییر جمعیتی که منجر به کوچک شدن بخشی از جامعه شده که اقتصاد و بارهای امنیتی بزرگ تر را به دوش می کشد.اسرائیلیها در میان یکی از بزرگترین آزمونهایشان در تاریخ این بازیگر، یک سری فرصتهای مهم دارند. بازسازی و تقویت دموکراسی اسرائیل فرآیندی طولانی و دشوار خواهد بود. اما اگر رهبری جدید پس از جنگ ظهور کند که بتواند وحدت فرسوده را ترمیم کند، حمله 7 اکتبر می تواند به لحظه ای تبدیل شود که اسرائیلی ها در نهایت مجبور شوند اشتباهی را که بنیانگذاران اسرائیل در سال 1948 مرتکب شدند اصلاح کنند.
معنای اسرائیل منهای نتانیاهو
رهبری جدید می تواند اسرائیلی ها را در یک پروژه بزرگ گرد هم آورد که شامل یک قرارداد اجتماعی جدید است که همه بخش های جامعه به آن احترام می گذارند. این به اسرائیل اجازه میدهد تا سیستم دفاعی اش را که به شدت آسیب دیده، بازسازی کند و همچنین زمینه را برای شکوفایی اقتصادی پایدار فراهم کند. با تدوین این قرارداد اجتماعی جدید در یک سند قانون اساسی که مدتها به تاخیر افتاده است، اسرائیلیها همچنین میتوانند از این بازیگر در برابر تهدیدات آینده محافظت کنند.البته، چنین اقداماتی با موانع قابل توجهی روبرو خواهد شد، که با جلب اعتماد مردم و بازگشت به آنها برای رای اعتماد به رهبری جدید تمام می شود. موافقت نتانیاهو با این امر دشوار خواهد بود. اگرچه او تحت تعقیب قرار دارد و عمیقاً منفور است، اما نخستوزیر زیرکترین عامل سیاسی در جهان غرب است و 13 سال از 14 سال گذشته اسرائیل را رهبری کرده است. او با میل خود صحنه را ترک نخواهد کرد. علاوه بر این، بازیگران سیاسی قدرتمند دیگری در ائتلاف او وجود دارند که در صورت اجرای چنین تغییراتی چیزهای زیادی برای از دست دادن خواهند داشت و به شدت در برابر آنها مقاومت می کنند.