ضرورت حضور روانشناسان و مشاوران در سازمان چگونه توصیف میشود ؟

انتخاب اشتباه یک نیروی کار، بار مالی و روانی جبران ناپذیری بر سازمان ها وارد می کند. اگر فردی به اشتباه در سازمان گزینش و انتخاب شود، به سبب نیاز به امرار معاش و ترس از دست دادن شغل، کمتر اتفاق خواهد افتاد که در سازمان مطرح کند این شغل مناسبش نیست. ولی بارها در محافل خانوادگی و دوستانه این جمله شنیده شده که «من برای این کار ساخته نشده ام.» آیا مدرک تحصیلی یا تجربه کاری به تنهایی برای گزینش و استخدام کافی است؟
آیا یک فرد می تواند علایق، توانمندی ها، مهارت ها و ضعف ها، خلق و خو، رغبت و انگیزه خود را به تنهایی تشخیص دهد؟
آیا مدیر و کارفرما می تواند با یک رزومه و یک مصاحبه شغلی نهایتا یک ساعته، به علایق، انگیزه ها، نقاط ضعف و توانایی و خصوصیات شخصیتی و رفتاری و اخلاقی فرد متقاضی شغل پی ببرد؟
آیا می توان استخدام ها را با حداقل خطا و ضایع نکردن هزینه های مالی و زمانی و انسانی سازمان انجام داد؟
آیا می توان استخدام ها را از وضعیت سنتی کنونی به تخصصی و علمی انتقال داد؟

عدم تناسب ویژگی های شغلی با روحیات و علایق فرد، موجب کاهش انگیزه، روزمرگی، بی حوصلگی، غیبت های زیاد، حضور با تاخیر، کاهش تعاملات مثبت، ایجاد تنش، عدم استفاده مفید از ساعات اداری، به هدر دادن زمان، حداقل کارآیی و عملکرد و چه بسا تاثیر گذاشتن در انگیزه سایر افراد در سازمان خواهد شد. در ابعاد وسیع تر، تمام این اثرات می تواند منجر به افسردگی، اضطراب، عصبانیت های مکرر، عدم کنترل احساسات و رفتارهای نادرست و ناخوشایند در سازمان شود و در نهایت این نتایج باعث کاهش بهره وری و عملکرد و عدم تعهد و عدم مسوولیت پذیری نیروی کار می شود.
به طور مثال، آیا یک فرد درون گرا که جمع گریزی، ساکت بودن و میل به تنهایی مهم ترین ویژگی اوست، مناسب شغل بازاریابی هست؟ مسلما خیر. چون نیاز شغل بازاریابی، توانایی تعامل مثبت و سازنده با افراد مختلف است. پس نوع شخصیت فرد در اکتساب شغل حائز اهمیت است.

پس برای استخدام، مدرک تحصیلی و تجربه کاری نیاز است، اما به تنهایی کافی نیست. برای جلوگیری از بروز این مشکلات در سازمان ها و کسب وکارها، بهترین راه حل حضور ثابت مشاوران متخصص و روان شناسان در سازمان هاست، چرا که پیشگیری بهتر از درمان است.
در کشور ما به ندرت از تخصص مشاوران در این زمینه استفاده می شود. در صورتی که خدمات مشاوران می تواند در بلندمدت منافع زیادی برای سازمان ها به دنبال داشته باشد. تصور عموم از مشاوره، معمولا در قالب خدمات مشاوره فردی، خانواده و ازدواج، و در نهایت انتخاب رشته تحصیلی و دانشگاهی است. اما باید بدانیم مشاوره فرآیندی کاملا تخصصی در موضوعی خاص با هدف پیشگیری از مسائل و مشکلات است. مشاوره از به وجود آمدن مشکل جلوگیری می کند.
پس هدف از مشاوره درمان نیست، بلکه اولین قصد مشاوره جلوگیری و پیشگیری از مشکلات احتمالی در آینده است. مشاوره شغلی یک خدمت تخصصی در زمینه انتخاب شغل است که باید مورد توجه صاحبان مشاغل و کسب وکارها، مدیران عامل و مدیران میانی، به خصوص مدیران اداری و همین طور متقاضیان شغلی باشد. پس بهتر است با کمک مشاوران شغلی، فرآیند گزینش و انتخاب کاملا تخصصی تر پیش برود. مشاور شغلی با علم و دانش و تجربه خود و با تجزیه و تحلیل و استفاده از تست ها و آزمون های مختلف شخصیت، به ویژگی های شخصیتی، علایق و انگیزه افراد پی می برد.
مشاور به راحتی می تواند در مورد شغل مورد نظر، انتظارات سازمان و در واقع دورنمای شغل با فرد صحبت کند و همین طور متوجه انتظارات و تصورات فرد متقاضی از شغل آینده شود.
همچنین مشاور پس از بررسی همه جانبه روانی فرد و انطباق با ویژگی های شغل مورد نظر می تواند تصمیم بگیرد که فرد مورد مصاحبه، مناسب ویژگی های شغل مورد نظر هست یا خیر. استفاده از مشاوران درصد خطای استخدامی را به وضوح پایین می آورد. این هم به نفع سازمان است و هم به نفع فرد متقاضی. شاید افراد متقاضی، به دلایلی از جمله به دست آوردن شغل به سبب موقعیت و جایگاه اجتماعی یا درآمد آن، تمایلی به حضور در فرآیند مشاوره شغلی نداشته باشند.
اما مطمئنا این فرآیند برای آنها در انتخاب شغلی متناسب با خودشان در آینده، مفیدتر واقع خواهد شد. علاوه بر اهمیت حضور مشاوران در گزینش افراد، حضور آنها در کنار کارمندان باعث افزایش امنیت روحی و روانی خواهد شد، چرا که وجود تنش و اختلاف و همسو نبودن افکار در هر جایی، از جمله فضای کاری، اجتناب ناپذیر است.
مشاوران به راحتی می توانند با آموزش ها و رصد کارکنان، از به وجود آمدن این مسائل پیشگیری یا آن را حل و مدیریت کنند. مورد دیگر در اهمیت حضور مشاوران، آموزش مهارت های زندگی به کارمندان در قالب کارگاه های گروهی است. مشاوران می توانند مهارت هایی مثل تصمیم گیری، حل مساله، تفکر خلاق، تفکر انتقادی، ارتباطی، خودآگاهی، همدلی و مدیریت را که هر فرد باید بداند تا بتواند آنها را در زندگی شخصی و اجتماعی خود و علی الخصوص در محیط کار به کار بندد، در این کارگاه ها آموزش دهد.
متاسفانه در سازمان ها فقط مدرک تحصیلی و نهایت چند سال تجربه کاری، در بدو استخدام کفایت دارد. و دیده می شود که نیروهای استخدامی انگیزه کافی و رضایت از شغل خود ندارند. و به همین دلیل جابه جایی و انتقال شغلی به کرات اتفاق می افتد. برای موفقیت سازمان ها حفظ نیروی انسانی از استخدام آن مهم تر است. به تمام سازمان ها و کسب وکارهای اقتصادی کشور توصیه می شود از تخصص یک مشاور و روان شناس در جهت تقویت نیروی انسانی خود استفاده کنند.