نگاهی به ظرفیت‌های مغفول صنعت‌ گردشگری

صنعت گردشگری سومین صنعت دنیا بعد از نفت و خودرو محسوب می‌شود و نقش مهمی در اشتغالزایی و درآمدزایی کشور‌ها ایفا می‌کند.

این صنعت می‌تواند موجب رونق اشتغال در بخش‌های خدماتی، هتل‌ها، رستوران‌ها، زائرسراها، مراکز اقامتی و بومیان مناطق شود. بر اساس گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری، ایران در سال گذشته ۶/۲ میلیارد دلار از جذب گردشگر ورودی درآمد کسب کرده اما این رقم می‌تواند چندین برابر شود، ترکیه از پیش‌بینی درآمد صد میلیارد دلاری حاصل از گردشگری در ۲۰۲۴ خبرداده و ما علی‌رغم جاذبه‌های فراوان، فاصله زیادی با ترکیه داریم.

برخی استان‌ها نظیر یزد ظرفیت بالایی برای جذب توریست دارند به‌طوری‌که شهر یزد به‌عنوان پایتخت گردشگری کشورهای عضو مجمع گفت‌وگوی آسیا در سال ۲۰۲۴ انتخاب شد.

استان یزد ۲ هزار و ۲۷۰ هکتار بافت تاریخی و ۶ هزار و ۵۰۰ اثر تاریخی ، فرهنگی و طبیعی دارد که از این تعداد تاکنون، حدود یک هزار و ۹۰۰ اثر به ثبت ملی و پنج اثر هم در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

یزد اولین شهر خشتی جهان است که به دلیل وجود آثار ارزشمند، معماری و بافت منحصربه‌فرد خود، می‌تواند گردشگران داخلی و خارجی زیادی را جذب کند.

بافت تاریخی یزد دارای ۷۷ محله با قدمتی به طول ۲۵۰۰ سال است که سال ۹۶ در سازمان ملی میراث جهانی یعنی یونسکو به ثبت رسید. این شهر همچنین یکی از بافت‌های دست‌نخورده مسکونی در جهان محسوب می‌شود که همچنان زندگی در آن جریان دارد.

کوچه‌پس‌کوچه‌های کاهگلی، خانه‌ها و عمارت‌ها، مساجد و اماکن قدیمی، ساباط‌ها و بادگیرها و سایر بناهایی که از جنس خشت ساخته‌شده‌اند، جزئی از این بافت تاریخی هستند.

از ایران به‌عنوان ۱۰ کشور جذاب برای سفر و گردشگری یاد می‌شود اما صنعت گردشگری هنوز اولویت اقتصادی در نظام برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری کشور نیست.

نگاه امنیتی به گردشگران خارجی از یک‌سو و فقدان برنامه‌ریزی منظم و زیرساخت‌های مناسب گردشگری و همچنین کمبود توان ترابری زمینی و هوایی و بحران سرمایه‌گذاری باعث شده تا نتوانیم از گردشگری بهره ببریم.طی سال‌های گذشته، دولت سرمایه‌گذاری چندانی در بخش گردشگری انجام نداده و از سرمایه‌گذار خصوصی هم حمایت نشده است، از طرفی افزایش مالیات‌ها باعث شده تا بخش خصوصی رغبتی برای ورود به این حوزه نداشته باشد.همچنین بی‌توجهی مخرب وزارت میراث فرهنگی و گردشگری به بناهای تاریخی که ناشی از تربیت نکردن نیروی انسانی متخصص در این حوزه است، باعث شده تا ابنیه تاریخی دچار آسیب شوند.

محمدصالح جوکار