« مجنون » با بهره گیری از نگاه وتفکرات « شهید آوینی » به تولید رسید / سعی کردم قصه و فیلمم آلوده به مسائل سیاست زده امروز نشود!

دیباچه-زهرا فرود: "مهدی شامحمدی" از کارگردانان و تهیه کنندگان جوان و موفقی است که سبقه زیادی را برای خود در تولید مستندهای حوزه دفاع مقدس رقم زده است؛ او که با اولین فیلم بلند خود با عنوان "مجنون" به تهیه کنندگی" عباس نادران" در چهل و دومین فجر سینمای ایران حضور خواهد داشت می گوید: در تولید فیلم سینمایی « مجنون » تلاش کردم تا مبنای کار خود را صرفا بر پایه ی روایت قصه از یک شخصیت اَبَر مرد و قهرمان، بنام شهید « مهدی زین الدین » قرار دهم و فیلمم را از آغشته شدن به مسائل سیاست زده ی روز فاصله دهم. همچنین تمام بضاعت خود را بکار گرفتم تا این اثر که با الگو قرار دادن مستندهای شهید مرتضی آوینی مسیر تولید را سپری کرده، ابزاری برای تبیین سیاست خاصی تلقی نگردد.

"مهدی شامحمدی " کارگردان فیلم سینمایی "مجنون" به خبرنگار دیباچه گفت : این فیلم صرفا اثری در زمره تولیدات دفاع مقدس است و مشخصا به مقوله جنگ و اوج آن در زمستان سال ۶۲ می‌پردازد؛ جایی که جنگِ ما در حال رسیدن به بن بست بود، در واقع بعد از آزادی خرمشهر در خرداد ۶۱ تا زمستان ۶۲، متاسفانه شاهد چندین عملیات ناموفق و غیر قابل توصیف ازجمله عملیات والفجر ۱، والفجر مقدماتی رمضان و عملیات محرم بودیم که در آنها رزمندگان بسیاری به شهادت رسیدند و در بحبوحه این برهه خاص در زمستان ۶۲ با عملیات خیبر، روزنه ای برای پیشرفت رزمندگان ما در جنگ ایجاد شد؛ در کل این اثر به عملکرد شهید مهدی زین الدین و لشکر ۱۷ علی ابن ابیطالب ( ع ) به فرماندهی مهدی زین الدین در عملیات خیبر و در جزایر مجنون می پردازد. همچنین مجنون با نگاهی به برهه یک ماه از زندگی و عملکرد فرمانده لشکر ۱۷علی ابن ابیطالب ( ع ) در اواسط بهمن ماه تا اواسط اسفند سال ۶۲ مسیر تولید را سپری کرده است.

او در ارتباط با قرابت محتوایی فیلم " مجنون " با آثاری در این سبک و سیاق همچون "موقعیت مهدی " افزود : علی رغم اینکه بنده اثر "موقعیت مهدی " و روایت آن را دوست دارم، اما" مجنون " هیچ ارتباطی با نوع مواجه "هادی حجازی فر" با لشگر عاشورا و مهدی باکری در" موقعیت مهدی " و باقی آثار دفاع مقدس ندارد؛ هرچند که بنده مستند ساز هستم ولی هادی حجازی فر در کار "موقعیت مهدی" از تصاویر مستند استفاده کرد ولی من در ساخت مجنون سعی کردم فضا سازی های کار را به سمت مستند گرایش دهم، نه اینکه از آرشیو تصاویر مستند بهره بگیرم. در واقع سعی کردم تصاویر و نوع پرداخت، کارگردانی و میزانسن ها در این اثر آنقدر باورپذیر باشند که شبیه آثار مستند واقع گردند. به هر حال چون سال‌ها در زمینه ساخت مستندهای جنگ فعالیت داشته ام و درگیر فیلم های شهید مرتضی آوینی بوده ام، به نظرم خواه و ناخواه این درگیری در تولید" مجنون " دخیل شده، به گونه ای که برخی دوستان که بخشی از کار را دیده اند به صراحت عنوان کرده اند "مجنون " شباهت‌های زیادی با مستندهای روایت فتح دارد و از این جهت خدارا شاکرم. چون تمام هدف من در مسیر ساخت این اثر باورپذیری ای بود که بتوان بواسطه آن مخاطب را در کار شریک کرد، به گونه ای که با دیدن اثر خود را حاضر در کار ببیند، مثل مستندهای مرتضی آوینی و تولیدات روایت فتح، چراکه یکی از خاصیت های فوق العاده این مستندها آن بود که شهید آوینی از چند اِلِمان خیلی مهم در آنها استفاده می کرد و همین امر سبب شد تا مستندهای روایت فتح علی رغم پروپاگاندا بودن و نیز دور شدن از ارائه ی آمار، نشان دهنده احوالات رزمندگان در جبهه های جنگ باشد. در واقع به عبارتی در تولید مستندها لنز دوربین به مثابه چشم مخاطب عمل می کرد، به همین دلیل آثار او هنوز هم با گذشت سال‌ها، دیدنی هستند. به هرحال با آگاهی از نگرش های آقا مرتضی آوینی و درامی که فیلم مجنون بر پایه آن روایت شد، تمام تلاش خود را بکار بستم تا حرکتی همچون عملکرد شهید آوینی را الگوی خود قرار دهم و با بهره گیری از نگاه او در ساختار، از میزانسن گرفته تا دکوپاژ و پرداخت قصه و کاراکترها مخاطب را در شرایطی قرار دهم که آن فیلم ها برایش زنده و تداعی گردد و جالب تر آنکه در تمام مراحل فنی از اصلاح رنگ تا موسیقی،صدا گذاری و... به سمت آثار دهه ۶۰ و ۷۰ حرکت کرده ام به گونه ای مجنون به شدت تداعی گر تولیدات دهه ۶۰و۷۰ است.

"شامحمدی" در ارتباط با فاصله گرفتن "مجنون" از کلیشه ها اظهار داشت: درتولید مجنون سعی کردم قصه و فیلمم آلوده به مسائل سیاست زده امروز نشود و ابزاری برای تبیین سیاست خاصی محسوب نگردد و صرفا روایت یک واقعه تاریخی در زمستان سال۶۲ باشد؛ واقعه ای که در آن به کاراکتری قهرمان و عملکرد او محصور گردد، البته این موضوع می‌تواند هم از وجوه منفی برخوردار باشد و هم مثبت.مثلا به لحاظ داشتن بار منفی می توان به این امر اشاره کرد که اگر ما در تولید کار به سمت شاخصه هایی قدم برمی داشتیم که می شد رگه هایی از وضعیت اجتماعی امروز و نیاز جوان امروز از تاریخ آن برهه (جنگ) را واکاوی کرد ویا حتی به ارائه راه حلی پیرامون مباحث مختلف پرداخت، شاید از محتوای اصلی فاصله می گرفتیم چرا که باید به این نکته نیز توجه می کردیم که در صورت عدم پردازش درست به چنین مباحثی ، فیلم قطعا در حصار شعارزدگی قرار می گرفت؛ البته این پرداختِ صِرف، به کاراکتری قهرمان از وجوهات مثبت نیز برخودار است و آنهم این است که فیلم به ابزاری برای یک قشر خاص و یا یک نوع تفکر خاص محدود نمی گردد و صرفا به روایت قصه خود که ماجرای ابرمردی از دوران جنگ وفرمانده لشکر۱۷ علی ابن ابیطالب ( ع ) در برهه زمستان ۶۲است، می پردازد، ابرمردی که هم اکنون برای مردم بویژه مردم شهر تهران فقط با نام یک اتوبان قابل شناس است و شناخت خاصی از این شخصیت وجود ندارد. به هرحال در ساخت "مجنون" سعی کردم با روایت قصه صِرف، از آلودگی هایی که می‌تواند گریبانگیر فیلم گردد فاصله بگیرم

"شامحمدی"اظهار داشت:در فیلم سینمایی مجنون به نوبه خود سعی کردم بتوانم یک شناخت اولیه از یک کاراکتر بسیار قدرتمند و بزرگی همچون "مهدی زین الدین" را ایجاد کنم که هم اکنون نامش فقط در قالب نام یک اتوبان مطرح است و امیدوارم بعد اکران کار این اثر بتواند در راستای شناخت بیشتر نسل جدید و جوان جامعه از شخصیت مهدی زین الدین گام های موثری بردارد. در کل در مسیر تولید مجنون سعی کردم به گونه ای عمل کنم که مخاطب بتواند به راحتی با شخصیت های کار،فضا و ...تعامل برقرار کند و همه چیز برایش ملموس باشد .

او ادامه داد:" مجید انتظامی" بعد از ۱۰سال دوری از سینما پذیرفتند تا موسیقی فیلم "مجنون" را بسازند و این خبر ویژه ای برای کار" مجنون" است و به نظرم او در ساخت موسیقی این اثر، فوق العاده عمل کردند و در واقع تجربه عجیبی در موسیقی این کار رقم خورده است؛ یعنی خاص ترین تجربه من در ساخت مجنون بیشتر به سمت موسیقی آن معطوف می شود و این یکی از آرزوهایم بود که بتوانم با مجید انتظامی کار کنم و هنوز هم این همکاری در باورم نگنجیده است.

شامحمدی که پس از سالها فعالیت در عرصه ساخت مستندهای دفاع مقدس با تهیه کنندگی مستند "خانه ای برای" در بخش مستند سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر حضور داشته بیان کرد:زمانیکه میکس اولیه موسیقی" مجنون" در حال انجام بود و موسیقی را روی فیلم قرار دادیم، به شخصه تاثیر عجیبی که مجید انتظامی با موسیقی اش روی فیلم گذاشته را می دیدم و لمس می کردم؛ بنده در طی سالها فعالیت در عرصه ساخت مستند با آهنگسازان فوق العاده بسیاری همکاری داشته ام اما تاکنون تجربه کاربا یک آهنگسازی که بتواند خوانش مخاطب از یک سکانس‌ را تغییر بدهد، نداشته ام،مثلا در مجنون برای سکانسی از یک کانال مملو از شهید ابتدا و در حین تدوین کار، یک موسیقی حزن انگیز را انتخاب کرده بودیم اما وقتی آقای انتظامی کار ساخت موسیقی مجنون را به پایان رساندند، برای این سکانسِ کانال ،از یک تِمِ حماسی بسیار عجیب و متفاوتی استفاده کردند که به طور کل نگاه مخاطب را به این صحنه کاملا تغییر خواهد داد به گونه ای که احساس خواهد شد این جنازه هایی که روی هم افتاده اند، زنده هستند و قهرمانانی را می بینیم که پرواز کرده اند؛ در کل فضای عجیبی با این موسیقی برای کار مجنون خلق گردیده که در جشنواره فجر شاهد آن خواهیم بود.

کارگردان فیلم مستند "عملیات غیرممکن " ادامه داد:گیرایی و موفقیت فضای موسیقایی "مجنون" تا حدی است که آقای انتظامی به شخصه گفتند، موسیقی مجنون یکی از بهترین کارهای من است که در عرصه موسیقی فیلم در تاریخ تولیدات سینمایی ثبت خواهد شد و این اعتقاد ایشان، وهمی درونی در من ایجاد کرد به این لحاظ که به هرحال مسئولیت خاصی به عنوان کارگردان فیلم اولی بر دوشم قرار می دهد. البته از یکسو نیز برایم تاثیرگذار بود و در کل میزان تاثیر گذاری مجید انتظامی در این فیلم کاملا مشهود است و در واقع در "مجنون "موسیقی به کمک درام آمده و از افتادن برخی صحنه ها جلوگیری کرده و مضمون برخی صحنه ها را تغییر داده و حتی در برخی بخش ها، خوانِشِ بعضی صحنه ها را به معنای واقعی کلمه متفاوت کرده است.

او در پایان گفت :به نظرم جشنواره امسال فضای متفاوت تری را نسبت به سال قبل تجربه خواهد کرد در واقع امیدوارم پخش آثار به خوبی صورت گیرد و بخش تکنیکی و فنی سالنها ارتقا پیدا کرده باشد تا بتوانیم شاهد نمایش های خوبی باشیم.

گفتنی است: "مجنون" محصول سازمان اوج ، اولین ساخته بلند "مهدی شامحمدی" به تهیه کنندگی "عباس نادران است که "شنبه ۱۴ بهمن در سانس اول به اکران درخواهد آمد و در آن "سجاد بابایی" در نقش شخصیت شهید "مهدی زین الدین" به ایفای نقش پرداخته است.

انتهای پیام/