حضور سرکرده داعش در افغانستان؛ تهدید امنیتی برای ایران و پاکستان

«مهدی امیر جعفری» در یادداشتی نوشت: شورای امنیت سازمان ملل در جدیدترین گزارش خود با موضوع بررسی وضعیت داعش و القاعده که در تاریخ نهم بهمن ماه سال جاری منتشر شده، شرایط این دو گروه تروریستی در سراسر جهان را به صورت تفصیلی تجزیه و تحلیل کرده است.

نکتۀ حائز اهمیت در این گزارش، طرح ادعای گسترش حضور این دو گروه در افغانستان است، که بی‌شک زنگ خطر را برای کشورمان به صدا درمی‌آورد. کما این که حادثۀ تروریستی کرمان نشان داد این زنگ خطر از مدت‌ها پیش به صدا درآمده بود. به خصوص آن که طبق اطلاعیۀ دوم وزارت اطلاعات دربارۀ حادثۀ مذکور، یکی از عوامل اصلی این حملۀ تروریستی در اردوگاه داعش در استان بدخشان افغانستان به آموختن تعالیم انحرافی و تکفیری داعش و دریافت آموزش‌های مختلف عملیاتی و تروریستی پرداخته و پس از چند ماه به ایران اعزام می‌شود.

طبق گزارش شورای امنیت سازمان ملل، پس از تایید مرگ سرکرده قبلی داعش، سرکرده جدید این گروه در اوایل آگوست سال گذشتۀ میلادی، اواسط مرداد سال جاری شمسی، تعیین شده ولی اطلاعات دقیق و تایید شده‌ای از هویت و محل اختفای او وجود ندارد. اما به ظن قوی، وی فردی غیرعرب است که اکنون در افغانستان حضور دارد و داعش را از آنجا هدایت می‌کند.

این گزارش می‌افزاید چالش‌های طالبان در مدیریت و کاهش رقابت‌ها و دشمنی‌های بین گروه‌های تروریستی، توانایی طالبان برای مبارزه با این گروه‌ها را کاهش داده و به همین دلیل، تلاش‌های طالبان برای مهار گروه‌های تروریستی، به نتایج متضادی ختم شده است.

در حقیقت، از یک سو، شاهد کاهش حملات تروریستی در داخل افغانستان هستیم، ولی از سوی دیگر، سرکرده‌های گروه‌های تروریستی، به خصوص القاعده، به دلیل تلاش طالبان برای کنترل فعالیت‌هایشان در داخل افغانستان، به شدت با این گروه زاویه پیدا کرده‌ و کینه به دل گرفته‌اند.

با این حال، طبق این گزارش، طالبان به القاعده-شاخه شبه قاره هند اجازه داده تا ارتباطاتش را با تحریک طالبان پاکستان موسوم به TTP حفظ کند و به همین دلیل است که این گروه توانسته عملیات‌هایش در داخل پاکستان را تقویت کند و گسترش بدهد. بر همین اساس، منطقۀ پیرامونی افغانستان، به ویژه ایران، پاکستان و آسیای مرکزی با تهدید فزایندۀ تروریسم مواجه است.

از سوی دیگر و بر اساس گزارش فوق‌الاشاره، طالبان در مبارزه با داعش خراسان نیز روی کنترل و مهار فعالیت‌های این گروه در داخل افغانستان متمرکز است، نه بر فعالیت‌ها و عملیات‌های آن در خارج از افغانستان.

بر اساس ادعای گزارش مذکور، هم داعش خراسان به عنوان دشمن شمارۀ یک ایران و هم تحریک طالبان پاکستان به عنوان دشمن شمارۀ یک پاکستان، بدون محدودیت خاصی در حال جذب نیرو از بین اتباع افغانستانی هستند.

با در نظر گرفتن این ادعا و این واقعیت که رفت و آمد اتباع افغانستانی به هر دو کشور ایران و پاکستان به راحتی صورت می‌پذیرد، در جمع‌بندی می‌توان گفت این دو کشور در آینده با بیشترین تهدیدهای امنیتی مواجه خواهند شد.