شمارش معکوس برای پرتاب فضاپیمای آی‌ام‌‌ــ1 به ماه

ایتنا - ناسا امیدوار است این تحقیقات روزی برای حضور طولانی‌مدت انسان روی ماه به کار گرفته شوند و این سازمان بتواند با استفاده از ذخایر یخ، هم برای تهیه آب آشامیدنی و هم برای تامین سوخت فضاپیمای ماموریت آرتمیس برنامه‌ریزی کند.

شرکت اینتیوتیو ماشینز (Intuitive Machines) در هیوستون در نظر دارد فرودگر آی‌ام‌‌ــ۱ اودیسئوس را به ماه پرتاب کند. این پرتاب برای روز چهارشنبه ۱۴ فوریه (برابر با ۲۵ بهمن) برنامه‌ریزی شده و آی‌ام‌‌ــ۱ قرار است در ساعت ۱۲:۵۷ به وقت شرق آمریکا از مرکز فضایی کندی ناسا در کیپ‌کاناروال فلوریدا عازم ماه شود.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، این دومین تلاش شرکت‌های خصوصی فضایی آمریکایی برای ارسال فضاپیما به ماه در سال ۲۰۲۴ محسوب می‌شود.

پیش از این، شرکت آستروبوتیک مستقر در پیتسبورگ، یک کاوشگر ۱.۲ تنی به نام پرگرین را به فضا پرتاب کرده بود. اما تیم آستروبوتیک اندکی پس از جدا شدن آن از موشک ولکان قنطورس متعلق به ائتلاف پرتاب و راه‌اندازی (یو‌ال‌اِی)، متوجه شد که پرگرین‌ــ۱ در دستیابی به یک موقعیت پایدار به سمت خورشید دچار مشکل شده است.

فضاپیمای پرگرین‌ــ۱ قرار بود ۲۳ فوریه در سینوس ویسکوزیتات ماه فرود بیاید و به مدت هشت روز فعال بماند. این فضاپیما که حامل ۲۰ محموله از شرکت‌‌هایدولتی و خصوصی مختلف بود، قصد داشت گنبدهای آتشفشانی ماه و نواحی مجاور آن را بررسی کند. اما با شکست این پروژه، این فضاپیما در نهایت در اتمسفر زمین سوخت و ماموریت آن بر فراز اقیانوس آرام به پایان رسید.

در صورت موفقیت شرکت اینتیوتیو ماشینز، اینک پس از حدود نیم قرن، بار دیگر نخستین فرود آمریکا بر ماه را شاهد خواهیم بود.

فرودگر نوا‌ــ‌سی (Nova-C) قرار است سوار بر موشک فالکون ۹ اسپیس‌اکس، به فضا پرتاب شود و نخستین شرکتی باشد که با موفقیت روی ماه فرود می‌آید.

این فرودگر در صورتی که مراحل پرتاب را با موفقیت طی کند، در دهانه برخوردی به نام مالاپرت ای (Malapert A) در فاصله ۳۰۰ کیلومتری قطب جنوب ماه فرود خواهد آمد.

ناسا امیدوار است این تحقیقات روزی برای حضور طولانی‌مدت انسان روی ماه به کار گرفته شوند و این سازمان بتواند با استفاده از ذخایر یخ، هم برای تهیه آب آشامیدنی و هم برای تامین سوخت فضاپیمای ماموریت آرتمیس برنامه‌ریزی کند. این برنامه‌ بلندپروازانه‌ای است که ناسا بر اساس آن در نهایت قصد دارد از ماه به عنوان ایستگاه بین‌راهی برای پرواز به سیاره سرخ استفاده کند.

ناسا پیش از این، مبلغ ۱۱۸ میلیون دلار به اینتیوتیو ماشینز پرداخت کرده است که این شرکت تجهیزات تحقیقاتی را به ماه ببرد تا بتوان از خطرات زیست‌ محیطی در ماه برای فضانوردان درک و شناخت بهتری پیدا کرد. ناسا قصد دارد نخستین فضانوردانش را پیش از سال ۲۰۲۶ روی ماه فرود بیاورد.

این فرودگر با ارتفاع ۴.۳ متر قادر است حدود ۱۳۰ کیلو بار حمل کند. از جمله ابزارهای تحقیقاتی ناسا روی این فضاپیما می‌توان به آرایه بازتاب‌دهنده لیزری (LRA) اشاره کرد که با استقرار در ماه، به فضاپیماهای ورودی کمک خواهد کرد بتوانند فاصله‌شان را از سطح ماه تعیین کنند.

علاوه بر این، ۱۲۵ مجسمه کوچک ساخته شده از فولاد ضدزنگ نیز که نام شخصیت‌های تاریخی مهم جهان زیر آن‌ها آمده است، به همراه این کاوشگر به ماه فرستاده خواهند شد.

دانشمندان می‌گویند فرود کاوشگرهای رباتیک روی ماه بسیار دشوار است. چرا که در ارتباط با زمین چند ثانیه تاخیر وجود دارد و اتمسفری هم وجود ندارد که بتوان از آن برای کمک به چتر فرود استفاده کرد و از این رو برای فرود کنترل‌شده باید از پیشرانش خود فضاپیما استفاده کرد.

تاکنون فقط پنج کشور موفق شده‌اند روی ماه فرود بیایند: اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده، چین، هند و ژاپن.

اگرچه دانشمندان ژاپنی اخیرا از فرود موفق کاوشگرشان یعنی اسلیم (SLIM) روی ماه خوشحال بودند، این خوشحالی دیری نپایید و آن‌ها متوجه شدند که در سلول‌های خورشیدی این ربات یک نقص فنی جدی وجود دارد که آن را با کمبود انرژی و خطر خاموش شدن روبرو می‌کند.

با گذشت نزدیک به ۶۰ سال از نخستین فرود موفقیت‌آمیز روی ماه، پروازهای فضایی به ماه هنوز هم دشوار و خطرناک‌اند.

پیش از این در آوریل سال ۲۰۱۹، فرودگر اسرائیلی برعشیت (Beresheet) نیز به ‌دلیل بروز مشکل فنی هنگام ترمز گرفتن نتوانست بر سطح کره ماه فرود بیاید. شرکت آی‌اسپیس مستقر در توکیو نیز که قصد داشت فرودگر ۳۴۰ کیلوگرمی خود، هاکوتو‌ــ‌آر، را بر ماه فرود بیاورد، در نهایت پس از مدتی اعلام کرد که این فضاپیما روی ماه سقوط کرده است.

افزون بر اینتیوتیو ماشینز، شرکت تجاری آمریکایی فایرفلای نیز در سال ۲۰۲۴ ماموریتی به سوی سطح ماه برنامه‌ریزی کرده‌ است.