آسیب‌شناسی خودکشی

خودکشی یعنی قطع خودخواهانه شیرازه زندگی به دست خود فرد. روانشناسان علل اصلی خودکشی را مجموعه ای از دلایل فردی و اجتماعی ارزیابی کرده و رفتارشناسان ضعف اعتماد به نفس و باورهای اعتقادی و ناکامی‌های حرفه‌ای، عاطفی، اقتصادی و مالی ‌دانسته و برخی دیگراز صاحبنظران تنش ها و فشارهای آزاردهنده را زندگی شغلی و مالی عامل تشدید ناکامی ها قلمداد می‌نمایند.

جامعه با نگاهی موشکافانه و دقیق به حیات اجتماعی و فرهنگی نخبگان نگریسته و برخی از لغزش ها را در مورد آنها غیرقابل اغماض ارزیابی می نمایند. هرچند نخبگان در رشته های مختلف مخصوصا علوم انسانی همانند بقیه انسان ها از ظرافت های مختلفی در سیستم های عاطفی و ‌احساسی برخوردار بوده و از محرک های مختلف انسانی تحریک می شوند.

همانگونه که سرما و گرما آنها را متاثر می کند، غم و شادی نیز احساسات آنها را تحریک می نماید. نخبگان نیز در غم از دست دادن عزیزان خود سوگوار شده و حتی اشک می ریزند. بنابر جوانب گفته شده فرهیختگان نیز از عوامل محرک محیطی تحریک شده و واکنش‌های متفاوت از خود بروز می دهند.

این مقدمه در مورد خودکشی دو ‌پزشک متخصص عنوان گردید. دو بانوی پزشک و متخصص که فقدان‌شان جامعه علمی و حتی معمولی را تکان داده و به سوگ‌ نشاند. اول: خانم پرستو فوق تخصص جراحی قلب که در حال گذراندن دوره طرح خود در یکی از استان‌های غربی بود براساس شواهد موجود وی در حال سپری نمودن دوران فقدان والدین خود بود و صاحبنظران روانشناسی و علوم رفتاری به خوبی می‌دانند که گذران این دوران چقدر دشوار و غم افزا می باشد. دوری از زادبوم و اقوام و مواجه با دوران سوگ والدین موجب شده بود که مرحومه دو یا سه بار درخواست انتقال نموده بود که هر سه با مخالفت مواجه شده بود.

درهمین جا باید به اطلاع تصمیم سازان در نقل و انتقال اینگونه افراد رساند که علیرغم ضوابط و معیارهای موجود در مورد این افراد باید با انتقال و ‌جابجایی آنها موافقت نمود چراکه با روحیه فرسوده و قلبی شکسته حضور و تخصص آنها هیچگونه فایده‌ای برای بیماران نخواهد داشت.

دوم: خانم دکترفوق تخصص روماتولوژی با آنکه نقشه و پلن خودکشی دارویی خود را با رزیدنت‌هایش مطرح کرده بود، آنها این نکات را جدی نگرفته و توجهی به آن نکرده بودند.

سومین مورد یک پرستار ۳۲ساله کرمانشاهی بود که به علت بیماری‌های روحی و عصبی خودکشی نمود. برای طی نمودن دوران تحصیلی پزشکی و رسیدن به درجه تخصصی و ‌طی نمودن آنها تلاش های مختلفی را لازم است که قبولی در آزمون های تخصصی و عبور از کانال‌های علمی از عهده هرکسی برنیامده و ‌مطالعات دشواری را طلب می‌نمایند.

اضافه کنیم به این آمارهای دو ماهه مهاجرت اقشاری که درجات علمی را در مسیر پزشکی دریافت نموده و سپس از کشور خارج شده اند منهای هزینه‌های مالی و پولی صرف شده در این وادی نیاز کشور به آنها قابل توجه می باشد. بسیاری از این افراد عاشق وطن و دوستدار خانواده ها و وطن خود بوده و هستند. چه عواملی باعث لقای وطن توسط آنها شده؟

*مجید ابهری
آسیب شناس