گوشت مرغ یک غذای چند منظوره و مغذی است که در رژیم غذایی بسیاری از خانوادهها اصلی استفاده میشود. مانند دیگر فرآوردههای گوشتی، مرغ ممکن است فاسد شده و در برخی موارد باعث بیماری شود. به همین دلیل، تشخیص درست اینکه آیا مرغ خراب شده است یا خیر، بسیار حائز اهمیت است و باید به نشانههای خاصی توجه کنید تا از سلامتی گوشت مرغ مصرفی خود مطمئن شوید.
در این مقاله به بیان نکاتی میپردازیم که به شما در تشخیص سلامت مرغ کمک خواهند کرد.
روشهای تشخیص مرغ سالم و تازه
در ادامه ۱۳ روش تشخیص مرغ سالم و تازه را باهم بررسی میکنیم:
۱- بوی طبیعی و تازهی گوشت مرغ
گوشت مرغ سالم و تازه، بوی طبیعی دارد و اگر فاسد باشد بویی مشابه بوی “گوگرد” میدهد. این بوی نامتعارف به خاطر حضور بکتریهای خطرناک روی پوست یا درون بافت گوشت مرغ است و ممکن است به دلیل نگهداری مرغ در دمای بالا و ناشی از بستهبندی نادرست و غیراصولی باشد.
بیشترین بخشهایی که میتوانند در مرغ فاسد بوی نامطبوع داشته باشند، قسمتهای زیرشکم و بالها هستند. اگر متوجه شدید که این بخشها بوی لغزنده یا فاسدی از خود بدمیدهند، از خرید مرغ خودداری کنید. بهترین راه این است که همیشه مرغ را از مکانهای معتبر خریداری کنید زیرا مصرف مرغ فاسد میتواند منجر به مسمومیت شود.
البته طعم و بوی ناخوشایند (مانند بوی زهم) در برخی از مرغهای بستهبندی شده یا مرغهایی که بهصورت مناسب درون بستههای نایلونی معرفی میشوند، نشانهای از فساد نیست. این بوی بد در صورتی که بوی فاسدی یا بوی گوگرد نباشد، ممکن است به دلیل مصرف داروها و برخی مواد غذایی مانند پودر ماهی در طی دوره رشد مرغ باشد. اما به هر حال، مرغی که بوی ترشیدگی و آمونیاک داشته باشد، فاسد است.
۲- تاریخ انقضای گوشت مرغ
قبل از هرچیز، لازم است بهخاطر داشته باشید که بهتر است از گوشتهای مرغ بستهبندی شده استفاده کنید تا ذهنتان در خصوص تازگی آنها آسودهتر باشد. روی بستهبندی این گوشتها، تاریخ انقضا مشخص شده است. اگر ۷۲ ساعت از زمان ذبح مرغ گذشته باشد، لازم است از خرید آن مرغ امتناع کنید.
۳- لزج و لیز بودن پوست مرغ
یکی از مواردی که احتمالاً با آن روبرو شدهاید، لطافت و نرمی پوست مرغ است. این موضوع ممکن است ناشی از رشد باکتریها در لایه بیرونی مرغ باشد که سطح مرغ را لیز و لزج کند.
همچنین این موضوع نشاندهنده شکستگی بافت و پروتئینهای موجود در مرغ است. پوست مرغ بستهبندی شده یا مرغی که به صورت فله خریداری میکنید، باید پوستی یکنواخت، مرطوب، صاف، بدون اتفاقی، شفاف و بدون خونریزی باشد.
روی پوست مرغ نباید نمادی از چروکیدگی باشد و باید سالم و بدون پارگی باشد. البته لازم است در نظر داشته باشید که وجود لکههای سفید روی پوست و عضلات مرغ، ناشی از انجماد آب زیر پوست و عضلات است. بنابراین، مصرف چنین مرغی بدون مشکل است.
۴- رنگ گوشت مرغ
یکی از نشانههای مرغ فاسد، علاوه بر بوی نامطبوع، تیرگی یا تغییر رنگ در گوشت مرغ است. رنگ صورتی در قسمتهای ران و سینه مرغ، و سفت بودن و برجسته بودن سینه مرغ نشانههای مرغ سالم هستند. اگر در بخش عضلات یا سینه مرغ، علائمی از تجزیه گوشت وجود داشت، نشانه فساد مرغ یا ابتلا به بیماریهای عفونی یا انگلی است.
رنگ تیره گوشت مرغ ممکن است به علت نگهداری در دمای نامناسب باشد و اگر به سبز تغییر کند، هرگز مصرف نکنید. این نشان میدهد که گوشت فاسد شده است و حاوی باکتریهای بسیار مضر است که در برخی موارد ممکن است مرگبار باشد. اگر رنگ گوشت مرغ تیرهتر از خاکستری معمول بود، حتماً آن را دور بیندازید.
۵- با مرغهای دارای خون مردگی چه کنیم؟
در زمان خرید، به قسمت سینه و ران مرغ دقت کنید. بهتر است مرغی که میخرید، خالی از هر گونه خونمردگی یا کبودی باشد. مرغهایی را که در برخی قسمتها رنگ زرد یا سبز دارند نخرید. این رنگها نشان میدهند که مرغ دچار بیماری است یا گوشت آن کهنه شده است. گوشت مرغ باید سفیدی مایل به صورتی باشد.
معمولاً خونمردگی در قسمت ران مرغ مشاهده میشود. این خونمردگیها بیشتر اوقات به دلیل ضربههایی که بعد از کشتار وارد میشوند، رخ میدهند. اما قطعاً امکان آلودگی نیز وجود دارد. برای اطمینان بیشتر از سلامت، اگر مطمئن هستید که مرغ سالم است و کبودی ناشی از ضربه است، بهتر است بخش خونمرده را با چاقو برش داده و دور بیندازید. همچنین نگران نباشید که تمام تکههای مرغ در صورت وجود خونمردگی در بخشی از آن غیرقابل مصرف باشد.
۶- لکههای روی گوشت مرغ
موقع خرید مرغ منجمد، توجه کنید که مرغ باید سالم باشه و نباید لکههای سفید یا رنگی داشته باشه که به شکل لکههای سفید سوختگی فریزری نشون میده و نشون دهنده چربی نبودن هستند. این لکهها نسبت به پوست دورشون زبرتر و برجستهتر هستن. مصرف این نوع مرغ برای سلامتی خطری نداره، اما تاثیر منفیای روی طعم مرغ دارن. همچنین باید مرغ منجمد بدون لکههای رنگی به خاطر رشد قارچ باشه.
۷- پوشش پوست روی مرغ
وقتی مرغ کامل (گرم یا منجمد) میخرید، باید توجه کنید که پوست مرغ روی تمام قسمتهاش کشیده شده باشه، نه فقط روی اون قسمتی که شما قصد دارید بخورید. حتی اگر پوست مرغ تمیز باشه، بهتره از خوردنش خودداری کنید، چون در اون چربیهای اشباع زیادی هست که میتونه محل جمع شدن آلودگیها باشه.
۸- بررسی وزن مرغ
راهی برای تشخیص مرغ سالم اینه که به وزنش توجه کنید. بهتره مرغی بخرید که وزنش حدود ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ گرم باشه. این وزن برای مرغ سالم ایدهآله. از خرید مرغهای زیر وزن ۷۰۰ تا ۸۰۰ گرم خودداری کنید، چون این نوع مرغ نشانهی گوشت ناسالمه و به علت احتمال اختلال در رشد و ساختمان عضلانی قابل مصرف نیستن. میدونید وزن ایدهآل مرغ چقدره؟
۹- داخل مرغ تمیز باشد
مرغهایی که بخواید بخرید باید بدون روده، تخمدان، مقعد، دل و جگر، و طحال باشن. رنگ حفره شکمی مرغ سالم باید سفید و شفاف یا زرد شفاف باشه. رنگ حفره شکمی آبی و سبز نشانهی مرغ خراب و فاسده.
حتما به این موضوع توجه کنید که وجود آلودگی در مرغ بو و طعم مرغ رو تغییر میده و بوی زهم مرغ گرفتن توش ساده نیست.
۱۰- به یخزدگی مرغ دقت کنید
مرغی که درست منجمد شده باشه، یخ ضخیمی تو اطرافش نداره. اگر اطراف مرغ لایه ضخیمی از یخ ببینید، این مرغ برای خوردن مناسب نیست. اگر رنگ یخ سفید باشه، نشونهی سوختگی فریزریه. مرغهای یخ زده نباید لکههای سفید یا خاکستری داشته باشن.
۱۱- بافت گوشت مرغ
گوشت مرغ باید سفت و بیکرخیت باشد. وقتی انگشتتان را بر روی گوشت فشار میدهید، نباید فرورفتگی زیاد و غیرعادی باشد. این یکی از راههای تشخیص مرغ تازه و سالم است. اگر مرغی را از قسمت منجمد بخرید، بعد از رفع انجماد، گوشت مرغ باید سفتی و قوام طبیعی خود را حفظ کند.
۱۲- بستهبندی صحیح گوشت مرغ
وقتی مرغی را از بخش منجمد یا حتی مرغهای بستهبندی شده تازه میخرید، به کاور پلاستیکی روی آن توجه کنید. کیسههای پلاستیکی که مرغ در آنها بستهبندی شده است، باید سالم و بدون پارگی باشند. همچنین درون بستهبندی مرغ منجمد، نباید مواد خارجی مانند خونابه یا آب منجمد وجود داشته باشد.
۱۳- عدم شکستگی استخوان سینه مرغ
استخوان سینه مرغ باید بدون شکستگی، تورم یا ضربه باشد. وجود شکستگی نشانه آن است که گوشت در معرض فشار قرار گرفته است و در محل شکستگی ممکن است باکتریها رشد کرده و حضور یابند.
چگونه میتوانیم مرغ گوشتی و قطعات آن را از مرغ تخمگذار و مرغ مادر گوشتی تشخیص دهیم؟
نژادهای مرغ گوشتی و مرغ تخمگذار تفاوت دارند. مرغ زنده گوشتی برای داشتن گوشت بیشتر در لاشه اصلاحنژاد شده است. رانها و سینه مرغ گوشتی پرگوشت و برجسته است، اما در نژادهای تخمگذار، ران استخوانی، کم گوشت و کشیده است و استخوان جناغ سینه کشیده و برجسته است. عضلات سینه به صورت کشیده به جناغ سینه متصل میشوند. میانگین وزن لاشه مرغ تخمگذار ۱ تا ۵/۱ کیلوگرم است. میانگین وزن لاشه مرغ گوشتی از ۵/۱ تا ۵/۲ کیلوگرم و میانگین وزن کل لاشه مرغ مادر و خروس بین ۵/۲ تا ۵ کیلوگرم است. ران و سینه مرغ مادر گوشتی به طور قابل توجهی بزرگتر از مرغ گوشتی است. رنگ عضلات آنها کاملاً قرمز و تیرهتر از مرغ گوشتی است و چربی بیشتری دارند و دیرپزتر هستند. ران و سینه مرغ گوشتی نسبت به مرغ مادر سفیدتر است.
راههای تشخیص گوشت مرغ و گوشت خروس چیست؟
لاشه مرغ و خروس را میتوان از روی بیضه در خروس و تخمدان در مرغ تشخیص داد. بیضهها به صورت دو غده بیضی شکل سفید بالای کلیه و چسبیده به پشت دیده میشود. در مرغ میتوان تخمدان را به صورت یک بافت نرم تودهای صورتی تشخیص داد. تشخیص قطعات سینه و ران به دلیل جداسازی این بافتها هنگام قطعه بندی، دشوار است.
تشخیص گوشت مرغ یخزده شده از گوشت مرغ تازه چگونه است؟
تشخیص ظاهری این موضوع دشوار است. هنگام یخزدایی، مقدار زیادی آب از دست میرود و نوع یخزدایی سریع یا کند، تأثیر زیادی بر مقدار آب از دست رفته دارد. با روشهای آزمایشگاهی، میتوان گوشت مرغ اردواژهای را از گوشت مرغ تازه تشخیص داد، اما به طور ظاهری تنها بازرسان گوشت به روش بصری میتوانند به تازگی یا یخزدایی شدگی گوشت مشکوک شوند. ظاهر شل و وارفته، عضلات کم قوام و رنگ سفیدتر گوشت میتواند از ویژگیهایی باشد که شک برانگیزنده یخزدایی شده بودن گوشت باشد.
آیا خرید قطعات مرغ گوشتی به صورت فله استانداردی دارد؟
زمانی که مرغ قطعه یا بستهبندی شده را در مراکز بستهبندی کشتارگاههای تحت نظارت سازمان دامپزشکی میخرید، میتوانید به برچسب مرغ اطمینان حاصل کنید. برای مرغ تخمگذار و مرغ مادر گوشتی، به دیرپز بودن، تاریخ تولید تا انقضا، تازه یا یخزدایی شده بودن، درجه A، B و حتی توصیههای بهداشتی برای یخزدایی و مصرف گوشت توجه کنید. اما در خصوص مرغ قطعهبندی شده به صورت فله، اطلاعات بسیار سخت قابل اثبات هستند و احتمال تقلب بیشتر است. بهترین پیشنهاد خرید قطعات مرغ، بستهبندی شده از مراکز تحت نظارت و دارای برچسب تأیید شده از سازمان دامپزشکی است.
نتیجهگیری:
وقتی مرغ را خریداری میکنید، باید به ویژگیهای ظاهری آن توجه کنید. رنگ تیره، خونریزی، پوسته کبود و بوی نامطبوع، یا لکههای سبز و آبی روی گوشت، به عنوان ویژگیهایی از مرغ ناسالم تلقی میشود. اگر مرغها را بستهبندی شده تهیه میکنید، باید به دقت مجوز دامپزشکی، تاریخ تولید و انقضا و همچنین سلامت مرغهای قطعهبندی شده در بستهبندی توجه کنید. همچنین، این بررسی باید ضمن خرید محصول، انجام شود.
علاوه بر تهیه مرغ گرم، تشخیص مرغ سالم منجمد هم برای شما اهمیت دارد. همانطور که در این مقاله از اسنپ مارکت اشاره کردیم، قوام طبیعی گوشت مرغ، رنگ خاکستری روشن یا زرد آن، و حتی سلامت بستهبندی آن، از اهمیت بسیاری برخوردار است.