روان شناسی مثبت گرا و دوران بارداری

روانشناسی مثبت رویکردی است به عملکرد انسان، که به عوض تمرکز بر درمان علائم منفی، بر مبنای ارتقای جنبه های مثبت شخصیتی و عوامل بهزیستی موجود در افراد بنا شده است. براساس فراتحلیل های موجود، مداخلات روانشناسی مثبت منجر به تقویت ماندگار و قابل اعتماد بهزیستی در افراد می شوند (کورنو و همکاران، 2016 ). اولین بار پترسون و سلیگمن در سال (2004)، فضیلت ها و توانمندی های منش و ارتباط آنها را با بهزیستی برجسته ساختند.

سلامت روان بعنوان یکی از ابعاد سلامتی از جمله عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی یک زن در هر یک ازدوره های زندگی وی بشمار می آید.که یکی از این دوران، دوران بارداری می باشد.
بروز اختلالات روان شناختی در این دوران می تواند یک پیشگویی کنندۀ منفی برای شیوه زندگی سالم و باعث کاهش خودمراقبتی در طی بارداری گردد، به طوری که پریشانی روانشناختی این مادران اغلب با تغذیه، فعالیت بدنی، بهداشت و روابط اجتماعی نامناسب همراه است.

از جمله اقدامات کم هزینه که می تواند مفید باشد، انجام مداخلات روانشناسی توسط پرسنل بهداشتی جهت کاهش اختلالات رایج روان در دورۀ بارداری است. روان شناسی مثبت گرا یکی از رویکردهای مطرح در این زمینه می باشد که توانسته است باعث بهبود کیفیت زندگی خصوصاً درعملکرد جسمانی، نشاط، سلامت عاطفی و عملکرد اجتماعی شود.

بر اساس تحقیقات صورت گرفته در این زمینه بهبود خُلق مثبت مادر می تواند باعث خنثی کردن احساسات منفی، افزایش بهزیستی روانشناختی و کاهش افسردگی مادر باردار گردد.

این رویکرد روانشناسی برای اولین بار توسط Seligman و همکارانش در سال 1998 میلادی مطرح گردید. روانشناسی مثبت بجای تمرکز بر نکات منفی و بیماریها، بر ویژگیهای مثبت، دارایی های روانی و نقاط قوت مردم توجه داشته و با پرورش آن ها سعی در پیشرفت افراد و جوامع و بهینه سازی کیفیت زندگی دارد.
روانشناسان این حوزه معتقدند که قابل اعتمادترین راه رسیدن به رفاه و شادکامی، اتخاذ تکنیکهایی است که با پرورش احساسات مثبت، رفتارمثبت، افکار مثبت و رضایتمندی بتواند عملکرد و رفاه افراد را ارتقاء بخشد جنبه پیشگیرانۀ این رویکرد با تقویت توانمندی های شخصیتی می تواند پاسخ های فیزیولوژیک به استرس و اضطراب در بدن را بالا برده و با بهبود سبکهای مقابله ای و کاهش افکار ناکارآمد، باعث کاهش علائم افسردگی گردد.

در بُعد جسمی هم حالات روانی مثبت به طور مستقیم و از طریق تأثیر بر روی فرآیندهای بیولوژیک نظیر کاهش کلسترول و فاکتورهای التهابی و تنظیم ضربان قلب وفشارخون و یا به طور غیرمستقیم از طریق فرآیندهای رفتاری و اصلاح سبک زندگی، تأثیر محافظتی بر روی سلامتی و کاهش بیماریهای جسمی داشته است.
در تمرینات روانشناسی مثبت تمرکز بر تقویت توانمندیها و صفات مثبت افراد می باشد که این نقاط قوت می توانند به عنوان یک سپردفاعی برای سلامت روان عمل نموده و نتایج مثبتی درابعاد مختلف زندگی نظیر رضایتمندی، وضعیت عملکرد و سلامت آنها داشته باشد.
از سوی دیگر پیشگیری و درمان بسیاری از بیماریها از طریق بکارگیری شیوۀ زندگی سالم امکان پذیر می باشد که روانشناسی مثبت از طریق تسهیل رفتارهای بهداشتی می تواند سلامت جسمی افراد را بهبود بخشیده و در کنار ارتقاء سلامت روان و توسعه روابط اجتماعی باعث افزایش کیفیت زندگی گردد.
در زنان باردار هم مشاهده شده است که بهبود احساسات مثبت می تواند یک اثر محافظت کننده بر روی ابتلاء به افسردگی پس از زایمان داشته باشد، در مقابل احساسات منفی با علایم افسردگی، استرس درک شده، کاهش حمایت اجتماعی درک شده و کیفیت زندگی پایین همراه بوده است. مداخلات روانشناسی مثبت گرا در زنان با، بارداری ناخواسته هم توانسته است باعث تاب آوری و افزایش نمره شادکامی و ابعاد آن گردد.