تفاوت سنی در ازدواج چقدر اهمیت دارد؟

اگرچه تفاوت سنی لزوماً تعیین‌کننده موفقیت یا شکست یک رابطه نیست اما تحقیقات نشان داده که شکاف‌های سنی در فرهنگ‌های مختلف، رضایت از رابطه متفاوتی را گزارش می‌کنند. در سال ۲۰۱۴، تحقیقاتی که در دانشگاه اموری روی زوج‌ها انجام شد، نشان داد که شکاف‌های سنی بیشتر با رضایت کمتر از رابطه مرتبط است و نشان داد که فاصله‌های سنی بیشتر ممکن است منجر به تفاوت در علایق، اهداف، ارزش‌ها و رضایت کمتر از رابطه شود؛ اما سؤال اینجاست که توجه به تفاوت سنی در ازدواج تا چه اندازه اهمیت دارد؟

تفاوت سنی به‌تنهایی معیار یک ازدواج درست نیست
دکتر ریحانه صبورنژاد، زوج درمانگر و مشاور پیش از ازدواج با بیان اینکه سن یکی از ملاک‌های مهم ازدواج است، می‌گوید: «اگرچه توجه به تفاوت سنی در ازدواج مهم است؛ اما این ملاک باید در کنار ملاک‌های دیگر سنجیده شود و ما نمی‌توانیم این معیار را به‌تنهایی برای تشخیص یک ازدواج درست به کار ببریم.»

او در پاسخ به این سؤال که "چرا بهتر است سن زن از مرد کمتر باشد" می‌گوید: «ازآنجایی‌که زنان زودتر از مردان به سن عقلی می‌رسند، خوب است که سن زن از مرد کمتر باشد. یک دختر ۱۸-۱۹ ساله خیلی زودتر از یک پسر ۱۸-۱۹ ساله به پختگی و بلوغ می رسد.»

این مشاور پیش از ازدواج ادامه می‌دهد: «یکی دیگر از علت‌هایی که باید سن زن کمتر از مرد باشد این است که خانم‌ها به دلیل واردشدن به پروسه بارداری ممکن است نسبت به مردها زودتر شکسته شوند؛ بنابراین تفاوت سنی ممکن است شور و هیجان زندگی را تحت‌تأثیر قرار دهد.»


بهترین تفاوت سنی برای ازدواج ۵ سال است
صبور نژاد اظهار می‌کند که بهترین تفاوت سنی در ازدواج یک قانون نانوشته است؛ اما تحقیقات به این نتیجه دست‌یافته که بین زن و مرد باید ۲ تا ۸ سال تفاوت سنی وجود داشته باشد و میانگین آن ۵ سال است؛ لذا بهترین تفاوت سنی برای ازدواج ۵ سال است.
او افزود: «باربارا دی آنجلیس در کتاب "آیا تو آن گمشده‌ام هستی" یکی از بمب‌های ساعتی را اختلاف سنی بیش از ۶ سال می‌بیند و می‌گوید اگر افراد بیش از ۶ سال با یکدیگر اختلاف سنی داشته باشند، دچار مشکل و معضلات خواهند شد.»

بزرگ‌تر بودن زن از مرد بستگی به سن و شرایط افراد دارد
صبور نژاد بزرگ‌تر بودن زن از مرد را به‌تنهایی عاملی برای مشکل‌ساز شدن ازدواج نمی‌داند. او می‌گوید: «باید شرایط سنی زن و مرد سنجیده شود. مثلاً بنده مراجعی داشتم که یک آقای ۲۰ساله قصد ازدواج با یک خانم ۲۶ساله را داشت. شغل خانم ثابت و مشخص بود و درسش تمام شده بود، درحالی‌که آقاپسر هنوز سربازی نرفته بود، کارش مشخص نبود و درسش تمام نشده بود. مسلماً چنین تفاوت سنی عاقبت خوشی نخواهد داشت.»

این روان‌شناس ادامه می‌دهد: «ممکن است خانمی ۳۴ سال سن داشته باشد و آقایی ۳۲ سال، در این مورد چنانچه همه ملاک‌ها تکمیل باشد، تفاوت سنی چندان اهمیت ندارد. بنابراین، مشکل ساز بودن ازدواج در صورت بزرگتر بودن خانم از آقا بستگی به سن و شرایط افراد دارد.»

صبور نژاد یکی از عواملی مهم در ازدواج را میزان سرزندگی و عاطفی بودن خانم دانست و افزود: «گاهی خانم با وجود بزرگ‌تر بودن از آقا سرزنده‌تر است، لذا در تفاوت سنی بین دختر و پسر به این مسئله باید توجه شود؛ چون زن منبع عواطف و احساسات و شور و نشاط در خانواده است، به همین دلیل نباید این‌گونه باشد که زن به دلیل بزرگ‌تر بودن، چند سال بعد از ازدواج ظرف عاطفی مرد را خالی کند و زمینه ازدواج‌های فرا زناشویی فراهم شود.»


ازدواج‌های باهدف اشتباه و کوتاه‌مدت پایدار نخواهد بود
متأسفانه ما شاهد تغییر در سبک ازدواج برخی جوانان هستیم؛ به‌طوری‌که برخی دختران و پسران برای رفع نیاز مالی خود، بدون توجه به تناسب سنی به دنبال شوگرددی یا شوگرمامی می‌روند؛ صبورنژاد درباره چالش‌های چنین ازدواجی می‌گوید: «ازدواج برای ارضای مسائل دنیوی و مادی نیست؛ بلکه امر مقدسی است که قرار است فرد را به آرامش برساند. زمانی که اهداف به سمت مسائل دنیوی، مالی و جنسی می‌رود و هدف از ازدواج به سمت این مسائل سوق پیدا می‌کند ما شاهد پدیده شوگرددی، شوگرمامی و بی‌بی ددی هستیم.»

این زوج درمانگر افزود: «شوگرددی، شوگرمامی و بی‌بی ددی‌ها ممکن است از سلامت روان کافی برخوردار نباشند. بی‌بی ددی‌ها، افراد وابسته، بی‌انگیزه و تنبلی هستند که دوست دارند همیشه به اطرافیان تکیه کنند. قطعاً در این افراد خللی وجود دارد که به سمت این‌گونه ازدواج‌ها سوق پیدا می‌کنند و این ازدواج‌ها پایدار نخواهد بود؛ چون این روابط هدف کوتاه‌مدت دارد.»

سن عقلی مهم‌تر از سن تقویمی افراد است
صبورنژاد در توصیه‌ای به جوانان در آستانه ازدواج می‌گوید: «سن یکی از ملاک‌های مهم انتخاب همسر است و در کنار سایر عوامل خوب است که به سن هم توجه شود؛ اما بیش از سن تقویمی باید به سن عقلی افراد حساس شد؛ چون افرادی که به سن عقلی رسیدند، پختگی لازم را دارند و می‌توانند شرایط زندگی را بهتر مدیریت کنند.»

اینکه از کجا متوجه سن عقلی افراد شویم موضوعی است که صبورنژاد درباره آن می‌گوید: «سن عقلی به تحصیلات افراد ارتباطی ندارد؛ بلکه این مسئله مهم باید در خواستگاری و رفت‌وآمدها سنجیده شود. یکی از این مسائل مهم میزان تأمل طرف مقابل در گفتگوکردن است؛ اینکه فرد هر حرفی را هر جایی نمی‌زند، هر مدلی گفتگو نمی‌کند، بادقت و بدون عصبانیت رانندگی می‌کند و در مورد هر واکنشی تأمل می‌کند. با بررسی این مسئله می‌توان سن عقلی افراد را تشخیص داد.»

او در پایان تأکید می‌کند: «امیدوارم تمام جوان‌ها با یک انتخاب درست، زندگی مشترک آرام‌بخشی داشته باشند چراکه شادکامی زندگی را می‌توانند با این انتخاب درست رقم بزنند.»