طرح اسرائیل برای آینده غزه

سفر اخیر یوآو گالانت، وزیر جنگ رژیم اسرائیل به ایالات متحده پیامد مهمی در پی داشته است. در حالیکه همچنان ائتلاف حاکم بر رژیم صهیونیستی به رهبری بنیامین نتانیاهو نتوانسته بر سر یک طرح منسجم و جامع و مانع بر سر آینده نوار غزه به توافق برسد و رئوس چنین طرحی را چه درون سرزمین‌های اشغالی و چه در فضای منطقه و جهان مطرح کند، اما گالانت در سفر اخیر خود به واشنگتن از وجوه اصلی این طرح پرده برداشته است. مبنای این طرح تقسیم غزه به 24 منطقه اداری، تحت نظارت ایالات متحده آمریکا و جلب مشارکت نیروهای عربی از چند کشور منطقه به ویژه در بازه زمانی اولیه است.

روزنامه آمریکایی «واشنگتن پست» در این باره می نویسد: گالانت در سفر به آمریکا طرح جدیدی برای آینده غزه تحت عنوان «روز پس از جنگ» ارائه کرده است. «لوید آستین»، وزیر دفاع آمریکا در سفر گالانت به واشنگتن اولین نگرانی آمریکا را عدم موافقت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل با این طرح قلمداد کرده است.

رونمایی از طرح «روز پس از جنگ»

آن چیزی که ارتش اسرائیل و وزارت جنگ این رژیم در این طرح آماده کرده اند پیش از هر چیز موید دو گزاره اساسی است؛ 1- ارتش اسرائیل توانایی اداره غزه به صورت یکپارچه فعلی را ندارد و تداوم یکپارچگی غزه از منظر ارتش اسرائیل، احتمال تکرار شدن سناریوی بازگشت مقاومت به غزه را افزایش می‌دهد. 2- ارتش اسرائیل مایل نیست در بلند مدت مسئولیت تأمین امنیت غزه را برعهده گیرد و در این باریکه باقی بماند.

در این طرح یوآو گالانت پیشنهاد کرده غزه به 24 منطقه اداری متفاوت تقسیم شود و در هر منطقه یک شورای اداری و سیاسی در کنار کمیته امنیتی بر برنامه‌های آتی از جمله بازسازی غزه نظارت کند. فعالیت شوراهای مذکور تحت نظارت آمریکایی‌ها و با مشارکت نیروهای بین المللی عربی شامل چهار کشور مصر، اردن و امارات و مراکش خواهد بود.

طبق این طرح اما نیروهای اسرائیلی 6 ماه دیگر محور فیلادلفیا (نوار مرزی 14 کیلومتری حدفاصل غزه و مصر) را در کنترل خود نگه خواهند داشت. هدف از تداوم حضور نظامیان صهیونیستی در غزه، تعداد بسیار زیاد تونل‌هایی است که در طول سالهای متمادی میان مصر و نوار غزه توسط گروه‌های مقاومت فلسطینی ساخته شده است. گالانت به آمریکایی‌ها گفته در این مدت اسرائیل موفق به از بین بردن بخشی از تونل‌های این منطقه شده اما همه آنها از بین نرفته است. گالانت با تشبیه این تونل‌ها به «لوله های اکسیژن» برای حماس، خواستار تداوم حضور ارتش اسرائیل در غزه برای تکمیل این هدف شده است.

نقش فلسطینیان در طرح گالانت

یکی از ویژگی‌های طرح گالانت (یعنی طرح ارتش اسرائیل) درباره آینده غزه این است که نسبت به مطالب کلی قبلی درباره غزه پس از جنگ، نقش فلسطینیان تا حدی روشن‌تر شده است. اولاً طرح گالانت مشخصاً اعلام کرده نیروهای بین المللی عربی تا زمانی که عناصر فلسطینی آموزش لازم را ببینند و بتوانند خود عهده دار امور امنیتی شوند باید در غزه بمانند و از سوی دیگر آمریکایی‎‌ها نیز مسئولیت لجستیک و آموزش را برعهده خواهند گرفت.

در واقع نیروهای آمریکایی نیز از بیرون غزه و احتمالا از مصر فرماندهی لجستیک را برعهده خواهند گرفت تا به تدریج نیروهای فلسطینی را با برنامه های آموزشی (که در حال حاضر با همکاری تشکیلات خودگردان در چارچوب برنامه کمک های امنیتی واشنگتن به رام الله) آماده کرده و جایگزین نظامیان اسرائیلی کنند.

طرح گالانت خواستار واگذاری این مأموریت به ژنرال «مایکل فنزل»، شده است. فنزل در حال حاضر در سفارت ایالات متحده در قدس اشغالی مدیر دفتر هماهنگی های امنیتی تشکیلات خودگردان و اسرائیل است و نظارت بر آموزش نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین را برعهده دارد

به این ترتیب شاهد این هستیم که سرانجام ارتش اسرائیل با کنار گذاشتن تعارف‌های قبلی، درباره کمک گرفتن و هماهنگی با تشکیلات خودگردان فلسطین در غزه نیز در حال کنار آمدن است. این موضوع را می توان دیگر ویژگی مهم طرح گالانت برای غزه پس از جنگ خواند. دقیقاً به همین دلیل آمریکایی ها ضمن حمایت از طرح گالانت، تردید خود نسبت به موافقت نتانیاهو با این طرح را ابراز کرده اند. آنها تصور می‌کنند به دلیل نقشی که در این طرح برای تشکیلات خودگردان درنظر گرفته شده و قطعاً در طول زمان روند افزایشی نیز خواهد یافت، نتانیاهو با آن موافقت نخواهد کرد.

از سوی دیگر شرط دولت‌های عربی برای همکاری با مشارکت در هرگونه ابتکاری در غزه، بازیگری تشکیلات خودگردان است و به همین دلیل شانس موفقیت این طرح فعلاً زیاد نیست؛ یا نتانیاهو باید مخالفت خود با بازی دادن رام‌الله را کنار بگذارد و یا آنکه دولت‌های عربی باید از این شرط خود عقب‌نشینی کنند.

برای دستیابی به یک توافق جدی در این زمینه آمریکایی‌ها می‌خواهند با دولت‌های عربی وارد یک دور مذاکرات جدی شوند. برای این منظور واشنگتن از تل آویو و مقامات برخی از کشورهای عربی دعوت کرده تا در نشست هفته آینده ناتو شرکت کنند. مشخصاً هدف از این امر شکل دادن به یک زمینه مشترک برای مذاکره اسرائیل کاتص، وزیر خارجه اسرائیل با مقامات 5 کشور عربی، مصر، اردن، تونس، قطر، امارات و بحرین به منظور ایفای نقش در طرح غزه پس از روز جنگ است.

نقش آتی فلسطینیان و تشکیلات خودگردان نقطه عطف هرگونه طرحی برای غزه پس از جنگ خواهد بود، زیرا از یکسو هیچ نهاد فلسطینی دیگری (به عنوان آلترناتیو مقاومت) که ظرفیت این کار را داشته باشد وجود ندارد و از سوی دیگر از نظر دولت‌های عربی این امر تنها نشان‌دهنده نقش فلسطینیان در آینده غزه و شرط همکاری با طرح‌هایی که برای آینده این منطقه درنظر گرفته می شود، خواهد بود.