شفاآنلاین:سلامت جنسی>چرخه پاسخ جنسی توالی از تغییرات جسمی وعاطفی است که در شخصی که از لحاظ جنسی برانگیخته شده و به فعالیت جنسی می‌پردازد، رخ می‌دهد. این تغییرات در هر دو جنس به صورت توالی از چهار مرحله رخ می‌دهند: برانگیختگی، کفه، ارگاسم (اوج لذت جنسی) و فرونشینی.
به گزارش شفا آنلاین:این چرخه می‌تواند نقطه شروعی برای بررسی واکنش‌های بدن به فعالیت جنسی فراهم کند. اگرچه بسیاری از متخصصان پزشکی جنسی بر این باورند که فرایند رسیدن از برانگیختگی اولیه تا فرونشینی، به ویژه برای زنان، لزوماً خطی نیست.
همچنین زوج در رابطه زناشویی ممکن است هر کدام چهار مرحله چرخه پاسخ جنسی را تجربه کنند، اما بعید است که مراحل را در یک زمان طی کنند. مدل‌هایی مانند چرخه پاسخ جنسی فقط به عنوان چارچوب مرجع باید مورد توجه باشند و نه یک قاعده تخطی‌ناپذیر.
یادآوری این موضوع به زوج‌ها و اینکه احتمالا در‍ یک زمان به اوج لذت نمی‌رسند، ممکن است گام مفیدی در جهت کاهش اضطراب در مورد عملکرد جنسی و رسیدن به اوج لذت باشد.
در مرحله برانگیختگی از چرخه پاسخ جنسی، ضربان قلب و تنفس فرد شروع به تند شدن می‌کند. عضلات بدن منقبض می‌شوند، پوست ممکن است شروع به قرمز شدن کند. جریان خون به اندام‌های تناسلی افزایش می‌یابد که موجب نعوظ در مردان و تورم کلیتوریس در زنان می‌شود.
در زنان، دیواره‌های واژن شروع به روان‌سازی می‌کنند و در مردان، بیضه‌ها متورم می‌شوند و کیسه بیضه منقبض می‌شود. این پاسخ‌های فیزیولوژیکی در مرحله کفه‌ای که مرحله قبل از رسیدن به اوج لذت است، تشدید می‌شوند. ضربان قلب، گردش خون، تنفس و تنش عضلانی ادامه می‌یابد و افزایش پیدا می‌کند. ممکن است عضلات دست‌ها، پاها و صورت غیرارادی منقبض شوند.
دیواره‌های واژن ممکن است به‌دلیل افزایش جریان خون، رنگ ارغوانی به خود بگیرند و کلیتوریس بسیار حساس می‌شود و تا حدی (یا کاملاً) زیر پوشش کلیتوریس کشیده می‌شود.
به طور کلی، در این مرحله اسفنکتر مجرای ادراری مردان منقبض می‌شود تا از آمیختن ادرار با منی جلوگیری کند. در این نقطه ممکن است پیش‌افروزه (مایعاتی که قبل از منی خارج می‌شود) خارج شود.
کوتاه‌ترین مرحله در چرخه پاسخ جنسی، مرحله اوج لذت است. اوج لذت جنسی با رهایی ناگهانی و کامل از تنش جنسی مشخص می‌شود. فشار خون، ضربان قلب و تنفس در این نقطه به حداکثر می‌رسند. عضلات به‌طور غیرارادی منقبض می‌شوند، به ویژه عضلات ناحیه تحتانی لگن دور از اندام‌های جنسی و همچنین سایر قسمت‌های بدن مانند پاها.
زنان انقباضاتی در رحم و واژن تجربه می‌کنند در حالی که مردان انقباضاتی در عضلات پایه آلت تناسلی دارند که معمولا منجر به انزال می‌شود. در برخی موارد انزال در زنان نیز ممکن است رخ دهد.
در مرحله فرونشینی عضلات آرام می‌گیرند، تنفس و ضربان قلب کاهش می‌یابد و اندام‌های تناسلی به حالت عادی برمی‌گردند. خود بدن نیز به حالت عملکردی معمول بازمی‌گردد.
مردان معمولاً پس از رسیدن به اوج لذت دوره مقاومت یا نعوظ ‌ناپذیری را تجربه می‌کنند که در آن نمی‌توانند دوباره به اوج برسند.
زنان گاهی تا هنگامی که تحریک جنسی ادامه دارد، می‌توانند چند اوج لذت متوالی داشته باشند.
چرخه پاسخ جنسی
مرحله اول: مرحله برانگیختگی
مرحله برانگیختگی چرخه پاسخ جنسی را آغاز می‌کند. این برانگیختگی ممکن است به‌وسیله افکار، تصاویر، لمس، عطرها یا هر تعداد محرک دیگر فراخوانده شود. نشانه‌های فیزیولوژیکی برانگیختگی شامل این موارد می‌شود:
تنش عضلانی افزایش می‌یابد.
سرعت ضربان قلب و تنفس افزایش پیدا می‌کند و فشار خون بالا می‌رود.
پوست ممکن است حالت گرگرفتگی پیدا کند (تکه‌های قرمزی ممکن است روی پوست قفسه سینه و پشت ظاهر شود).
جریان خون به اعضای تناسلی افزایش پیدا می‌کند.
لغزنده‌شدن واژن آغاز می‌شود.
پستان‌های زنان متورم‌تر می‌شود و دیواره‌های واژن هم شروع به متورم شدن می‌کنند.
بیضه‌های مرد متورم می‌شوند، اسکروتوم یا کیسه دربرگیرنده آنها کشیده می‌شود و ترشح یک مایع لغزنده‌ساز را آغاز می‌کنند.
مرحله دوم: مرحله کفه‌ای
مرحله کفه‌ای تا حدودی شکل تشدید شده‌ای از مرحله برانگیختگی است و تغییرات مرحله اول در آن افزایش پیدا می‌کند.
متورم شدن واژن با افزایش جریان خون به آن ادامه پیدا می‌کند و دیواره‌های آن به رنگ ارغوانی تیره درمی‌آید.
افزایش سرعت ضربان قلب و تنفس و فشار خون نیز ادامه پیدا می‌کند.
حرکات یا انقباضات غیرارادی در بدن، به ویژه در پاها، صورت و دست‌ها ممکن است شروع شوند.
تنش عضلانی افزایش پیدا می‌کند.
ممکن است قبل از انزال، ترشحات اولیه منی در پیشابراه ‌مشاهده شود. این ترشحات اولیه مسئول تنظیم تعادل pH پیشابراه است تا اسپرم در طول انزال بتواند زنده بماند.
همچنین اسپرم از انزال‌های گذشته یا عفونت‌های جنسی نیز ممکن است در ترشحات اولیه وجود داشته باشد.
بنابراین لازم است برای جلوگیری از بارداری و کاهش خطر انتقال عفونت‌های جنسی، اقدامات احتیاطی را انجام دهید.
مرحله سوم: ارگاسم و انزال
معمولاً مرحله سوم زمانی است که ارگاسم یا اوج لذت جنسی و انزال رخ می‌دهند. این دو حادثه اغلب یکی در نظر گرفته می‌شوند، اما درواقع دو عمل جداگانه در بدن هستند. مدت ارگاسم که به اوج چرخه پاسخ جنسی توصیف می‌شود، ممکن است متغیر باشد؛ ارگاسم در برخی از افراد چند ثانیه تا یک دقیقه طول می‌کشد، درحالی‌که دیگران ممکن است بتوانند مدت ‌زمان ارگاسم را طولانی‌تر کنند.

برخی افراد ممکن است یک حس درونی پیش از رخ دادن احتمالی ارگاسم داشته باشند که آن را اصطلاحا اجتناب‌ناپذیری انزالی می‌گویند. در این مرحله این نشانه‌ها ظاهر می‌شوند

انقباض‌های غیرارادی عضلات آغاز می‌شود.

فشار خون، سرعت ضربان قلب و تنفس به بالاترین میزان خود می‌رسند و دریافت اکسیژن سرعت می‌گیرد.
عضلات پا انقباض یا گرفتگی پیدا می‌کنند.
رهایی ناگهانی و پرقدرت از تنش جنسی رخ می‌دهد.
در مردان انقباض‌های ریتمیک عضلات در پایه آلت تناسلی، منطقه لگنی و نزدیکی مقعد احساس می‌شود. این انقباض‌ها مسئول پرتاب منی از طریق پیشابراه و خارج شدن آن از سر آلت تناسلی هستند.

مرحله ارگاسم و انزال اغلب با افزایش حرکات عضلات غیرارادی و تکان‌های لگنی مشخص می‌شود.

ممکن است دانه‌های پوستی در سراسر بدن ظاهر شود.

مرحله چهارم: فرونشینی
فرونشینی مرحله‌ای است که در آن بدن به آهستگی شروع به بازگشت به حالت آرامش می‌کند و بخش‌های متورم و راست‌شده به اندازه رنگ قبلی‌شان باز می‌گردند.
در مردان جریان خون آلت تناسلی و راست شدن آلت به‌تدریج کاهش می‌یابد. عضلات اغلب شروع به شل شدن می‌کنند و پوست به رنگ عادی‌اش بازمی‌گردد. فرونشینی ممکن است با احساس خواب‌آلودگی، همچنین احساس افزایش صمیمیت، آرامش و رضایت همراه باشد. پس از انزال و ارگاسم، بسیاری از مردان وارد دوره مقاومت می‌شوند.
دوره مقاومت زمانی است که بدن دوباره تنظیم می‌شود، احتمال بروز تحریک و ارگاسم پس از آن کاهش پیدا می‌کند و تحریک جنسی ممکن است حساس یا حتی دردناک به نظر بیاید. مدت‌زمان دوره مقاومت می‌تواند به طور گسترده‌ای متغیر و از شخص به شخص دیگر متفاوت باشد. این مدت مقاومت با بالا رفتن سن معمولا طولانی‌تر می‌شود.

در مقابل برخی از زنان ممکن است بتوانند به سرعت با تحریک جنسی بیشتر به مرحله ارگاسم بازگردند و ارگاسم‌‌های متعدد را تجربه کنند.

منبع: هفته نامه سلامت