مطالعه جدیدی که اخیرا در «مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم» (Proceedings of the National Academy of Sciences) منتشر شد، نشان داده که چنین پدید‌هایی باعث شده‌اند مغز برخی نوجوانان خیلی سریع‌تر از حد معمول پیر شود‌؛ به طور متوسط ۴.۲ سال در نوجوانان دختر و ۱.۴ سال در نوجوانان پسر.

به گزارش سی‌ان‌ان، دکتر پاتریشیا کوهل، نویسنده ارشد این مطالعه، می‌‌گوید که این نتایج زنگ خطری جدی درباره آسیب‌پذیری مغز نوجوانان است. نوجوانان اکنون بیشتر از هر زمان دیگری به حمایت ما نیاز دارند.

در دوران نوجوانی، علاوه بر تغییرات اساسی در ساختار و عملکرد مغز، رشد اجتماعی و عاطفی قابل‌توجهی هم اتفاق می‌افتد. در دوران کودکی، ضخامت قشر مغز به طور طبیعی به اوج می‌رسد و سپس در دوران نوجوانی پیوسته کاهش می‌یابد و این کاهش تا پایان عمر ادامه دارد.

محققان در ابتدا قصد داشتند که رشد معمولی مغز نوجوانان را در طول زمان دنبال کنند و این کار را در سال ۲۰۱۸ از طریق اسکن ام‌آرآی مغز شرکت‌کنندگان کلید زدند. آن‌ها برنامه‌ریزی کرده بودند که در سال ۲۰۲۰ با یک ام‌آر‌ای دیگر دوباره مغز شرکت‌کنندگان را بررسی کنند. اما شروع همه‌گیری کووید‌ــ۱۹ ام‌آر‌آی دوم را سه تا چهار سال به تعویق انداخت؛ زمانی که ۱۳۰ شرکت‌کننده مستقر در ایالت واشنگتن بین ۱۲ تا ۲۰ سال سن داشتند.

تیم محققان برای تحلیل نتایج ام‌آر‌ای از داده‌های پیش از همه‌گیری استفاده کردند تا یک «مدل هنجاری» ایجاد کنند. این مدل نشان می‌داد که چگونه ۶۸ ناحیه از مغز در طول دوره معمول نوجوانی باید رشد کنند. سپس، داده‌های ام‌آر‌ای پس از همه‌گیری را با این مدل مقایسه کردند تا بررسی کنند آیا تغییرات مشاهده‌شده در مغز نوجوانان در اثر همه‌گیری از انتظارات منحرف شده است یا خیر. این مدل به محققان کمک کرد تغییرات غیرمعمول در رشد مغز را شناسایی کنند.

بررسی‌ها نشان داد که در مغز نوجوانان پس از همه‌گیری، نازک شدن قشر مغز تسریع شده است. این نازک‌شدگی در نواحی تحت‌مطالعه مغز دختران ۴۳ درصد و در پسران شش درصد بود. البته این مطالعه محدودیت‌هایی نیز داشت، از جمله نبود گروه کنترل و اطلاعات ناکافی درباره وضعیت اقتصادی و سلامتی شرکت‌کنندگان.

طبق این مطالعه، مناطقی از مغز دختران که بیشترین کاهش ضخامت از آن گزارش شد، به عملکردهای اجتماعی و شناختی مرتبط بودند مانند شناسایی و پردازش صورت‌ها و حالات، پردازش تجربیات اجتماعی و احساسی، توانایی همدلی و دلسوزی و درک زبان. در مغز پسران، مناطق تحت تاثیر مربوط به پردازش اشیا در میدان دید و همچنین صورت‌ها بودند.

نویسندگان مطالعه معتقدند که این تغییرات ممکن است به دلیل پدیده‌ای به نام «فرضیه تسریع استرس» باشد. بر اساس این فرضیه، در شرایط پراسترس، مغز ممکن است زودهنگام به بلوغ برسد تا از مدارهای احساسی و یادگیری محافظت کند و آسیب‌های ناشی از استرس بر توسعه ساختاری مغز را کاهش دهد.

گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهند بین سطح کورتیزول در بزاق و ضخامت قشر مغز در ناحیه پیشانی در بزرگسالان ارتباط وجود دارد. کورتیزول هورمونی است که در پاسخ به استرس تولید می‌شود و می‌تواند بر ساختار مغز تاثیر بگذارد. از آنجا که استرس احتمالا بر پسران و دختران به یک اندازه اثر نمی‌گذارد، این می‌تواند تفاوت تغییرات بر ساختار مغز دختران و پسران را توضیح دهد.

به گفته کوهل، یک عامل دیگر که محققان هنوز نمی‌دانند این است که آیا این آثار بر مغز دائمی‌اند یا خیر. او می‌افزاید: «ما می‌دانیم که قشر مغز به حالت عادی برنمی‌گردد و ضخیم‌تر نمی‌شود، اما یکی از معیارهای بررسی این است که ببینیم بعد از پایان همه‌گیری و بازگشت کامل به وضعیت عادی، سرعت کم شدن ضخامت قشر مغز کاهش یافته است یا نه. اگر این‌طور باشد، می‌توانیم بگوییم که مغز نوجوانان به نوعی در حال بهبود است و این مطالعه‌ای است که در آینده باید انجام شود.»