همه آنچه باید از تبخال چشمی بدانید.

تبخال چشمی یا هرپس چشمی که نوعی عفونت چشمی ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس است، عفونت ویروسی است که باعث ایجاد چشم درد و قرمزی می‌شود. تبخال چشمی عارضه واگیرداری است که بلافاصله باید درمان شود، عدم درمان به موقع عوارض جبران ناپذیری ازجمله نابینایی به‌دنبال دارد. تا انتهای این مطلب از دکترتو همراه ما باشید تا با تبخال چشمی، علایم تبخال چشمی، روش‌های تشخیص و درمان آن بیشتر آشنا شوید. اگر علائم چشمی آزاردهنده‌ای دارید بهتر است در این باره با متخصص چشم مشورت کنید. شما می‌توانید از سامانه نوبت دهی دکترتو برای تعیین وقت ویزیت حضوری و یا مشاوره آنلاین و متنی با بهترین پزشکان استفاده کنید.

تبخال چشمی چیست؟

تبخال چشمی نوعی عفونت ویروسی است که در ناحیه پلک و اطراف چشم ایجاد می شود. این بیماری به دلیل آلودگی به ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ پدید می‌آید. از علائم آن می‌توان به سوزش و خارش در ناحیه آسیب دیده، قرمزی و التهاب پلک‌ها، تشکیل ضایعات پوستی شبیه به تبخال و بسته شدن موقتی چشم به علت ورم و التهاب اشاره کرد.

در موارد شدید، امکان آسیب به قرنیه چشم و اختلال در بینایی نیز وجود دارد. برای درمان این وضعیت، استفاده از داروهای ضد ویروس مانند آسیکلوویر یا والاسیکلوویر توصیه می‌شود. همچنین کمپرس سرد و داروهای ضد التهاب موضعی برای کاهش علائم مورد استفاده قرار می‌گیرند. در موارد شدید، بررسی‌های تخصصی چشم پزشکی و درمان ویژه ضروری است.

تفاوت تبخال چشم و گل مژه

تبخال چشمی و گل مژه، هر دو بیماری چشمی هستند اما باهم فرق می‌کنند. در ادامه تفاوت این دو مشکل چشمی را کامل توضیح داده‌ایم. البته بهتر است برای تشخیص آنها از هم به پزشک مراجعه کنید.

تبخال چشمی:

• ناشی از عفونت ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ است.
• باعث ایجاد ضایعات پوستی تبخال-مانند در پلک‌ها و اطراف چشم می‌شود.
• همراه با سوزش، خارش، قرمزی و التهاب چشم است.
• در موارد شدید، ممکن است به قرنیه چشم نیز آسیب برساند.

گل مژه:

• ناشی از عفونت باکتریایی در مجرای غدد پلکی است.
• باعث تورم، قرمزی و درد در محل مژه‌ها می‌شود.
• معمولا به شکل تورم کوچک در لبه پلک ظاهر می‌شود.
• در اغلب موارد، فقط پلک درگیر است و عوارضی برای چشم ندارد.

علائم تبخال چشمی

علائم تبخال چشمی تا حدودی بسته به ویروس عامل آن متفاوت است و بیشتر این علائم می‌توانند در چند وضعیت دیگر نیز ظاهر شوند. برخی از علائم، چشم را تحت تاثیر قرار می‌دهند، در حالی که برخی دیگر نواحی اطراف صورت را نیز درگیر می‌کنند. در بیشتر موارد، صرفا یک چشم درگیر شده، اما گاهی ممکن است هر دو چشم هم درگیر تبخال چشمی شوند. علائم شایع تبخال چشمی عبارتند از:

• درد چشم
• تحریک و قرمز شدن چشم
• احساس وجود چیزی در چشم (احساس جسم خارجی)
• حساسیت به نور (فوتوفوبیا)
• چشم‌های اشکی یا اشک‌ریزی (اپیفورا)
• ورم یا التهاب پلک (بلفاریت)
• صورتی شدن چشم (کنژونکتیویت) که ممکن است همراه با التهاب قرنیه (کراتوکنژنکتیویت) باشد.
• ظهور خوشه‌ای از ضایعات برآمده پر از مایع (وزیکول) یا چرک (پوستول) روی پلک یا اطراف چشم
• زخم عنبیه یا سایر تغییرات عنبیه

متن انگلیسی:
More severe symptoms can include: Worsened vision. Iris inflammation (iritis). Sudden or rapid vision loss
ترجمه متن:
علائم شدیدتر می‌تواند شامل موارد زیر باشد: بدتر شدن بینایی، التهاب عنبیه و از دست دادن ناگهانی یا سریع بینایی.

my.clevelandclinic

ایا تبخال چشمی باعث درد میشود؟

تبخال چشمی معمولا باعث ایجاد درد در چشم می‌شود. این درد می‌تواند به صورت احساس سوزش در پلک و اطراف چشم، درد هنگام باز و بسته کردن پلک‌ها، حساسیت به نور و درد ناشی از التهاب قرنیه باشد. شدت این دردها با پیشرفت بیماری و ایجاد ضایعات در پلک‌ها و قرنیه افزایش می‌یابد. درمان صحیح و به‌موقع با داروهای ضدویروسی می‌تواند به کاهش این دردها کمک کند.

چشمت ورم کرده و درد داره؟

برای بررسی مشکل از متخصص نوبت بگیر.

تبخال چشمی چند روز طول میکشد؟

مدت زمان بهبودی تبخال چشمی معمولا ۲ تا ۳ هفته است. اما این مدت بسته به شدت عفونت و پاسخ فرد به درمان متغیر است:

• در موارد خفیف، علائم ظرف ۷-۱۰ روز برطرف می‌شوند.
• در موارد متوسط، بهبودی کامل ممکن است تا ۲-۳ هفته طول بکشد.
• در موارد شدید، با وجود درمان مناسب، بهبودی ممکن است ۳-۴ هفته زمان ببرد.

علاوه بر این، تبخال چشمی ممکن است در برخی افراد به شکل مزمن یا عود کننده ظاهر شود و نیاز به درمان طولانی مدت داشته باشد. بنابراین مدت زمان بهبودی کاملا وابسته به نوع و شدت عفونت و پاسخ فرد به درمان است. اما به‌طور کلی، درمان ۲ هفته طول می‌کشد و باید طی ۵ روز اول شاهد بهبود علایم باشید.

علت تبخال چشمی

تبخال چشمی ناشی از عفونت ویروس هرپس ساده (HSV-1) است که باعث ایجاد عفونت چشم و قرنیه می‌شود. علل اصلی تبخال چشمی عبارتند از:

1. آلودگی اولیه با ویروس هرپس ساده از طریق تماس مستقیم با افراد آلوده
2. واکنش بازفعال ویروس هرپس ساده در افرادی که قبلا با این ویروس آلوده شدند.
3. ضعف سیستم ایمنی

تشخیص تبخال چشمی

برای تشخیص تبخال چشمی، پزشک از ترکیبی از روش‌های زیر استفاده می‌کند. بعد از معاینه چشم ممکن است به یک یا چند مورد از این آزمایش‌ها نیاز باشد:

1. معاینه چشم و بررسی حساسیت به نور، درد و سایر علائم بالینی
2. آزمایش PCR برای شناسایی ژنوم ویروس هرپس در نمونه ترشحات چشم، کشت ویروسی برای جداسازی ویروس هرپس از نمونه چشمی
3. سونوگرافی چشم برای بررسی التهاب و آسیب احتمالی در قرنیه و ساختارهای چشم
4. ام آر آی
5. سی تی اسکن

درمان تبخال چشمی (تبخال چشمی چگونه درمان میشود؟)

درمان این بیماری با روش‌های مختلفی مانند تجویز دارو، درمان موضعی، درمان سیستمیک و جراحی ممکن است. تبخال چشمی معمولا با ترکیبی از روش‌های زیر درمان می‌شود که پزشک باتوجه‌به شدت بیماری آنها را تجویز می‌کند:

• دارودرمانی:
  • قطره‌های ضد ویروسی مانند آسیکلوویر، والاسیکلوویر یا فامسیکلوویر برای مهار ویروس هرپس
  • قطره کورتیکواستروئیدی برای کاهش التهاب و درد
  • قطره آنتی بیوتیک برای پیشگیری از عفونت ثانویه

• درمان موضعی:
  • کمپرس گرم برای تسکین درد و التهاب
  • استفاده از پماد یا ژل ضد ویروسی روی ناحیه آلوده

• درمان سیستمیک:
  • در موارد شدید یا عود مکرر، داروهای ضد ویروسی خوراکی تجویز می‌شوند.
  • داروهای ضد ویروسی خوراکی در موارد نیاز به درمان طولانی مدت

• درمان جراحی:
  • در موارد آسیب شدید قرنیه ممکن است نیاز به پیوند قرنیه چشم باشد.
  • در موارد ایجاد عوارض مانند زخم قرنیه، جراحی برای ترمیم آن مورد نیاز است.

روش درمان	توضیحات	مزایا	معایب
داروهای ضد ویروسی (به صورت خوراکی، موضعی یا تزریقی)	این داروها از تکثیر ویروس جلوگیری می‌کنند.	کاهش علائم، جلوگیری از عوارض	ممکن است عوارض جانبی مانند تهوع و سردرد داشته باشد.
کرم‌ها و پمادهای ضد ویروسی	به صورت موضعی روی چشم اعمال می‌شوند.	کاهش التهاب و تسکین علائم	ممکن باعث تحریک چشم شود.
قطره‌های چشمی	حاوی داروهای ضد التهابی و ضد ویروسی هستند.	کاهش قرمزی و التهاب، تسکین درد	ممکن است باعث تاری دید موقت شود.
درمان‌های حمایتی (کمپرس سرد، استراحت چشم)	کاهش التهاب و تسکین درد	ساده و در دسترس	به تنهایی برای درمان کافی نیست.

مقایسه روش‌های درمان تبخال چشمی

۱. داروی تبخال چشمی

در قدم اول باید برای درمان تبخال چشم دارو تجویز شود. داروهای ضدویروسی، ضدالتهاب و آنتی‌بیوتیک‌ها به کاهش علائم تبخال کمک می‌کنند. داروهای اصلی مورد استفاده برای درمان تبخال چشمی عبارتند از:

• داروهای ضدویروسی موضعی مانند آسیکلوویر که به شکل قطره و پماد است، و دو قطره والاسیکلوویر و فامسیکلوویر. این داروها مستقیم روی ویروس هرپس موثر هستند و باعث مهار تکثیر و انتشار ویروس می‌شوند.
• کورتیکواستروئیدهای موضعی مانند قطره چشمی دگزامتازون و پردنیزولون استات که التهاب و درد ناشی از تبخال را کاهش می‌دهند.
• آنتی‌بیوتیک‌های موضعی مانند قطره چشمی کلرامفنیکل و سیپروفلوکساسین برای پیشگیری از عفونت ثانویه

تبخال چشمی داری و می‌خوای با قطره درمانش کنی؟ از متخصص کمک بگیر.

بهترین قطره برای تبخال چشمی

بهترین قطره چشمی برای درمان تبخال چشمی ترکیبی از داروهای ضد ویروسی و کورتیکواستروئیدی است. پزشک با توجه به شدت و محل تبخال یکی از قطره‌های زیر را تجویز می‌کند:

• قطره چشمی آسیکلوویر
• قطره چشمی والاسیکلوویر
• قطره چشمی پردنیزولون استات
• قطره چشمی ترکیبی آسیکلوویر + پردنیزولون

متن انگلیسی:
Ophthalmic acyclovir is used to treat an infection of the eye caused by herpes simplex virus. It works by stopping the spread of the herpes virus in the eye
ترجمه متن:
قطره آسیکلوویر چشمی برای درمان عفونت چشم ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس استفاده می‌شود و با جلوگیری از انتشار ویروس تبخال در چشم عمل می‌کند.

medlineplus

قرص آسیکلوویر برای تبخال چشمی

قرص آسیکلوویر جایگزین مناسبی برای قطره و پماد چشمی در درمان تبخال چشمی است. در مواردی که عفونت شدید و گسترده باشد یا عودهای مکرر تبخال چشمی وجود دارد، استفاده از داروی سیستمیک آسیکلوویر به همراه درمان موضعی توصیه می‌شود. زیرا می‌تواند به سرعت ویروس را کنترل و از بروز عودهای بعدی پیشگیری کند. همچنین در مواردی که استفاده از قطره یا پماد چشمی برای بیمار میسر نباشد، قرص آسیکلوویر به عنوان جایگزین مناسب مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۲. درمان خانگی تبخال چشمی

درمان خانگی تبخال چشمی به صورت کمکی و در کنار درمان پزشکی انجام می‌شود. برخی از روش‌های درمان خانگی تبخال چشمی عبارتند از:

• کمپرس گرم
• قطره‌های چشمی حاوی مواد طبیعی مانند چای سبز یا عصاره‌های گیاهی
• استراحت چشم و محدود کردن فعالیت‌های چشمی
• مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان و ترکیبات ضد ویروسی مانند زینک، ویتامین C و آرژینین

۳. درمان تبخال چشم در طب سنتی

شما می‌توانید در کنار مصرف دارو از درمان‌های طب سنتی هم برای کاهش علائم تبخال چشم استفاده کنید. البته باید در این مورد با پزشک خود مشورت کنید. روش‌های درمان تبخال چشم در طب سنتی عبارتند از:

• استفاده از گیاهان دارویی مانند چای سبز به صورت قطره چشمی یا کمپرس، استفاده از آلوئه ورا به صورت قطره چشمی، استفاده از زالزالک به صورت خوراکی یا موضعی
• طب سوزنی جهت تحریک نقاط انرژی و بهبود جریان خون در ناحیه چشم
• استفاده از روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون، بادام شیرین یا کرچک به صورت موضعی
• کمپرس پوست پیاز تازه روی چشم
• استفاده از سنگ نمک به صورت کمپرس چشم
• تقویت سیستم ایمنی و مصرف مواد غذایی مقوی و ضد ویروسی

۴. درمان تبخال چشمی با داروی گیاهی

درمان تبخال چشمی با داروی گیاهی یکی از رویکردهای طب سنتی است. در این روش، از چند گیاه دارویی با خواص ضد ویروسی، ضد التهابی و تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن استفاده می‌شود. چای سبز دارای ترکیبات فنولی است که خاصیت ضد ویروسی و ضد التهابی دارد و می‌تواند به بهبود عفونت تبخال کمک می‌کند.

آلوئه ورا نیز یکی دیگر از گیاهان موثر در درمان تبخال چشمی است که به دلیل خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی، باعث کاهش عفونت و التهاب ناشی از تبخال می‌شود. زالزالک نیز به عنوان گیاه تقویت‌کننده سیستم ایمنی در این روش درمانی استفاده می‌شود. عصاره یا دم کرده زالزالک به صورت خوراکی مصرف می‌شود تا با تقویت سیستم ایمنی بدن، از بروز و پیشرفت تبخال چشمی جلوگیری کند. کمپرس چشم با دم کرده بابونه نیز موجب آرام‌سازی و ضدعفونی کردن چشم می‌گردد.

۵. برای تبخال چشمی چی بخوریم؟

چای سبز، آلوئه ورا، زالزالک، روغن کرچک و بابونه و مصرف میوه و سبزیجات غنی از ویتامین C و E برای تبخال چشمی مفید هستند.

انواع تبخال چشمی

تبخال چشمی انواع مختلفی دارد و هر کدام ناحیه خاصی از چشم را تحت تاثیر قرار می‌دهند. به همین دلیل عوارض مختلفی هم ایجاد می‌کنند. انواع تبخال چشمی عبارتند از:

• تبخال ساده چشمی: این نوع تبخال روی پلک یا کنار چشم ایجاد می‌شود و معمولا خودبهخود بهبود می‌یابد.
• تبخال حول چشم: که درون یا اطراف چشم به‌وجود آمده و ممکن است باعث درد، قرمزی و ورم چشم شود.
• تبخال لثه‌ای چشمی: این نوع تبخال در گوشه داخلی چشم یا روی لثه‌های چشم تشکیل می‌شود.
• تبخال شایع چشمی که روی پلک و اطراف چشم بروز می‌کند و شایع‌ترین نوع تبخال چشمی به‌شمار می‌آید.
• تبخال مداوم چشمی: این نوع تبخال به دلیل ضعف سیستم ایمنی بدن مکرر ظاهر می‌شود.

در همه انواع تبخال چشمی، درمان شامل استفاده از داروهای ضد ویروسی موضعی و در صورت لزوم مصرف داروهای خوراکی مانند ویتامین‌ها می‌شود.

عوارض تبخال چشمی

در برخی موارد عدم درمان تبخال ممکن است باعث بروز عوارضی شود. قرمزی و ورم چشم عارضه شایعی بوده و در برخی افراد هم حساسیت به نور، عفونت و اسکار دیده می‌شود. از شایع‌ترین عوارض تبخال چشمی عبارتند از:

• قرمزی، التهاب و ورم چشم
• درد، سوزش و ناراحتی در چشم
• حساسیت به نور (فتوفوبیا)
• اختلال بینایی و تاری دید
• عفونت باکتریایی یا قارچی ثانویه
• اسکار و آسیب به قرنیه چشم

پیشگیری از تبخال چشمی

با برخی روش‌های ساده می‌توان از تبخال چشم جلوگیری کرد. بهداشت را رعایت کنید و با افراد آلوده تماس نداشته باشید. برای پیشگیری از تبخال چشمی، اقدامات زیر را انجام دهید:

1. رعایت بهداشت فردی با شستشوی مکرر دست‌ها، پرهیز از لمس چشم با دست‌های آلوده و استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده
2. پرهیز از تماس با افراد آلوده به تبخال چشمی
3. عدم استفاده از لوازم شخصی مشترک
4. تقویت سیستم ایمنی با مصرف غذاهای سرشار از ویتامین C و E، خواب کافی و ورزش منظم
5. پرهیز از استرس
6. استفاده از قطره‌های مرطوب‌کننده چشم
7. عدم استفاده از لوازم آرایشی آلوده

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

ویروس‌های عامل هرپس چشمی (تبخال چشمی) شایع هستند و به روش‌های متعددی منتقل می‌شوند. درمان زودهنگام می تواند از عوارض جدی و بازگشت مجدد تبخال چشمی پیشگیری کند. هرچند تبخال چشمی بسیار شایع و قابل انتقال است، با این حال، رعایت بهداشت فردی، اجتناب از تماس با افراد مبتلا و تقویت سیستم ایمنی بدن می‌تواند از ابتلا به آن پیشگیری کند.

در صورت بروز علائم، مراجعه سریع به متخصص چشم پزشکی اهمیت دارد تا درمان به موقع صورت پذیرد و از عوارض جدی آن همچون از دست دادن بینایی جلوگیری شود. خبر خوب اینکه امکان ویزیت آنلاین چشم پزشک از طریق سامانه غیرحضوری دکترتو برای شما فراهم شده است.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!