چرا بازی کردن در محیط کار مفید است؟

از گیمرها، کارمند خوبی درمی‌آید؟ تصور اینکه کارمند در زمان حضور در محل کار مشغول بازی‌کردن باشد، برای اکثر مدیران و کارفرماها هولناک است. عموماً تصور می‌شود که بازی‌کردن آدم‌های شاغل و بازی‌های ویدیویی، وقت را تلف می‌کنند و تمرکز آن‌ها را می‌گیرند. این باورها چقدر واقعیت دارد؟ آیا بازی‌کردن در محل کار خوب است؟

نگاه منفی به بازی کردن بزرگسالان!

اکثر مدیران، بازی‌کردن در محیط کار را بیهوده می‌دانند. این دیدگاه، حاصل نگاه خشک آن‌ها به مفاهیم انضباط کاری و بهره‌وری است. بااین‌حال، تحقیقات متعدد نشان می‌دهند که بازی‌کردن باعث ایجاد مهارت‌های شناختی، اجتماعی و هیجانی می‌شوند؛ مهارت‌هایی که موفقیت سازمانی در گرو آن‌ها است.

انواع بازی‌ها، مانند بازی‌های ویدیویی و بازی‌های نقش‌آفرینی (Roll Play) باعث رشد مهارت‌های سازمانی می‌شوند. هر چه محیط‌های کاری بزرگ‌تر و گسترده‌تر می‌شوند، اهمیت بازی‌کردن در محل کار نیز افزایش می‌یابد. بازی‌های نقش‌آفرینی، مانند مافیا، تقویت‌کننده توانایی‌هایی همچون همکاری، خلاقیت و رهبری هستند. این دسته بازی‌ها، کلیشه‌های منفی درباره گیمرها را به چالش می‌کشند. بازی‌های ویدیویی توانایی‌های شناختی، مانند واکنش سریع و مدیریت استرس را بهبود می‌دهند. برای غلبه بر نگرش منفی‌ که در خصوص گیمرها وجود دارد، مدیران باید از استخدام‌شوندگان بخواهند که خاطرات بازی‌کردن خود را تعریف کنند؛ چرا که این کار، صحبت از بازی‌ها و بازی‌کردن را در محیط کار افزایش می‌دهد. خود مدیران هم باید پیشگام شوند و گاهی اوقات در محیط کار بازی کنند. وقتی بازی کردن عادی شود، نگاه منفی نسبت به گیمرها تغییر می‌کند؛ همچنین سازمان‌ها می‌توانند توانایی‌هایی که باعث رشد کارمندان می‌شود را تقویت کنند.

از وقتی پای بازی‌های ویدیویی به زندگی عموم مردم باز شد، یک دیدگاه منفی نسبت به بازی‌کردن آدم‌های بالغ شکل گرفت. مردم در گذشته اعتقاد داشتند که اگر بزرگسالی اهل ویدیوگیم باشد، پس حتماً به شغل و شأن اجتماعی اهمیت نمی‌دهد و آدم مسئولیت‌پذیری نیست! در زمان حاضر، این باور کنار گذاشته شده اما حالا مسئله‌ای دیگر مطرح است: بازی در محل کار! نظرات ضدونقیضی درباره بازی‌کردن در محل کار، به‌خصوص بازی‌های ویدیویی وجود دارد؛ اما جالب است که بر اساس تحقیقات، اختصاص زمانی برای بازی‌کردن در محل کار بسیار مفید است. در این مطلب از «چطور» قصد داریم از اهمیت و مزایای بازی‌کردن در محیط کاری بگوییم و توصیه‌هایی برای بهره‌برداری از مزایای بازی‌ها به مدیران و کارفرماها ارائه کنیم.

مزایای بازی‌ کردن در محیط کاری

زندگی‌ حرفه‌ای ما در دوران حاضر، سرعت گرفته‌ و هر روز رقابتی‌تر می‌شود. تعجبی ندارد که مردم به فکر راه‌های جایگزینی افتاده‌اند تا فرایندهای کاری را بهبود دهند و ساده‌تر کنند. این موضوع تنها به فرایندها و سیستم‌های فنی محدود نمی‌شود و بر کارایی شاغلان آزادکار (فریلنسر) هم موثر است. بااین‌حال، شادی و رضایت شغلی، ارتباط نزدیکی با هم دارند و هر دو بر بهره‌وری تاثیر دارند. اینجا است که بازی‌کردن، تاثیر خود را نشان می‌دهد.

دانشگاه آکسفورد در سال ۲۰۲۰، پژوهشی درباره مزایای ارزشمند بازی‌کردن بر سلامت ذهنی و رضایت کودکان و بزرگسالان منتشر کرد. در این پژوهش مشخص شد که چند وقفه تفریحی کوتاه، تاثیری شگرف برای افراد و کسب‌وکارها دارد. در ادامه، مزایای چنین تغییراتی را بررسی می‌کنیم.

۱- افزایش بهره‌وری

پژوهشی در دانشگاه «بریگم یانگ» نشان داد که بازی‌کردن تنها به‌مدت ۴۵ دقیقه در کنار همکاران، بهره‌وری را تا ۲۰ درصد افزایش می‌دهد. چگونه؟

• استراحت ذهن:‌ تابه‌حال در محل کار، درگیر رخوت ظهرگاهی شده‌اید؟ زمانی که دیگر خوردن قهوه کارساز نیست و برای خانه‌رفتن هم زود است. هنگام ظهر، بدن خسته شده و ذهن بیش از حد کار کرده است. در این زمان، نیاز به استراحت دارید. یک بازی کوتاه می‌تواند تمرکز را از کار و وظایف شغلی دور کند. به این شیوه برای مدیریت زمان، تکنیک «پومودورو» می‌گوییم. با بخش‌کردن کار به قسمت‌های کوتاه و زمان‌های استراحت چند دقیقه‌ای، بهترین میزان بهره‌وری را خواهید داشت. پس از این دوره استراحت بسیار کوتاه، کارمندان با انرژی تجدید‌شده به‌ ادامه کار باز می‌گردند.
• کاهش استرس: طبق گزارش مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی در آمریکا، بازی‌کردن به‌مدت کوتاه توانایی‌های فرد را بهبود می‌دهد؛ همچنین، خلق‌وخو و و توان مقابله با استرس را افزایش می‌دهد. بازی‌های ویدیویی، به نوبه خود، فرسودگی و خستگی ذهنی را کنترل می‌کنند، به ایجاد تعادل بین کار و زندگی کمک کرده و آدم‌ها را فعال‌تر می‌کنند.
• افزایش خلاقیت: کارمندان با بازی‌کردن یاد می‌گیرند که برای غلبه بر موانع مختلف، با هم در راستای رسیدن به یک هدف مشترک تلاش کنند. این کار، مهارت حل مسئله را تقویت می‌کند و از سوی دیگر، اعتماد کارفرما به کارمندان را تشدید می‌کند. خود کارمندان نیز با یافتن راه‌حل برای مشکلات موجود در بازی‌ها، حس کنترل بیشتری بر انجام وظایف شغلی پیدا می‌کنند.

۲- شکستن کلیشه‌ها

اکثر کارمندان ادارات، روزانه وظایف شغلی نسبتاً مشابهی انجام می‌دهند. پس تعجبی ندارد که انجام کارهای تکراری پس از مدتی برای آن‌ها، یکنواخت و خسته‌کننده شود. بااین‌حال، معرفی عنصر سرگرم‌کننده‌ای در محیط کار، تفاوتی عمیق در دیدگاه آن‌ها ایجاد می‌کند، رضایت شغلی آن‌ها را افزایش می‌دهد و عامل کسب نتایج بهتر برای سازمان می‌شود.

این موضوع، یک پدیده بیولوژیکی است. یعنی چه؟ وقتی ما الگوهای موجود را می‌شکنیم،‌ ماده خاکستری در مغز تحریک می‌شود تا تحرک بیشتری داشته باشد. ماده خاکستری به روشی کاملاً متفاوت عمل می‌کند و شبکه‌های عصبی جدیدی شکل می‌دهد. این اتفاق باعث تحرک بیشتر می‌شود، به شما حس شادی می‌دهد و ایده‌های جدید به ذهن‌تان سرازیر می‌کند. سرگرمی‌های مجازی و استفاده از مزایای بازی‌ها، تجاربی بی‌حدوحصر به وجود می‌آورند.

۳- ایجاد ارتباطات جدید

شرکت‌هایی که به روحیه کارمندان خود اهمیت می‌دهند، به طور مداوم گردهمایی تشکیل می‌دهند. ممکن است برخی کارمندان دورکاری کنند یا به دلایلی (مانند شیوع همه‌گیری کرونا یا قطع اینترنت) فضای کاری، مجازی باشد. در چنین شرایطی، مهارت‌های تیم‌سازی با مشکل مواجه می‌شوند.

تیم‌سازی مجازی و فعالیت‌های گروهی حضوری، تقویت‌کننده اعتماد، همکاری و رفتارهای حمایت‌گرانه هستند. همچنین اهداف ارزشمندی را در مرحله آشناسازی کارمندان با محیط کاری به وجود می‌آورند. ابزارهای کارآمد دیجیتالی در این بین می‌توانند بسیار مفید واقع شوند. هیچ‌چیز بهتر از یک مسابقه چند نفره در برابر دشمنی مشترک، آدم‌ها را متحد نمی‌کند. یک استراتژی مشارکتی که در آن هر فرد در تکمیل پروژه سهیم باشد نیز باعث شکل‌گیری اتحاد می‌شود. بازی‌کردن کارمندان با هم در فضای مجازی کمک می‌کند تا با یکدیگر ارتباط بهتری برقرار کنند، برای عبور از چالش‌ها به یکدیگر تکیه کنند و مراقب یکدیگر باشند. این توجه و مراقبت از یکدیگر، به سود شرکت است و همکاری مؤثرتری را شکل می‌دهد. پس حتی اگر دور از هم کار می‌کنید یا نمی‌خواهید به بازی مشغول شوید، حداقل یک ساعت در روز را برای دورهمی و شاد بودن اختصاص دهید.

۴- توسعه مهارت‌های رهبری

احتمالاً هیچ‌کس بازی‌کردن را راهی جهت تقویت مهارت‌های نرم برای رهبری تیم نمی‌داند؛ اما بازی‌ها و فعالیت‌های نقش‌آفرینی (Roll Play) واقعاً می‌توانند مهارت‌های رهبری را تقویت کنند. چگونه؟ در این فعالیت‌ها، هر شرکت‌کننده شانس اتخاذ تصمیم‌های مهم را دارد؛ که به نوبه خود، روحیه عمل‌گرایی را تقویت کرده و از توسعه مهارت‌های ارزشمند حمایت می‌کند.

۵- کاهش استرس

استرس‌های روز کاری با گذر زمان ممکن است روی هم تلنبار شوند و اگر به آن‌ها رسیدگی نکنید، ممکن است دچار فرسودگی شغلی و افسردگی شوید. این موضوع به چند دلیل برای اعضای تیم کاری خوب نیست:

• کاهش بهره‌وری
• افزایش اشتباهات
• از بین رفتن خلاقیت
• جلوگیری از پیشرفت شخصی و رشد مالی

سرگرمی‌های کامپیوتری، تحرک جسمانی و پرهیجان، بازی‌های فکری و گزینه‌هایی از این قبیل، اثرات استرس‌های محیطی را کاهش می‌دهند. لئونارد رینکه، استاد روانشناسی، مقاله‌ای در ژورنال Media Psychology به انتشار رسانده که اثربخشی بازی‌ها در مقابله با خستگی‌های شغلی و دیگر عوامل استرس‌زا را اثبات می‌کند.

۶- حمایت عاطفی

متخصصان روان از مدت‌ها پیش، از بازی‌ها به‌عنوان ابزاری برای درمان مشکلات مختلف کودکان استفاده می‌کنند. این رویکرد می‌تواند درباره شاغلان بزرگسال هم صدق کند. بازی‌کردن به حل مشکلات عاطفی آدم‌ها کمک می‌کند. چگونه؟

• کنار آمدن با غم و مسائل ناراحت‌کننده: پرت‌شدن حواس در روند بازی و داستان آن، یک حس خلاصی کوتاه‌مدت، اما حیاتی به دور از غم ایجاد می‌کند. این موضوع کمک می‌کند تا آدم‌ها، خبرهای بد را ساده‌تر هضم کنند و روحیه آن‌ها آرام‌آرام بهتر شود. بازی‌کردن در محیط کار به کارمندان کمک می‌کند تا راحت‌تر با مشکلات، سختی‌ها و تغییرات کنار بیایند. رویای هر کارفرما این است که کارمندان بتوانند به‌خوبی با تغییرات و شرایط کاری متفاوت کنار بیایند.
• مقابله با انواع چالش‌ها: اگر حل مشکلات در طول بازی سرگرمی شما است، دیگر از حل مشکلات در دنیای واقعی هم ترسی نخواهید داشت. بازی کمک می‌کند تا این ایده در ذهن شما حک شود که همه‌چیز راه‌حلی دارد. همچنین، بازی شما را تشویق می‌کند تا در حل مسائل مختلف شغلی و غیر شغلی، دیدگاه استراتژیک داشته باشید.
• ایجاد اعتماد به نفس: هر جمله یا دیالوگ در طول بازی، به‌گونه‌ای طراحی شده است که گیمر را در مرکز یک سفر برنامه‌ریزی‌شده قرار دهد. موفقیت در این سفر باعث رشد عزت نفس و برخی ویژگی‌های مفید دیگر می‌شود.
• آموزش برقراری ارتباط: هر بازی چند نفره، سناریوی داخلی-اجتماعی خود را دارد. آدم‌ها به‌صورت ناخودآگاه، این سناریو را درونی می‌کنند. همکاری با دوستان و تلاش برای رسیدن به اهداف مشارکتی در بازی کمک می‌کند تا به جنگ احساس تنهایی و انزوا بروید.

بهترین بازی‌ها برای محیط کار

گیمرها در جامعه، معمولاً آدم‌های غیر اجتماعی تصور می‌شوند که درونگرا و مضطرب هستند و رفتاری نابالغانه نشان می‌دهند. شواهد علمی نشان می‌دهند که این کلیشه‌ها و تصورات حقیقت ندارند و در واقع، عکس این قضیه صحت دارد. یک پژوهش، ۲۵ فرد بزرگسال را در طول یک سال بررسی کرد که به‌طور مرتب سیاه‌چاله‌ها و اژدهاها (Dungeons Dragons یا D D) بازی می‌کردند. پژوهشگران متوجه شدند که اضطراب عمومی، استرس و افسردگی این افراد در طول زمان کاهش پیدا کرد؛ و عزت نفس و بهره‌وری آن‌ها افزایش یافت.

بررسی مقایسه‌ای دیگری در مقیاس بزرگ‌تر، روی ۸۰۱ نفر نشان داد که ۳۹۹ نفر از بازیکنان بازی سیاه‌چاله‌ها و اژدهاها، در مقایسه با ۴۰۲ نفری که مشغول این بازی نبودند، به‌طور متوسط، برونگراتر، دارای ثبات عاطفی بیشتر و نسبت به تجارب جدید گشاده‌روتر بودند.

۳ دسته بازی مفید و محبوب برای کارمندان

انواع بازی‌ها دارای مزایای مختلفی هستند. در ادامه به سه نوع محبوب‌تر بازی‌ها اشاره می‌کنیم که برای کارمندان مفید هستند:

• بازی‌های صفحه‌ای یا رومیزی: این نوع بازی‌ها تعامل اجتماعی را بهبود می‌دهند و ذهن را به فکر وامی‌دارند. بین رقابت (مثلا برنده‌شدن در بازی) و همکاری (دنبال کردن و مذاکره بر مقررات)، تعادل را ترویج و تقویت می‌کنند. بی‌شباهت به رقابت‌های ورزشی نیست و شباهت زیادی به سازمان‌های تجاری دارد.
• بازی‌های نقش‌آفرینی: این دسته از بازی‌ها مانند مافیا، تقویت‌کننده تعامل اجتماعی، خلاقیت، کار گروهی، همدلی و توانایی‌های دیگری هستند که برای نیروی کار آینده و رهبران کسب‌وکارها مفید خواهد بود. بازی‌های نقش‌آفرینی در ذات خود مشارکتی هستند؛ در نتیجه افراد با نظرات و پیشینه‌های متفاوت می‌توانند در این بازی‌ها شرکت کنند و کنار یکدیگر حضور داشته باشند. ارزش‌هایی مانند همکاری، ایجاد مشارکت‌های معنادار و فرصت خلق‌کردن در کنار یکدیگر، کارمندان را تشویق می‌کند تا شرکت خود را به چشم یک لیگ ماجراجویی‌های قهرمانانه ببینند. آن‌ها سعی می‌کنند در این قلمرو، توانایی‌های خود در انجام کارهای حماسی و بزرگ را سبک و سنگین کنند.
• بازی‌های ویدیویی: با وجود تمام باورهای منفی درباره بازی‌های ویدیویی، پژوهشی جدید روی طیف گسترده‌ای از بازی‌های ویدیویی نشان می‌دهد که آن‌ها مهارت‌های شناختی (مانند توانایی واکنش سریع و سرعت بیشتر در پردازش‌ اطلاعات، بهبود حافظه) و مدیریت استرس (مانند کاهش استرس و افزایش تاب‌آوری) را تقویت می‌کنند.

حال اگر بخواهیم بهترین بازی‌ها برای محیط کاری را معرفی کنیم، باید به رقابت‌های چند نفره اشاره کنیم. کارمندان می‌توانند رایانه یا سیستم‌های خود را از طریق شبکه‌های ارتباطی داخل سازمان به یکدیگر متصل کنند و مشغول بازی‌های چند نفره بشوند. این بازی‌ها، روحیه همکاری-رقابتی کارمندان را در لحظه تقویت می‌کنند.

چطور بازی کردن در محیط کار را عادی کنیم؟

حالا که از مزایای ارزشمند بازی‌ها و بازی‌کردن در فضای کاری مطلع شده‌اید،‌ راه‌هایی برای عادی‌سازی بازی‌کردن به شما معرفی می‌کنیم:

۱- از استخدام‌شوندگان درباره بازی‌ها و تجاربشان بپرسید

وقتی با فردی مصاحبه می‌کنید، از او درباره تفریحاتش بپرسید؛ به‌خصوص از بازی‌ها و ویدیوگیم. وقتی در مصاحبه کاملاً مستقیم به بازی‌کردن اشاره می‌کنید، ذهن استخدام‌شونده به کشف ارتباط بازی با مسائل شغلی مشغول می‌شود. همچین بپرسید که به نظر او، بازی‌کردن چه تأثیری بر شغل یا موقعیت کاری او می‌گذارد. ما توصیه نمی‌کنیم که الزاماً کسانی را استخدام کنید که گیمر هستند؛ مهم این است که فرد متوجه ارزش بازی‌ها و بازی‌کردن باشد.

بااین‌حال ممکن است اولین بار باشد که فرد استخدام‌شونده به ارزش بازی‌کردن فکر می‌کند. شاید او گیمر قهاری باشد اما همواره از اطرافیانش، نظرات منفی درباره بازی‌کردن و بازی‌های ویدیویی شنیده باشد. پس برای پاسخ‌ او صبر و تحمل کافی به خرج دهید تا بتواند به‌خوبی به این پرسش فکر کند و سپس پاسخ دهد. تحقیقات نشان می‌دهند که این تمرین ذهنی، به نوبه خود، دارای ارزش زیادی است؛ چرا که فکر کردن به تأثیر بازی‌کردن و ارتباط آن با موقعیت کاری، مزایای آن را به نفع شغل تقویت می‌کند.

۲- صحبت از بازی را در محیط کار عادی کنید

پژوهش‌ها نشان می‌دهند که برقراری ارتباط در محیط کار و صحبت از مسائل مختلف (از جمله سیاست، ورزش‌ها و رقابت‌های ورزشی)، ارتباطات اجتماعی کارمندان و روند تیم‌سازی را بهبود می‌دهد. گفتگو درباره بازی‌ها در محیط کار، به عادی‌سازی بازی‌های ویدیویی و ترس از قضاوت‌های مربوط به آن نیز کمک می‌کند.

۳- خودتان الگوی کارمندان شوید و بازی کنید

رفتار مدیر یا رهبر، تأثیری شگرفی در ایجاد تغییرات فرهنگی خواهد داشت. علاوه‌بر این، پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مدیران حمایتگر، نقشی حیاتی در تغییر نگرش افرادی دارند که به آن‌ها انگ زده شده و باعث رشد چنین افرادی می‌شوند. نیاز نیست خودتان گیمر باشید تا بتوانید کارمندان را از اهمیت مهارت‌های بازی‌کردن آگاه کنید یا صحبت از بازی‌ها را عادی کنید. بااین‌حال حتماً‌ خودتان هم سعی کنید که جلوی چشم کارمندان بازی کنید.

بازی‌کردن در محیط کار، جو را به‌کلی دگرگون می‌کند و بر بهره‌وری تاثیر مثبت دارد. اما دقت داشته باشید که این موضوع زمانی تحقق پیدا می‌کند که معقولانه رفتار کنید و برای بازی و تفریح، زمانی محدود در نظر بگیرید.

بازی کردن در محیط کار شما عادی است؟

بازی‌های ویدیویی هنوز در اکثر محیط‌های کاری، ممنوع هستند. مدیران عموماً بازی‌کردن را فعالیتی بیهوده می‌دانند که تأثیری منفی بر انضباط کاری و بهره‌وری می‌گذارد؛ اما پژوهش‌ها این موضوع را رد می‌کنند. تحقیقات می‌گویند بازی‌کردن، مهارت‌های شناختی، اجتماعی و هیجانی را تقویت می‌کند. این مهارت‌ها ارتباط زیادی با موفقیت سازمانی دارند. بازی‌های ویدیویی، دست‌کم به اندازه ورزش، کار داوطلبانه، آشپزی و مشغولیت‌های دیگر، در ایجاد این مهارت‌ها مؤثر هستند.

با پیشرفت فناوری دیگر نمی‌توان از تأثیرات بازی‌های ویدیویی بر محیط‌های مختلف جلوگیری کرد. بازی‌های ویدیویی، حالا نقشی مهم در زندگی اکثر آدم‌ها بازی می‌کنند و باید از این فرصت، نهایت استفاده را کرد. پافشاری بر باورهای قدیمی و سنتی در روزگار حاضر، تنها باعث می‌شود تا از دیگران و فرصت‌های رشد عقب بمانیم. اکنون زمان آن رسیده که باورهای منسوخ‌ را کنار بگذاریم و ارزش بازی‌کردن در محیط کار را به رسمیت بشناسیم.

آیا شما هم در محل کار، بازی می‌کنید؟ منظورمان بازی تک‌نفره با گوشی تلفن همراه نیست؛ بلکه یک بازی که در فضای کاری، در کنار دیگران همکاران، یا حتی به‌صورت چند نفره انجام شود. به نظر شما، بازی‌کردن در محیط کاری چه مزایایی دارد که در این مقاله به آن‌ها اشاره نشده است؟ شما بهترین بازی‌ها برای تقویت مهارت‌های سازمانی را چه بازی‌هایی می‌دانید؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را با ما و دیگر خوانندگان «چطور» در میان بگذارید.

منابع: hbr , outbackteambuilding , theolsongroup