شورای فرهنگ عمومی باید فراتر از یک عنوان فعال باشد

به گزارش ایران اکونومیست، عاطفه خادمی در مراسم گرامیداشت سالروز تاسیس شورای فرهنگ عمومی که عصر امروز در سالن «غدیر» وزارت فرهنگ‌وارشاد اسلامی برگزار شد، درباره حکمرانی و فرهنگ عمومی، گفت: در گام اول تلقی از فرهنگ عمومی موضوع مهمی است. در نقشه مهندسی فرهنگی کشور تقسیم‌بندی شکل گرفته است که شامل فرهنگ‌ ملی، فرهنگ تخصصی ‌و فرهنگ عمومی است و قائل به این سه مورد در ساحت فرهنگ هستند. اما اساسا فرهنگ عمومی چه حوزه‌ای را در برمی‌گیرد؟ فرهنگ عمومی مجموعه بسیطی از نظام ارزش‌ها، هنجارها و رفتارها و باورهای جامعه است و به نظر می‌رسد همین گستردگی چالش بزرگی در فهم موقعیت خاص در عملکرد نسبت به این حوزه را به وجود می‌آورد و ما نیاز داریم درباره مفهوم فرهنگ عمومی بیشتر بیندیشیم.

وی با اشاره به اینکه گاهی در ساحت حکمرانی نمی‌توان مرزی بین فرهنگ رسمی و عمومی قائل شد، اظهار کرد: باید درباره تعریف و ساخت‌ها و ویژگی‌های فرهنگ عمومی فکر کنیم و در فضای حکمرانی، متولیان امر بتوانند یک اجماع نظری در این خصوص شکل دهند.

خادمی بیان کرد: در حوزه فرهنگ، صاحب‌نظران زیادی وجود دارند، اما تعداد افرادی که به صورت خاص در حوزه فرهنگ عمومی متمرکز باشند و کارهای پژوهشی و دانشی انجام داده باشند کم هستند و این یک‌ خلا بزرگ است.

وی با تاکید بر اینکه تغییر فرهنگ عمومی با سرعت زیادی اتفاق می‌افتد، اظهار کرد: این بخش از فرهنگ دستخوش تغییر و تحولات می‌شود؛ بنابراین حساسیت آن دوچندان است. اگر بخواهیم‌ وضعیت سبک‌زندکی‌جامعه ایرانی را در چهار دهه اخیر بررسی کنیم، قطعا سرفصل‌های تحول قابل رویت است و نمی‌توان از آن غفلت کرد. توجه به تغییر و تحولات در حوزه فرهنگ عمومی موضوعی جدی است که اگر نسبت به آن نگاه تخصصی نداشته باشیم ما را در ساحت سیاست‌گذاری دچار چالش جدی خواهد کرد.

او با تاکید بر اینکه مدل حکمرانی در حوزه فرهنگی و اجتماعی نه چندان مشخص است و نه می‌توان تفکیکی بین آن قائل شد، گفت: فقط می‌دانیم نهادهای متولی هر حوزه متفاوت است و توجه به نسبت مسائل اجتماعی و فرهنگی و مرز بین آنها مشخص نیست‌.

خادمی ادامه داد: در فضایی که دوگانه مردم‌ و حاکمیت در حال پررنگ شدن است و برخی به دنبال برخواست موضوعات هستند باید از ظرفیت حوزه‌های فرهنگی استفاده کنیم. ویژگی‌های فرهنگ عمومی در جامعه ایرانی باید به گونه‌ای باشد که گفت‌وگو را تقویت کند. باید با برجسته‌سازی و یادآوری سرمایه‌های فرهنگی کاری کنیم تا مواجهه افراد با مسائل اجتماعی هم بهبود یابد و افراد از برخورد قهری یا بی‌تفاوتی دور شوند.

وی رسیدن به یک روایت شفاف و روشن برای فرهنگ عمومی را امری مهم خواند و گفت: تا زمانی که ساحت خردورزی اجماع نسبت به موضوعات حساسیت نداشته باشد خیلی نمی‌توان به رقم زدن اتفاقات بزرگ امیدوار بود. باید اندیشه‌ورزان و خردمندان در این حوزه دعوت به کار شوند تا شبکه‌ای نخبگانی در این زمینه شکل گیرد. از سوی دیگر باید به سمت احیای شأن شورای فرهنگ عمومی برویم و فراتر از یک اسم‌ و عنوان در میدان فعال باشیم.

ادامه دارد…