آزمون معاینه‌فنی در چالش قطعات اجاره‌ای

عضو شورای سردبیری روزنامه دنیای خودرو در این باره نوشت:

سختگیری در مورد معاینه‌فنی و جریمه روزانه خودروهای فاقد معاینه‌فنی، یکی از راهکارهای موثر در زمینه کاهش آلودگی هوا در کلانشهرهای کشور ازجمله پایتخت است. اما با وجود این سختگیری‌ها در زمینه معاینه‌فنی اما هنوز هم راهکارهایی برای دور زدن برخی سنجش‌های این آزمون و دریافت معاینه‌فنی از طریق نصب بعضی قطعات اجازه‌ای چند ساعته روی خودروها وجود دارد.

در این صورت خودرویی که موفق به دریافت معاینه‌فنی شده، در واقع همان خودرویی نیست که قرار است یک سال در سطح شهر تردد کند زیرا این خودرو با وسیله‌نقلیه فاقد معاینه‌فنی تفاوتی ندارد. البته موردی مثل استفاده از لاستیک اجاره‌ای برای دریافت معاینه‌فنی، شاید برای سرنشینان همان خودرو یا شهروندانی که ممکن است در لحظه بروز حادثه، نزدیک آن وسیله‌نقلیه باشند، خطرساز است اما خودرویی که از کاتالیست اجاره‌ای برای دریافت معاینه‌فنی استفاده می‌کند و پس از دریافت گواهی، این قطعه از روی خودرو بازمی‌شود، در یک‌سال آلاینده‌های سمی در یک شهر تولید می کند و درواقع به سلامت میلیون‌ها انسان آسیب می‌زند.

مسئولان مراکز معاینه‌فنی هم می‌گویند وقتی خودرویی برای دریافت این گواهی مراجعه می‌کند، وضعیت خودرو تنها در همان زمان مورد بررسی قرار می گیرد.

این نکته را هم فراموش نکنیم که اگر کاتالیست خودروها به موقع تعویض شوند 6 تا 8 درصد از حجم آلاینده‌های تولیدشده توسط خودروها در کلانشهرها کاسته می‌شود. اما آیا راهی برای مقابله با این تخلف آشکار که سال‌هاست مسئولان امر هم از آن آگاه هستند، وجود ندارد؟

راهکاری که از مدت‌ها پیش در این زمینه مطرح بود، این است که مشخصات فنی هر کاتالیست به همراه خودرو و مالک آن، ثبت شود تا به این ترتیب هر کاتالیست مختص یک خودرو باشد و خودرو دیگری نتواند با کاتالیستی که یک بار در سامانه معاینه‌فنی روی پلاک یک خودرو دیگر ثبت شده است، معاینه‌فنی اخذ کند.

خوشبختانه خبر می‌رسد مقدمات اجرای این طرح درحال عملیاتی شدن است.

احمد طاهری، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست در این باره گفت: این موضوع در دستور کار سازمان وجود دارد و براساس جلساتی که با وزارت کشور برگزار می‌کنیم، سعی داریم این مشکل را برطرف کنیم تا جلوی راهکارهایی مثل کاتالیست اجاره‌ای و این دست موارد که موقتی هستند، گرفته شود. وی تاکید کرد: ثبت شماره یکتا روی قطعه کاهش‌دهنده آلودگی هوایِ خودروهای سواری، در دستور کار این سازمان قرار دارد.

البته هم‌زمان با اجرای این طرح، مسئولان می‌توانند برای خرید قطعه کاتالیست که این روزها بهای کمی هم ندارد، تسهیلاتی برای عموم مردم یا حداقل رانندگان وسایل حمل‌ونقل عمومی، سرویس مدارس و ... درنظر بگیرند که تعویض این قطعه، فشار اقتصادی زیادی به این اقشار وارد نکند و از طرفی تنگناهای مالی مالکان خودروها برای تعویض به موقع این قطعه، برطرف شود.

درنهایت امید است با همکاری خودروسازان و تولیدکنندگان این قطعه، هرچه زودتر شاهد اجرای طرح ثبت شماره یکتای کاتالیست‌ها برای هر خودرو باشیم تا پرونده این معضل ریشه‌دار و مهم در زمینه معاینه‌فنی خودروها برای همیشه بسته شود.