سردرد در کودکان چه علتی دارد؟ چگونه آن را درمان کنیم؟

سردرد در کودکان شایع است. بیشتر اوقات، آنها جای نگرانی ندارند و به دلیل بیماری‌های جزئی رایج، ضربه خفیف به سر، کمبود خواب، عدم دریافت غذا یا نوشیدنی کافی یا استرس ایجاد می‌شوند. سردردهای میگرنی در دوران کودکی نیز دیده می‌شوند، اما با آگاهی و اجتناب از محرک‌ها، معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کنند. با این حال به ندرت ممکن است سردرد در کودکان نشان‌دهنده یک مشکل جدی‌تر باشد. در این مقاله می‌خواهیم با بررسی علائم و دلایل سردرد کودکان، گزینه‌های درمانی مورد نیاز برای رفع سردرد آنها را بشناسیم. اگر کودک شما مدام دچار سردرد می‌شود، حتما با دکتر اطفال مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.

سردرد در کودکان

سردرد کودکان می‌تواند الگویی مشابه سردرد در بزرگسالان داشته باشد. این سردردها به صورت درد یا ناراحتی در بخش‌های مختلف سر و صورت، می‌تواند موجب ناراحتی و ناخوش شدن کودک شود. گاهی سردرد کودک تنها در یک قسمت از سر ایجاد می‌شود و گاهی اوقات هم یک یا چند ناحیه از سر به صورت موضعی درگیر درد و ناراحتی می‌شود. سردردهای کودک بر اساس علت ایجاد آن به دو دسته سردردهای اولیه و سردردهای ثانویه تقسیم‌بندی می‌شوند.

علائم و نشانه های سردرد در کودکان

کودکان تحت تأثیر انواع مختلفی از سردردها قرار می‌گیرند و شدت آنها می‌تواند از یک درد خفیف تا درد شدید متغیر باشد. علاوه بر این، سردرد را می‌توان به عنوان سردرد اولیه و سردرد ثانویه در نظر گرفت که هر کدام از آنها می‌توانند نشانه‌ها و علائم مختلفی را در کودکان ایجاد کنند. هر کدام از علائم زیر ممکن است به همراه سردرد در کودکان دیده شود:

• درد موضعی خفیف در یک طرف یا دو طرف سر
• حالت تهوع
• استفراغ
• مشکلات بینایی
• حس ضعف و خستگی
• بی‌حالی و بی‌خوابی
• عدم تمایل به انجام فعالیت‌های روزانه
• بی‌اشتهایی و عدم تحمل غذا یا نوشیدنی
• درد ضربان‌دار در یک طرف سر
• گرفتگی بینی

به نوعی علائم سردرد در کودکان به علت آن و نوع سردردی که کودک با آن درگیر است، بستگی دارد.

علت سردرد در کودکان

محققان علت دقیق سردرد را به طور کامل درک نمی‌کنند. بسیاری از سردردها ممکن است ناشی از سفت شدن ماهیچه‌ها و گشاد شدن رگ‌های خونی در سر باشد. استرس و درگیری ذهنی یا عاطفی می‌تواند سردردهای تنشی را ایجاد کند. سردردهای میگرنی ممکن است ناشی از تغییرات در مواد شیمیایی مغز یا سیگنال‌های عصبی باشد. با این حال، دلایل مختلفی می‌تواند موجب بروز سردرد در کودکان شود.

علت سردردهای اولیه معمولا مواردی مانند سابقه خانوادگی، خواب ناکافی یا زیاد خوابیدن، استرس و اضطراب، مشکلات بینایی، کم‌آبی بدن، واکنش‌های تحریکی در زمان بازی یا ورزش کردن و مواردی از این دست است. آسیب‌های جزئی و شدید به سر کودک هم می‌تواند موجب بروز سردرد در آنها شود.

علل شایع سردرد ثانویه عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی، سینوزیت یا عفونت گوش است. علل نادر سردرد ثانویه تومور یا خونریزی داخل جمجمه است. گاهی نیز دیگر مشکلات و بیماری‌های زمینه‌ای نادر در کودکان می‌تواند موجب بروز سردرد در آنها شود.

فرزندت مدام سردرد داره و نگرانی؟

هر چه زودتر از متخصص نوبت بگیر.

۱. علت سردرد در کودکان ۷ ساله (علت سردرد در کودکان دبستانی)

عوامل مختلفی می‌تواند عامل سردرد در کودکان ۷ ساله‌ای باشد که در آستانه ورود به دوران مدرسه هستند. با این حال یکی از اصلی‌ترین دلیل سردرد در این گروه سنی، استرس و اضطراب ناشی از رفتن به مدرسه است، چرا که این دوره جدید برای اکثر آنها استرس‌زاست. البته اگر سابقه سردرد از سال‌های قبل وجود داشته باشد، عوامل دیگری مانند میگرن یا سابقه سردردهای تنشی ممکن است علت سردرد در آنها باشد.

۲. علت سردرد و خون دماغ در کودکان

گاهی اوقات برخی از کودکان به همراه سردرد، خون دماغ هم می‌شوند. علت سردرد در کودکان به همراه خون دماغ شدن معمولا رینیت آلرژیک یا ابتلا به تب یونجه است. این دو مورد از اصلی‌ترین علل شایع سردرد و خونریزی بینی در کودکان است. با آلرژی، خونریزی بینی ممکن است عودکننده باشد و سردرد معمولا نسبتا خفیف است. کودکانی که آلرژی دارند ممکن است بیماری‌های آتوپیک دیگری مانند اگزما یا آسم نیز داشته باشند و در بیشتر موارد سابقه خانوادگی دارند.

متن انگلیسی:
Allergic rhinitis or hayfever is a common cause of both headaches and nosebleeds
ترجمه متن:
رینیت آلرژیک یا تب یونجه یکی از علل شایع سردرد و خونریزی بینی است.

verywellhealth

۳. سردرد در کودکان نشانه کرونا است؟

زمانی که کودک سابقه سردرد ندارد و برای اولین سردرد را به همراه سایر علائم بیماری مانند عفونت ریه‌ها، بدن درد، ضعف و بی‌حالی تجربه می‌کند، ممکن است این سردرد یکی از علائم ابتلا به کرونا باشد. با این حال پزشک با بررسی و معاینه کودک و سایر علائمی که دارد می‌تواند تشخیص دهد که آیا سردرد در کودکان نشانه کروناست یا خیر.

۴. سردرد و استفراغ در کودکان

سردرد و استفراغ اگر به صورت هم‌زمان با هم اتفاق بیفتند، می‌توانند نشانه انواع مختلفی از سردردهای اولیه در کودک باشند. یکی از دلایل استفراغ و سردرد در کودکان، سابقه میگرن در آنهاست. حالت تهوع و استفراغ به همراه دردهای ضربان‌دار در سر، از علائم سردردهای میگرنی در کودکان است. البته گاهی علت استفراغ و سردرد در کودک سایر دلایل از جمله سرماخوردگی، آنفلوانزا یا سایر مشکلات و بیماری‌های زمینه‌ای است.

۵. سردرد کودکان در سرماخوردگی

بسیاری از مواقع کودکان در مواقعی که سرما می‌خورند، سردردهای شدیدی را هم تجربه می‌کنند. سردرد کودکان در زمان سرماخوردگی بیشتر در گروهی که سابقه میگرن دارند دیده می‌شود.

۶. علت سردرد و چشم درد در کودکان

اصلی‌ترین علت سردرد و چشم‌درد در کودکان، میگرن چشمی است. با وجودی که میگرن چشمی کمتر شایع است، اما می‌تواند باعث دوبینی، افتادگی پلک یا سایر مشکلات چشمی در کودک شود. در سردردهای خوشه‌ای هم اغلب درد شدیدی در یک طرف سر و اغلب در پشت یک چشم ایجاد می‌شود. چشم در این شرایط ممکن است قرمز و متورم شود. عفونت‌های چشمی و اختلالات بینایی هم می‌تواند موجب سردرد به همراه درد چشم در کودکان شوند.

۷. سردرد و سرگیجه در کودکان

گاهی اوقات سردرد در کودکان با سرگیجه همراه است که ممکن است خفیف یا شدید باشد. سرگیجه و سردرد در کودکان دلایل احتمالی زیادی دارد، از شرایط ساده‌ای مانند استرس و کم‌خوابی، گرسنگی و کم‌آبی گرفته تا شرایط پیچیده‌تر مانند میگرن و تشنج، همگی می‌توانند موجب بروز سردرد و سرگیجه در کودکان شوند.

۸. علت سردرد و تب و لرز در کودکان

سردرد همراه با تب و لرز در کودکان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. انواع خفیف عفونت‌های ویروسی و آنفلوانزای فصلی و آلرژی‌ها می‌توانند علت سردرد و تب و لرز در کودکان باشند. گاهی اوقات تب می‌تواند باعث سردرد شود. سردرد و تب در بزرگسالان و کودکان شایع است. در بیشتر موارد ممکن است تب و سردرد به دلیل وجود یک عفونت در بدن باشد.

۹. میگرن در کودکان

میگرن یکی از ناراحتی‌های شایع در کودکان و حتی در نوزادان است. میگرن اپیزودیک است (چند بار در ماه رخ می‌دهد) و شامل سردردهای شدیدی می‌شود که در آن کودک حساسیت به نور و صدا را تجربه می‌کند که با حالت تهوع و استفراغ همراه است. میگرن می‌تواند ارثی باشد؛ خصوصا در کودکان و نوزادان، اغلب میگرن‌ها زمینه ارثی دارد و یکی از اعضای خانواده به میگرن مبتلا هستند.

۱۰. سردرد پیشانی در کودکان

گاهی اوقات سردرد در کودکان تنها در ناحیه پیشانی آنهاست. چند عامل مختلف می‌تواند دلیل سردرد پیشانی در کودکان باشد. اصلی‌ترین آن سینوزیت یا عفونت‌های سینوسی و آلرژی است. سردردهای تنشی و میگرن هم می‌توانند موجب سردرد پیشانی در کودکان شوند. گاهی اوقات کودکان به دنبال سرماخوردگی هم درد پیشانی را تجربه می‌کنند.

۱۱. سردردهای تنشی و لحظه ای در کودکان

سردرد تنشی چیست؟ یکی دیگر از دلایل اصلی سردرد در کودکان، سردردهای تنشی است که خود شامل چهار نوع سردرد می‌شوند. از سردردهای تنشی اپیزودیک گرفته تا سردردهای تنشی روزانه و مزمن، همگی ممکن است با الگوهای مختلفی کودک را درگیر کنند. معمولا علائم این سردردها شامل یک درد نواری در دو طرف سر و تغییر در عادات خواب کودک می‌شود. سردردهای تنشی در کودکان اغلب ناشی از استرس فیزیکی یا عاطفی است. سایر محرک‌ها عبارتند از:

• احساس خستگی
• حذف وعده‌های غذایی
• دندان‌قروچه یا فشردن دندان‌ها به همدیگر

استفاده مکرر از داروهای ضددرد نیز می‌تواند سردرد تنشی را مکرر و شدیدتر کند.

۱۲. سردردهای خوشه ای در کودکان

سردردهای خوشه‌ای یکی دیگر از دلایل سردرد در کودکان است که البته به نسبت بزرگسالان کمتر شایع است. این نوع از سردردها معمولا در اثر مصرف دارو، استرس و اضطراب، نور شدید یا گرما در کودکان ایجاد می‌شوند. دوره سردردهای خوشه‌ای در کودکان معمولا ۲ تا ۱۲ هفته طول می‌کشد.

۱۳. عفونت علت سردرد کودکان (مانند سینوزیت و عفونت های گوش و گلو)

بخشی از سردردهایی که کودکان تجربه می‌کنند به دلیل آلرژی یا عفونت‌های سینوسی است. عفونت‌های باکتریایی و ویروسی، خصوصا انواع عفونت گوش و گلو می‌تواند عامل زمینه‌ای برای شروع سردرد در کودکان باشد. معمولا با درمان عامل زمینه‌ای سردرد در کودکان هم بهبود می‌یابد.

۱۴. ضربه به سر کودک

یکی از دلایل مهم سردرد در کودکان وارد شدن ضربه به سر آنهاست. کودکان به دلیل فعالیت‌های شدیدی که دارند، ممکن است در حین بازی آسیب ببینند. بیشتر مواقع ممکن است این آسیب شدید و خطرناک نباشد. اما اگر بعد از ضربه به سر کودک، علاوه بر سردرد دیگر علائم مانند حالت تهوع و استفراغ هم وجود داشته باشد، باید حتما کودک توسط پزشک معاینه شود.

۱۵. مشکلات بینایی و نیاز به عینک در کودکان

گاهی اوقات دلیل سردردهایی که کودک دارد، مشکلات بینایی است. ضعیف بودن چشم‌ها یا وجود مشکلاتی مانند دوربینی یا نزدیک‌بینی، می‌تواند موجب سردرد کودک شود؛ بنابراین تا زمانی که کودک از عینک مناسب استفاده نکند، احتمالا این سردردها به صورت مداوم ادامه می‌یابد.

۱۶. مشکلات عصبی و تومورها علت سردرد کودک

سردردهای ثانویه به ندرت در کودکان اتفاق می‌افتد، اما با این حال ممکن است برخی از کودکان به دلیل برخی مشکلات زمینه‌ای، دچار این نوع سردردها شوند. مشکلات عصبی و تومورهای مغزی از مهم‌ترین و جدی‌ترین عوامل بروز سردردهای ثانویه در کودکان هستند. مهم‌ترین علائم این سردردها شروع یک درد شدید و ناگهانی، خصوصا در اول صبح یا هنگام خواب به همراه تغییرات خلق‌وخو یا تشنج و صرع است.

تشخیص علت سر درد در کودکان

برای تشخیص علت سردرد در کودکان، پزشک یک معاینه فیزیکی کامل انجام می‌دهد و در مورد سوابق پزشکی و خانوادگی کودک یا الگوی سردردها سوالاتی می‌پرسد. سوالاتی مانند اینکه چه زمانی سردرد اتفاق می‌افتد یا سردردها چقدر طول می‌کشند، می‌تواند برای تشخیص به پزشک کمک کنند. در برخی موارد برای تشخیص قطعی یا رد سایر دلایل به انجام چکاپ برای سردرد و تست‌هایی مانند ام‌آرآی، سی‌تی‌اسکن یا تست پنکسیون کمری نیاز است.

درمان سردرد در کودکان (برای سردرد کودکان چی خوبه؟)

عوامل مختلفی تعیین می‌کند که چه نوع درمانی برای تسکین سردردهای کودکان مناسب است. از جمله اینکه سن کودک چقدر است و چه چیزی موجب بروز سردرد در او شده است. هدف از درمان سردرد در کودکان، جلوگیری از بروز سردرد در آینده و تسکین درد و ناراحتی است. در درجه اول بهترین گزینه درمانی برای کودکان، استراحت در یک محیط ساکت و تاریک است. مدیریت استرس، رعایت رژیم غذایی و مصرف برخی از مسکن‌ها با نظر پزشک هم می‌تواند به عنوان بخشی از درمان سردرد در کودکان باشد.

متن انگلیسی:
Treatment will depend on your child’s symptoms, age, and general health. It will also depend on what type of headache your child has and how serious it is
ترجمه متن:
درمان به علائم، سن و سلامت عمومی کودک بستگی دارد. همچنین بر اساس نوع و علت سردرد کودک و میزان جدی بودن آن، گزینه‌های درمانی متفاوت است.

urmc

۱. چه دارویی برای سردرد کودکان خوب است؟ (قرص سردرد کودکان)

در برخی موارد ممکن است برای برخی از سردردها در کودکان، پزشک برخی از داروها را تجویز کند. برای مثال داروهای تجویزی ضدمیگرن مانند ترپیتان‌ها می‌توانند سردردهای در حال پیشرفت را در کودکان بالای ۶ سال متوقف کنند. داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن هم با نظر پزشک برای برخی از کودکان قابل استفاده است. داروهای ضد تهوع و آنتی هیستامین‌ها هم به عنوان داروهای مکمل برای برخی از سردردها تجویز می‌شوند. استفاده از بروفن و آسپرین برای کودکان توصیه نمی‌شود.

می‌خوای برای درمان سردرد کودکت بهش دارو بدی؟ حتما قبلش با دکتر مشورت کن.

۲. درمان خانگی سردرد کودکان (درمان سردرد کودکان در خانه)

از استراحت کردن و مدیریت استرس گرفته، تا کمک گرفتن از یک سری دم‌نوش‌های آرام‌بخش، همگی می‌توانند به عنوان درمان خانگی به رفع سردرد کودکان کمک کند. دم‌نوش‌هایی مانند زنجبیل، دارچین و بابونه یا بخور اسطوخودوس، می‌توانند در تسکین سردرد کودکان در خانه موثر باشند.

۳. درمان بیماری های زمینه ای

در مواردی که علت سردرد در کودکان یک بیماری زمینه‌ای مانند عفونت یا آسیب به سر است، برای درمان سردرد باید ابتدا عامل زمینه‌ای را درمان کرد. برای مثال با تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهای ضدویروسی و درمان بیماری، سردرد نیز کنترل می‌شود.

۴. تجویز عینک در صورت مشکل بینایی

اگر علت سردرد کودکان مشکلات و اختلالات بینایی باشد، می‌توان با درمان مشکل بینایی کودک توسط یک متخصص چشم، از جمله تجویز عینک مناسب برای آنها، سردرد را از بین برد یا آن را کاهش داد.

علل شایع سردرد در کودکان	راه‌های درمان
کمبود خواب	تنظیم زمان خواب و استراحت منظم
استرس یا اضطراب	گفت‌وگو با کودک و ارائه تکنیک‌های آرام‌سازی
کم‌آبی بدن	نوشیدن آب و هیدراته نگه داشتن بدن
گرسنگی یا کاهش قند خون	مصرف میان‌وعده سالم و منظم
بیماری‌های عفونی (مانند سرماخوردگی)	استراحت و مصرف داروهای مسکن با تجویز پزشک
مشکلات بینایی	معاینه چشم و استفاده از عینک در صورت نیاز
آلرژی غذایی یا محیطی	شناسایی و اجتناب از عوامل آلرژی‌زا
مشکلات سینوسی	استفاده از بخور و در صورت لزوم داروهای ضداحتقان
مصرف بیش از حد صفحه‌نمایش	محدود کردن زمان استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی
اختلالات خواب (مانند آپنه خواب)	مشاوره با پزشک و بررسی نیاز به درمان

علت و راه درمان سردرد در کودکان

عوارض سردرد در کودکان

سردردهای مکرر، شدید و عودکننده در کودکان از هر نوعی که باشد می‌تواند یک سری عوارض را به دنبال داشته باشد. از جمله این موارد می‌توان به مشکلات رفتاری کودکان و تغییرات خلق‌وخو، مشکلات تحصیلی در مدرسه، ارتباطات اجتماعی و افسردگی اشاره کرد.

پیشگیری از سردرد در کودکان

ممکن است بتوان از بروز سردرد در کودکان با برخی موارد پیشگیری کرد. در درجه اول بهتر است داروها و درمان‌های توصیه شده توسط پزشک را به صورت منظم مصرف کرد. در مرحله بعدی مهم است که یاد بگیرید چطور استرس کودک را مدیریت کرده و با دوری از مصرف برخی از غذاها یا نوشیدنی‌هایی که باعث سردرد می‌شوند، احتمال بروز سردرد در آنها را کاهش دهید. در نهایت داشتن خواب کافی، عدم حذف وعده‌های غذایی، ایجاد تغییرات در رژیم غذایی کودک و ورزش کردن همگی می‌تواند برای پیشگیری از سردرد کودکان موثر باشد.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

سردرد در کودکان شایع است و اکثر آنها به دلایل مختلفی ممکن است دوره‌هایی از سردرد را تجربه کنند. با اینکه معمولا سردرد در آنها علامت یک مشکل جدی نیست، اما از آن جایی که این سردردها در صورت ادامه داشتن می‌توانند مشکلاتی را برای کودک ایجاد کنند، بهتر است حتما با یک پزشک مانند متخصص اطفال یا متخصص مغز و اعصاب در این زمینه صحبت کنید تا با تشخیص علت سردرد کودک، به شما در مدیریت سردردهای فرزندتان کمک کنند.

اگر کودک شما مدام سردرد دارد، حتما به دکتر متخصص کودکان مراجعه کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین متخصص اطفال وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!