به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «انقلاب روسیه؛ از لنین تا استالین (۱۹۱۷-۱۹۲۹)» نوشته ای. اچ.کار (ادوارد هلت کار) به‌تازگی با ترجمه شهلا طهماسبی توسط انتشارات جهان کتاب منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌کتاب هجدهمین عنوان از مجموعه «برگی از تاریخ» است که این‌ناشر چاپ می‌کند و نسخه اصلی آن سال ۲۰۰۴ توسط انتشارات پالگرِیو چاپ شده است.

نوشتن نسخه اولیه این‌کتاب ۳۰ سال طول کشیده و پس از پایان نگارش که نتیجه‌اش یک‌کتاب پرحجم و مفصل ۱۴ جلدی شده، به فکر فشرده‌کردن آن در یک‌نسخه کم‌حجم‌تر افتاده است. به این‌ترتیب با حذف ارجاعات و پانوشت‌ها، خوانندگان عمومی و دانشجویان هم می‌توانستند از نسخه طراحی‌شده استفاده کنند. به این‌ترتیب «انقلاب روسیه؛ از لنین تا استالین (۱۹۱۷-۱۹۲۹)» به چاپ رسید.

تاریخ اولیه‌ای که ای.اچ.کار برای شوروی نوشت، ۴ بخش کلی داشت؛ انقلاب بلشویکی، ۱۹۱۷-۱۹۲۳؛ دوره فترت، ۱۹۲۳-۱۹۳۴؛ سوسیالیسم در یک کشور، ۱۹۲۴-۱۹۲۶ و پایه‌های یک اقتصاد برنامه‌ریزی‌شده، ۱۹۲۶-۱۹۲۹. مولف کتاب پیش‌رو می‌گوید شرح سال‌های دهه ۱۹۲۰ با معیارهای گذار از انقلاب روسیه لنین تا انقلاب روسیه استالین، مستلزم ساده‌کردن بیش از حدّ است اما به یک فرایند بااهمیت تاریخی تشخّص می‌دهد و جمع‌بندی آن‌چیزی است که همچنان در آیندۀ پیش‌بینی‌ناپذیر نهفته است.

ادوارد هالت دیویس دوستِ پژوهشگر کار و استاد دانشگاه بیرمنگام که برای کتاب پیش‌رو مقدمه نوشته، می‌گوید زمانی‌که کار، جلد چهاردهم این‌تاریخ را تکمیل کرد، ۸۶ ساله بود و تاریخش ۳۰ سال از عمر او را گرفته و اثری با ۲/۵ میلیون کلمه شده بود. او می‌گوید کار تصور می‌کرد هر دو دنیای کمونیست و غیرکمونیست به‌سوی جامعه‌ای نو در حرکت هستند و با این‌برآورد قاطع و استوار از جهان قرن بیستم بود که تاریخ روسیه شوروی را نوشت.

دیویس در مقدمه کتاب پیش‌رو به این‌مساله اشاره کرده که کار در نسخه خلاصه‌شده تاریخ شوروی، مشکلات بنیادین دهه ۱۹۲۰ را در قالب یک‌تاریخ روایی به روش وقایع‌نگارانه نشان داده و بیشتر نویسندگان، او را یک‌مورخ روایتگر به‌شمار می‌آورند اما نظر دیویس این است که چنین‌نویسندگانی، تاریخ ۱۴ جلدی کار را نخوانده‌اند. در حالی‌که نصف بیشتر ۸ جلدی که به امور داخلی روسیه شوروی می‌پردازند، به گزارش جنبه‌های خاص و عملکرد نظام شوروی نوظهور اختصاص دارند.

پس از انتشار اولین‌جلد تاریخ کار در ۱۹۵۰، این‌مجموعه هدف انتقادات کوبنده قرار گرفت و منتقدان اعلام کردند این‌اثر با موضوعات به‌طور یک‌طرفه برخورد کرده است. چون بیش از حد بر سیاست‌سازی در مسکو متمرکز است. کار در مجلدات ۵ تا ۱۴ به سال‌های پس از لنین پرداخت. ویژگی اساسی مجلدات آخر تاریخش هم حرکت به‌سوی صنعتی‌کردن و اشتراکی‌کردن کشاورزی است. او تمایل داشت صنعتی‌کردن را برای بقای نظام شوروی، اصل و اساس بداند و همچنین این‌مطلب را که مصالحه نپ با دهقانان و نقش اصلی بازار میان شهر و روستا تناسبی نداشت. کار در جریان تالیف تاریخ خود، بارها ارزیابی‌اش از نقش فردی لنین و استالین را مرور کرد در حالی‌که در شروع کار، این‌موضوع را ناچیز می‌پنداشت.

ادوارد هالت کار، تاریخ‌پژوه انگلیسی متولد سال ۱۸۹۲ در لندن و درگذشته به سال ۱۹۸۲ است.

«انقلاب روسیه؛ از لنین تا استالین (۱۹۱۷-۱۹۲۹)» این‌پژوهشگر ۱۹ فصل دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از:

«اکتبر ۱۹۱۷»، «دو دنیا»، «کمونیسم جنگی»، «نِپ: مجالی برای تنفس»، «نظم نوین شورایی»، «بحران قیچی»، «واپسین روزهای لنین»، «برآمدن استالین»، «اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و غرب (۱۹۲۳-۱۹۲۷)»، «اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و شرق (۱۹۲۳-۱۹۲۷)»، «مبادی برنامه‌ریزی»، «شکست اپوزیسیون»، «معضل کشاورزی»، «تلاش‌های روزافزون صنعتی‌کردن»، «اولین برنامه پنج‌ساله»، «اشتراکی‌کردن کشاورزی»، «مظاهر دیکتاتوری»، «اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و جهان (۱۹۲۷-۱۹۲۹)» و «انقلاب در چشم‌انداز».

پیش از این‌فصول هم «فهرست اختصارات» و «گاه‌شماری وقایع» درج شده‌اند.

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

وضعیت فوق‌العاده جنگ داخلی احساسات و شوری را که انقلاب پدید آورده بود احیا و حفظ کرد و اصول اکید انضباطی را جایز شمرد. در آوریل ۱۹۱۹ که جنگ داخلی به اوج رسیده بود فرمان خدمت نظامی عمومی صادر شد و این نیروی کار برای امور اساسی را نیز در بر گرفت. در همین زمان اردوگاه‌های کار برای متخلفانی که توسط چکا یا دادگاه‌های عادی به مجازات محکوم شده بودند احداث شد، که مطابق دستور ارگان‌های شوروی در آنها به کار می‌پرداختند. چند نوع از این اردوگاه‌ها که به «اردوگاه‌های کار اجباری» شهرت یافته بودند برای کسانی در نظر گرفته شده بود که در دوره جنگ داخلی در فعالیت‌های ضدانقلابی شرکت داشتند و کسانی که مامور کارهای شاق و طاقت‌فرسا می‌شدند، اما داوطلبان انضباط فردی را نیز در بر می‌گرفت. در مه ۱۹۱۹ لنین کارگران را به آنچه که به «یکشنبه‌های کمونیستی» شهرت یافت فراخواند، و هزاران کارگر در مسکو و پتروگراد برای سرعت‌بخشیدن به اعزام سربازان و ارسال تدارکات به جبهه‌ها داوطلب اضافه‌کار بدون دستمزد شدند و این‌برنامه یک‌سال دیگر ادامه یافت. از این‌زمان نهادهای اودارنیکی یا کارگر ضربتی که کارهای بااهمیت مخصوص را با نهایت سرعت انجام می‌دادند، مضمحل شدند. جنگ داخلی بدون اجبار فوق‌شدید و شور و شوق ملازم آن، به پیروزی دست نمی‌یافت.

این‌کتاب ۳۲۲ صفحه، شمارگان ۴۰۰ نسخه و قیمت ۴۵۰ هزار تومان منتشر شده است.