چرخش سیاست‌ ها از نوسازی ناوگان مسافری به بازسازی

بعد از آن‌که پای فرسودگی به ناوگان حمل‌ونقل مسافری بین‌شهری نیز باز شد، برنامه‌ها و تسهیلاتی برای نوسازی این ناوگان در نظر گرفته شد. تا جایی که مدیرکل حمل‌ونقل مسافری سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور اعلام کرد از ۱۴هزار و ۲۰۰ دستگاه اتوبوس این ناوگان، تنها نیمی از آن‌ها توان پیمایش مسافت‌های متوسط و بلند را دارند.

در همین راستا، به‌تازگی فرآیند اجرایی تسهیلات تبصره ۱۸ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ برای بازسازی ناوگان عمومی مسافربری بین‌شهری آغاز شده است. بر این اساس بازپرداخت تسهیلات یادشده ۵‌ساله و با نرخ سود ۱۵درصد است، مبلغ تسهیلات برای اتوبوس و میدل‌باس حداکثر یک‌میلیارد تومان و برای مینی‌بوس حداکثر ۴۰۰میلیون تومان در نظر گرفته شده است.

در راستای حمایت از فعالان و تثبیت اشتغال شاغلان در بخش حمل‌ونقل عمومی مسافری و ارتقای بهره‌وری و بهبود کیفیت ناوگان فعال مسافری بین‌شهری، تسهیلات بانکی برای بازسازی ناوگان عمومی مسافری در سال جاری با تایید سازمان راهداری و ‌حمل‌ونقل جاده‌ای و از سوی مراجع مالی مربوطه به متقاضیان پرداخت می‌شود. تا امروز نیز برخی از شهرستان‌های کشور فراخوان دریافت تسهیلات براساس بند «الف» تبصره ۱۸ را اعلام کرده‌اند.

تسهیلات بازسازی به‌جای وام نوسازی!

با آن‌که صحبت‌ها بر سر نوسازی ناوگان و خرید مدل‌های جدید و ارائه تسهیلات به‌منظور بالا بردن قدرت خرید مالکان اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌های فرسوده بین‌شهری بالا گرفته، اما به نظر می‌رسد سیاست‌های کلی به سمت بازسازی این خودروها و ماندگاری آن‌ها در ناوگان کشور تغییر پیدا کرده است.

بر همین اساس مدیرکل دفتر حمل‌ونقل مسافر سازمان راهداری با اشاره به آغاز فرآیند اجرایی پرداخت تسهیلات بازسازی ناوگان عمومی مسافری اظهار کرد: «مالکان ناوگان عمومی بین‌شهری اتوبوسی و مینی‌بوسی و میدل‌باس واجد شرایط می‌توانند جهت ثبت‌نام برای اخذ تسهیلات بازسازی ناوگان خود از تاریخ ۶ آذرماه لغایت ۲۰ آذرماه سال‌جاری به نشانی اینترنتی t۱۸.rmto.ir مراجعه و مراحل ثبت‌نام و تکمیل مدارک خود را انجام دهند.»

داریوش باقرجوان همچنین عنوان کرد: «براساس بخشنامه ارسالی ازسوی ریاست سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای به مدیران کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان‌های سراسر کشور، بررسی اولیه درخواست و مدارک متقاضیان ثبت‌نام شده مطابق با شرایط عمومی و اختصاصی و معرفی به کمیته استانی جهت أخذ مصوبه از سوی ادارات کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان‌ها انجام می‌شود.»

وی همچنین اظهار داشت: «در مرحله بعدی، معرفی متقاضیان تاییدشده به موسسات مالی به صورت برخط انجام می‌شود.»

نقش ۳۵درصدی ناوگان حمل‌ونقل عمومی جاده‌ای در جابه‌جایی مسافر

هفته گذشته مدیرکل حمل‌ونقل مسافری سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور درخصوص وضعیت این ناوگان گفت: «میانگین سنی مینی‌بوس‌ها در کشور ۲۸.۵سال و ناوگان اتوبوسی نیز ۱۵سال است.

داریوش باقرجوان همچنین عنوان کرده بود «طی سال‌های اخیر بحث نوسازی ناوگان با قوت جلو نرفته است و از مجموع ۱۴هزار و ۲۰۰ دستگاه ناوگان اتوبوس که کارت هوشمند فعال دارند، فقط ۷هزار دستگاه آن می‌توانند در مسافت‌های متوسط و بلند پیمایش داشته باشند و ۲۹هزار دستگاه نیز مینی‌بوس داریم؛ این یعنی که باید توان عملیاتی خود را در این زمینه افزایش دهیم.»

وی با اشاره به نقش ۳۵درصدی ناوگان حمل‌ونقل عمومی جاده‌ای در جابه‌جایی مسافر عنوان کرده بود که «باید سهم ناوگان حمل‌ونقل عمومی در سفرها را به ۷۰درصد برسانیم و ظرفیت خود را از ۱۴هزار دستگاه به ۲۰هزار دستگاه برسانیم.»

طبق اعلام داریوش باقرجوان، باید به‌طور متوسط سالی ۲۵۰۰ خودرو به ناوگان اضافه شود تا ناوگان فرسوده از شبکه خارج شوند و به فراخور هر سال که می‌گذرد باید هزار دستگاه به‌جای ناوگان فرسوده جایگزین شود تا این ناوگان عملکرد مناسبی داشته باشد.

برای دریافت‌ تسهیلات بازسازی چه شرایطی لازم است؟

بعد از آن‌که فرآیند ارائه تسهیلات برای بازسازی ناوگان حمل‌ونقل بین‌شهری مسافری آغاز شد، برخی استان‌ها بلافاصله فراخوان مربوط به مشارکت در این طرح را اعلام کردند.

برهمین اساس، معاون حمل‌ونقل اداره‌کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان فارس اعلام کرد: «مالکان ناوگان حمل‌ونقل عمومی جاده‌ای برای استفاده از تسهیلات بند «الف» - تبصره ۱۸ قانون بودجه ۱۴۰۲ می‌توانند از تاریخ ۶ تا ۲۰ آذرماه به سایت مراجعه کنند.»

همچنین معاونان حمل‌ونقل اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای در استان‌های کرمان، سیستان‌وبلوچستان، چهارمحال‌وبختیاری، البرز، قزوین و خوزستان نیز با اعلام فراخوان‌های مشابه از متقاضیان این طرح درخواست کردند که طی مهلت ارائه‌شده نسبت به ثبت‌نام در سامانه اقدام کنند.

این در حالی است که گفته می‌شود این تسهیلات به‌منظور تقویت و توانمندسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی جاده‌ای در قالب طرح نوسازی و تعمیرات اختصاص به سایر استان‌ها نیز اختصاص یافته است.

بر این اساس، شرایط سنی ۱۸ تا ۷۰سال، نداشتن بدهی غیرجاری و ارائه کارت هوشمند ناوگان فعال توسط مالک ناوگان ازجمله شرایط این فراخوان‌هاست. همچنین ارائه عملکرد و فعالیت ناوگان (بر اساس صورت وضعیت) در دو سال گذشته (ارائه حداقل ۱۲۰ صورت وضعیت از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا انتهای ۱۴۰۲) و تقاضای کتبی مالک ناوگان برای استفاده از این تسهیلات نیز از شرایط دیگر است.

نرخ سود تسهیلات اعطایی در این طرح، ۱۵.۳درصد و تسهیلات ارائه‌شده برای اتوبوس‌ها حداکثر تا ۱۰میلیارد ریال و برای میدل‌باس و مینی‌بوس حداکثر تا ۴میلیارد ریال عنوان شده است. همچنین دوره مشارکت حداکثر ۶ماهه، تنفس حداکثر ۴ ماهه و دوره بازپرداخت تسهیلات سرمایه ۵سال است.