تشنج در کودکان چه علتی دارد؟ علائم و راه درمان آن

تشنج در کودکان یکی از اختلالات عصبی است که به دلیل فعالیت الکتریکی غیرطبیعی در مغز رخ می‌دهد. این وضعیت می‌تواند به اشکال مختلفی بروز کند و علائم آن شامل حرکات غیرطبیعی، از دست دادن آگاهی و تغییرات حسی است. تب، صرع یا آسیب مغزی را می‌توان از علل این عارضه در کودکان دانست. تا انتهای این مطلب از دکترتو همراه ما باشید تا با انواع تشنج در کودکان، علائم تشنج و علت تشنج در کودکان بیشتر آشنا شوید. بهتر است به این موضوع توجه داشته باشید که هرگونه علائم غیرطبیعی در فرزندتان را در اسرع وقت با متخصص اطفال یا نورولوژیست در میان بگذارید. شما می‌توانید از سامانه دکترتو برای تعیین وقت حضوری یا مشاوره آنلاین کمک بگیرید.

تشنج در کودکان چگونه است؟

تشنج در کودکان می‌تواند به اشکال مختلفی بروز کند و ویژگی‌های آن بسته به نوع تشنج متفاوت است. برخی از ویژگی‌های عمومی تشنج در کودکان عبارتند از:

نوع تشنج	توضیحات
تشنج های کلونیک	با حرکات غیرطبیعی و تکراری عضلات، مانند لرزش یا انقباضات ناگهانی
تشنج های تونیک	عضلات به‌طور ناگهانی و به مدت کوتاه سفت می‌شوند که منجر به سقوط کودک خواهد شد.
تشنج های غیابی	با از دست رفتن ناگهانی آگاهی همراه است و کودک ممکن است برای چند ثانیه به نظر بی‌حرکت باشد.
تشنج های تب دار	این نوع تشنج در کودکان زیر ۵ سال هنگام تب بالا رخ می‌دهد و به خودی خود خطرناک نیست.

انواع تشنج در کودکان

علائم تشنج در کودکان

تشنج در کودکان می‌تواند به اشکال مختلفی ظاهر شود و شدت آن نیز متغیر است. علائم تشنج در کودکان بسته به نوع تشنج متفاوت هستند:

1. حرکات غیرطبیعی مانند لرزش، انقباضات عضلانی یا حرکات ناگهانی در اندام‌ها
2. کودک ممکن است به طور ناگهانی بی‌حرکت شود و به محیط اطراف خود واکنش نشان ندهد.
3. کودک ناگهان دچار گیجی، اضطراب یا ترس می‌شود.
4. در برخی کودکان، تشنج به دنبال تب بالا بروز می‌کند.
5. در تشنج‌های تونیک، کودک ممکن است به طور ناگهانی به زمین بیفتد.
6. احساس سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی در اندام‌ها
7. گیجی یا خواب‌آلودگی پس از تشنج

۱. علائم تشنج در کودکان بر اثر تب

تشنج های تب‌دار، تشنج یا انقباضاتی هستند که در نوزادان و کودکان کم سن و سال رخ می‌دهند. این تشنج ها معمولا به دلیل تب بالای ۱۰۱ درجه فارنهایت (۳۸.۳ درجه سلسیوس) ایجاد می‌شوند. این نوع تشنج و تب در کودکان ممکن است حین بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا یا عفونت گوش رخ دهد. علائم تشنج‌ در کودکان بر اثر تب عبارتند از:

• بی‌هوش شدن
• لرزش یا تکان‌های ناگهانی در بازوها و پاها
• دشواری در تنفس
• کف کردن در دهان
• رنگ پریدگی یا کبودی در رنگ پوست
• چرخش چشم‌ها به گونه‌ای که تنها سفیدی چشم‌ها قابل مشاهده باشد.

۲. علائم تشنج خفیف در کودکان

تشنج خفیف، نوعی اختلال حرکتی است که به صورت تغییرات کوتاه‌مدت در فعالیت الکتریکی مغز بروز می‌کند. این نوع تشنج شدید نیست و می‌تواند به طور ناگهانی و بدون هشدار رخ دهد. تب در کودکان شامل این موارد می‌شوند: کودک ممکن است به طور ناگهانی دچار از دست دادن آگاهی شود و در این حالت، به مدت چند ثانیه یا دقیقه به محیط اطراف خود واکنش ندهد. در این فاصله، کودک به نظر گیج و سردرگم می‌آید. حرکات غیرارادی نیز از علائم رایج تشنج خفیف هستند مانند پلک زدن مکرر، حرکات دست یا پا به صورت تکان‌های کوچک و تکراری که کوتاه‌مدت هستند و به سرعت پایان می‌یابند.

متن انگلیسی:
Some signs that your child may be experiencing seizures include: staring. tremors, convulsions, or jerking movements in the arms and legs. stiffening of the body
ترجمه متن:
برخی از علائمی که نشان می‌دهد کودک شما ممکن است تشنج را تجربه کند عبارتند از: خیره شدن به یک نقطه خاص، لرزش، تشنج یا حرکات ناگهانی در بازوها و پاها، و سفت شدن بدن.

childrenshospital

۳. علائم تشنج پنهان در کودکان

تشنج های پنهان یا غیابی در کودکان معمولا با علائم خاصی همراه هستند که ممکن است به راحتی شناسایی نشوند. آسان‌ترین راه برای شناسایی تشنج پنهان، توجه به خیره شدن کودک به یک نقطه خاص به مدت چند ثانیه است. در این حالت، کودک ممکن است به محیط اطراف خود واکنش ندهد و به نظر برسد که در حال فکر کردن یا دور بودن از واقعیت است. در برخی موارد، ممکن است حرکات مختصری مانند پلک زدن مکرر یا حرکات جزئی دست‌ها نیز مشاهده شود. کودک ممکن است بعد از این نوع تشنج به سرعت به حالت طبیعی برگردد، اما در این مدت احساس گیجی یا سردرگمی دارد.

نگران علائم تشنج پنهان در فرزندت هستی؟

از متخصص راهنمایی بگیر.

۴. علائم تشنج در نوزادان

تشنج در نوزادان می‌تواند بسیار نگران‌کننده باشد، اما تشخیص به موقع و درمان مناسب می‌تواند به بهبود سریع کودک کمک کند. علائم تشنج در نوزادان ممکن است با علائم دیگر مانند گریه‌های شدید یا مشکلات گوارشی اشتباه گرفته شود، بنابراین شناخت این علائم بسیار مهم است. از علائم تشنج در نوزادان که معمولا بیشتر در اثر تب بالا ایجاد شده می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• لرزش یا انقباضات ناگهانی در بازوها و پاها به‌صورت تکراری و بدون کنترل
• از دست دادن آگاهی
• وقفه‌های کوتاه در تنفس یا تنفس غیرطبیعی
• گریه یا بی‌قراری
• احساس خواب‌آلودگی و گیجی

علت تشنج در کودکان (چه چیزی باعث تشنج در کودکان میشود؟)

تشنج در کودکان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. این دلایل می‌توانند از مشکلات موقتی تا بیماری‌های مزمن متغیر باشند. شایع ترین نوع تشنج در کودکان، تشنج های تب‌دار هستند که به دنبال تب بالا ایجاد می‌شوند. از دیگر مواردی که می‌توان علت تشنج در کودکان دانست عبارتند از:

• عفونت‌های مغزی مانند مننژیت یا انسفالیت
• کاهش سدیم خون
• اختلال متابولیک مانند قند خون بسیار پایین
• مصرف برخی داروها
• مصرف مواد مخدر (مانند آمفتامین‌ها یا کوکائین)
• آسیب مغزی یا تومور
• تغییرات ژنتیکی
• صرع
• عوامل محیطی

در برخی موارد، علت تشنج هرگز مشخص نمی‌شود.

علت تشنج در کودکان بدون تب

زمانی که تشنج به دلیل تب ایجاد نشود، ممکن است ناشی از قند خون بسیار پایین باشد. همچنین، آسیب به سر نیز می‌تواند سبب بروز تشنج شود. علاوه بر این، تشنج می‌تواند نشانه‌ای از صرع باشد، که منجر به بروز تشنج های مکرر خواهد شد. شایع ترین علت تشنج در کودکان بدون تب عبارتند از:

• کمبود قند خون، اختلال در تعادل الکترولیت‌ها یا مشکلات کبدی و کلیوی
• آسیب‌ ناشی از ضربه به سر، عفونت‌های مغزی (مانند مننژیت) یا ناهنجاری‌های ساختاری در مغز
• اختلالات ژنتیکی
• مصرف مواد مخدر یا الکل
• عوامل محیطی، قرار گرفتن در معرض نورهای فلش یا الگوهای نوری خاص

تشنج در کودکان فلج مغزی

تشنج در کودکان مبتلا به فلج مغزی یکی از عوارض شایع این بیماری است که می‌تواند تاثیرات قابل توجهی بر زندگی روزمره و سلامت کلی کودک داشته باشد. فلج مغزی به مجموعه‌ای از اختلالات حرکتی و تنسیق عضلات اطلاق می‌شود که ناشی از آسیب به مغز در دوران بارداری، زایمان یا اوایل زندگی است.

کودکان مبتلا به فلج مغزی ممکن است انواع مختلفی از تشنج را تجربه کنند از جمله تشنج های تونیک که در آن عضلات به طور ناگهانی سفت می‌شوند، و تشنج های کلونیک که با حرکات تکراری و غیرارادی همراه هستند. این تشنج‌ها به دلیل آسیب‌های مغزی مشاهده می‌شوند که فعالیت الکتریکی مغز را مختل می‌کنند.

تب چند درجه در کودکان باعث تشنج میشود؟

تشنج های تب‌دار معمولا در کودکان زمانی رخ می‌دهند که تب به بالای ۳۸.۳ درجه سلسیوس (۱۰۱ درجه فارنهایت) برسد. این نوع تشنج معمولا در کودکان زیر ۵ سال شایع است و به دلیل افزایش سریع دما اتفاق می‌افتد. مهم است که والدین در صورت بروز تب بالا و تشنج، به سرعت به پزشک مراجعه کنند تا بررسی‌های لازم انجام شود.

علت تشنج در نوزادان چیست؟

تشنج در نوزادان می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی در مغز باشد و نیاز به توجه فوری پزشکی دارد. علت تشنج در نوزادان می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. در زیر به برخی از این عوامل اشاره می‌شود:

1. عفونت‌ مغزی مانند مننژیت یا انسفالیت
2. ضربه به سر یا آسیب‌های ناشی از زایمان، مانند کمبود اکسیژن
3. اختلالات متابولیک
4. نقص‌های مادرزادی
5. اختلالات ژنتیکی
6. خونریزی در مغز ناشی از زایمان یا مشکلات عروقی
7. مسمومیت ناشی از مواد شیمیایی یا داروها

راه های تشخیص تشنج در کودکان

در اولین ویزیت کودک، پزشک سوالاتی درباره تاریخچه تشنج و سلامت عمومی کودک خواهد پرسید و اینکه آیا دیگر اعضای خانواده نیز سابقه تشنج داشته‌اند یا خیر. بعد لز معاینه بالینی کامل و بررسی تمام علایم، احتمال پزشک آزمایش‌هایی مانند الکتروانسفالوگرافی (EEG) را تجویز کند. این آزمایش، فعالیت الکتریکی مغز را ثبت کرده و می‌تواند الگوهای غیرطبیعی مرتبط با تشنج را شناسایی کند.

درمان تشنج در کودکان

درمان تشنج در کودکان بستگی به نوع تشنج، علت آن و وضعیت کلی کودک دارد. هدف از درمان، کنترل تشنج‌ها، بهبود کیفیت زندگی کودک و جلوگیری از عوارض احتمالی است. رایج‌ترین روش های درمان تشنج در کودکان عبارتند از:

• داروهای ضد تشنج مانند والپروئیک اسید، کاربامازپین، لاموتریژین و دیازپام
• درمان خانگی در صورت بروز تشنج‌های طولانی‌مدت با داروهایی مانند دیازپام یا میدازولام به صورت مقعدی یا استنشاقی
• تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی، ایجاد الگوهای خواب منظم، پرهیز از استرس و رعایت رژیم غذایی مناسب
• درمان‌های مکمل مانند رفتار درمانی، فیزیوتراپی و مشاوره برای بهبود کیفیت زندگی کودک و مدیریت عوارض تشنج‌
• جراحی برای حذف ناحیه‌ای از مغز که باعث تشنج می‌شود
• مشاوره برای مدیریت عوارض روانی ناشی از تشنج

۱. قرص تشنج کودکان

قرص‌های تشنج یا داروهای ضد تشنج، یکی از روش‌های اصلی درمان تشنج در کودکان هستند. این داروها با تنظیم فعالیت‌های الکتریکی مغز، به کنترل تشنج‌ها و کاهش دفعات و شدت آن‌ها کمک می‌کنند. قرص های ضد تشنج برای کودکان بسته به نوع و شدت تشنج به منظور کنترل و مدیریت تشنج‌ها تجویز می‌شوند:

• کاربامازپین
• والپروئیک اسید
• لوزوستام
• فنی‌توئین
• لاموتریژین

۲. شربت تشنج کودکان

داروهایی مانند والپروئیک اسید و لاموتریژین به صورت مایع تهیه شده و برای کودکان آسان‌تر قابل مصرف هستند. دوز و نوع دارو بسته به نوع و شدت تشنج و وضعیت کلی کودک توسط پزشک تعیین می‌شود.

۳. دیازپام برای جلوگیری از تشنج در کودکان

دیازپام دارویی است که برای جلوگیری و کنترل تشنج‌ها در کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد و به صورت خوراکی، مقعدی (ژل) یا تزریقی تجویز می‌شود و در شرایط اورژانسی موثر است. دوز مناسب باید تحت نظر پزشک تعیین شود و والدین باید به عوارض جانبی احتمالی مانند خواب‌آلودگی یا گیجی توجه کنند.

۴. آمپول تتراکوزاکتاید برای تشنج کودکان

آمپول تتراکوزاکتاید برای درمان تشنج‌های مقاوم به درمان در برخی از کودکان مبتلا به صرع تجویز می‌شود، به‌ویژه در مواردی که درمان‌های معمول موثر نبوده یا عوارض جانبی شدید دارند. تاثیر تتراکوزاکتاید بر مدیریت تشنج به دلیل اثرات ضد تشنجی آن است که می‌تواند به کاهش تعداد دفعات حمله و شدت تشنج‌ها کمک کند.

۵. درمان خانگی تشنج در کودکان (درمان تشنج کودکان در منزل)

درمان خانگی تشنج در کودکان شامل اقداماتی است که والدین می‌توانند در شرایط اورژانسی انجام دهند تا به کنترل وضعیت کمک کنند.

• حفظ آرامش هنگام بروز تشنج
• دورکردن کودک از خطر
• تثبت مدت زمان تشنج
• مصرف داروهای تجویزی

ایا تشنج نوزادان قابل درمان است؟

تشنج در نوزادان بسته به نوع و علت تشنج قابل درمان است. داروهای ضد تشنج، مانند دیازپام و والپروئیک اسید برای کنترل تشنج تجویز می‌شوند. اگر تشنج ناشی از ناهنجاری‌های متابولیک باشد، درمان‌های مناسب می‌توانند به کاهش یا حذف تشنج‌ها کمک کنند.

فرزندت تشنج داشته و دنبال راه درمانی؟ سریع از متخصص نوبت بگیر.

انواع تشنج کودکان و نوزادان

تشنج در کودکان و نوزادان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و به اشکال مختلفی ظاهر شود. شناخت انواع مختلف تشنج به تشخیص دقیق و درمان موثر آن کمک می‌کند. تشنج در کودکان و نوزادان به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که هرکدام ویژگی‌ها و علل خاص خود را دارند:

1. تشنج های جزئی (فوکال)
2. تشنج های عمومی (جنرال)
3. تشنج های تب‌دار
4. تشنج های غیابی (پنهان)
5. تشنج های میوکلونیک

بدترین نوع تشنج در کودکان

بدترین نوع تشنج در کودکان، تشنج‌های تونیک کلونیک (Grand Mal) هستند که بر کل مغز تاثیر گذاشته و با حرکات شدید و غیرارادی در تمام بدن همراه هستند. در این نوع تشنج، کودک به طور ناگهانی بی‌هوش می‌شود، عضلاتش سفت شده و سپس حرکات لرزشی و تکراری آغاز خواهند شد.

متن انگلیسی:
Status epilepticus is a medical emergency. It involves convulsive seizures lasting more than five minutes. If the seizures last longer than 30 minutes, serious problems could occur, including permanent brain damage
ترجمه متن:
وضعیت صرع یک ​​اورژانس پزشکی است. این فرآیند شامل حمله‌های تشنجی است که بیش از پنج دقیقه طول می‌کشد. اگر این تشنج‌ها بیش از ۳۰ دقیقه ادامه یابند، می‌تواند مشکلات جدی مانند آسیب دائمی به مغز ایجاد کنند.

cincinnatichildrens

عوارض بعد از تشنج در کودکان

تشنج در کودکان می‌تواند عوارض مختلفی به همراه داشته باشد که شدت آن‌ها به عوامل مختلفی از جمله نوع تشنج، مدت زمان آن و سن کودک بستگی دارد. بسته به نوع و شدت تشنج، کودکان عوارض زیر را تجربه می‌کنند:

• سردرد و گیجی
• حالت تهوع
• ترس و اضطراب
• مشکلات حرکتی
• خستگی
• تغییرات رفتاری

جلوگیری از تشنج در کودکان

تشنج در کودکان می‌تواند ناشی از دلایل مختلفی باشد و در برخی موارد، پیشگیری کامل از آن ممکن نباشد. با این حال، با رعایت برخی نکات و مراقبت‌های ویژه، می‌توان احتمال بروز تشنج را کاهش داد. با رعایت اقدامات زیر می‌توان از بروز این عارضه در کودکان جلوگیری کرد:

• مدیریت داروها
• رژیم غذایی متعادل و سالم
• خواب کافی
• شناسایی و اجتناب از محرک‌های محیطی مانند نورهای فلش یا وضعیت‌های استرس‌زا
• آموزش والدین
• پیگیری منظم با پزشک

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

تشنج در کودکان وضعیت پزشکی جدی است که نیاز به تشخیص و مدیریت مناسب دارد. والدین باید به علائم و نشانه های تشنج توجه کنند و در صورت مشاهده هرگونه بروز تشنج، به پزشک کودکان یا دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنند. در مواردی که تشنج بیش از پنج دقیقه طول بکشد یا کودک پس از تشنج به حالت طبیعی برنگردد، باید فورا به اورژانس مراجعه کرد. خوشبختانه شما می‌توانید با مشاهده هر گونه علائم غیرطبیعی در فرزندتان آنها را با دکتر مغز و اعصاب کودکان آنلاین در میان بگذارید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!