رانت ویژه یا حق قانونی؟! فروش خودرو به پرسنل ایرانخودرو زیر ذرهبین انتقادها
در روزهایی که بازار خودرو در ایران همچنان آشفته و پرنوسان است، عکسهایی از جدول فروش ویژه ایرانخودرو برای پرسنل این شرکت با قیمت کارخانه، موجی از انتقادات را به همراه داشته است. فروشهایی که هرچند به ادعای ایرانخودرو کاملاً قانونی است، اما در شرایط کنونی اقتصاد و اختلاف نجومی بین قیمت کارخانه و بازار آزاد، به شکلگیری رانت و سودهای کلان برای عدهای خاص منجر میشود.
«خبرماشین» - در روزهایی که بازار خودرو در ایران همچنان آشفته و پرنوسان است، عکسهایی از جدول فروش ویژه ایرانخودرو برای پرسنل این شرکت با قیمت کارخانه، موجی از انتقادات را به همراه داشته است. فروشهایی که هرچند به ادعای ایرانخودرو کاملاً قانونی است، اما در شرایط کنونی اقتصاد و اختلاف نجومی بین قیمت کارخانه و بازار آزاد، به شکلگیری رانت و سودهای کلان برای عدهای خاص منجر میشود.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «خبرماشین»؛ ایرانخودرو بار دیگر به دفاع از فروش خودرو به کارکنانش پرداخته و این روند را «قانونی» و «قدیمی» میداند، اما آیا این ادعا در شرایط فعلی هم قابل توجیه است؟ در سالهای اخیر با افزایش شدید تقاضا و کاهش عرضه، مردم عادی برای خرید خودروهای کارخانهای مجبور به طی کردن فرآیندهای پیچیده و زمانبری مانند وکالتی کردن حساب، بلوکه کردن سرمایه و گذر از فیلترهای اولویتبندی هستند؛ با این حال، هیچ تضمینی وجود ندارد که بتوانند از این ماراتن پیچیده با موفقیت عبور کنند.
در حالی که متقاضیان عادی با موانع متعددی دستوپنجه نرم میکنند، کارکنان ایرانخودرو با بهرهگیری از سهمیههای ویژه، بهراحتی و بدون دغدغه به خودروهای کارخانهای دست مییابند. این وضعیت زمانی بیشتر به چشم میآید که میبینیم اختلاف قیمت خودرو بین کارخانه و بازار آزاد به حدود ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان رسیده است. در نتیجه، پرسنل با فروش این خودروها در بازار آزاد، به سودهای صدها میلیونی دست مییابند؛ سودی که میتوان آن را نوعی رانت برای گروهی خاص دانست.
آیا این فروش همچنان قانونی است؟
هرچند این روند فروش طبق مقررات قدیمی انجام میشود، اما سؤال اینجاست که آیا این مقررات با توجه به شرایط امروز جامعه و بازار خودرو همچنان عادلانه است؟ آیا در دورهای که عرضه و تقاضا تا این حد نامتوازن است، ادامه این روند به نارضایتی عمومی دامن نمیزند؟
در شرایط فعلی، شفافیت و عدالت در توزیع خودرو به یکی از مطالبات جدی مردم تبدیل شده است. به نظر میرسد وقت آن رسیده که ایرانخودرو و سایر خودروسازان این شیوههای قدیمی و انحصاری را بازبینی کرده و به سمت ایجاد سیستمی شفاف و عادلانهتر حرکت کنند تا اعتماد عمومی را بازسازی نمایند.