علائم خار پاشنه چیست و چگونه آن را تشخیص دهیم؟

آیا صبح‌ها که از خواب بیدار می‌شوید پاشنه پایتان تیر می‌کشد؟ یا وقتی پایتان را روی زمین قرار می‌دهید، احساس درد شدیدی در پاشنه دارید؟ این درد آزادهنده که می‌تواند فعالیت‌های روزمره را مختل کند، ممکن است نشانه‌ای از خار پاشنه باشد. خار پاشنه یکی از شایع‌ترین مشکلات پا محسوب می‌شود که علائم مشخصی دارد. با شناخت علائم خار پاشنه و روش‌های تشخیص، می‌توانید درمان درست را پیش بگیرید. اما اگر درد پاشنه پای شما مزمن شده و توان فعالیت روزانه را از شما گرفته بهتر است در این باره با متخصص ارتوپد مشورت کنید. شما می‌توانید از سامانه دکترتو برای تعیین وقت حضوری و یا مشاوره آنلاین با پزشکان استفاده کنید.

علائم خار پاشنه چیست؟

خارپاشنه چیست؟ خار پاشنه مشکل شایعی در پا است که با تشکیل یک برآمدگی استخوانی در قسمت زیرین استخوان پاشنه همراه است. این برآمدگی استخوانی معمولاً در اثر کشیدگی مداوم رباطی ایجاد می‌شود که از پاشنه تا انگشتان پا امتداد دارد. علائم ممکن است به تدریج افزایش یابد و تأثیر منفی بر زندگی روزمره بگذارد.

۱. درد پاشنه پا

شایع‌ترین علامت خار پاشنه، درد در قسمت پایین پاشنه پا است. درد ناشی از خار پاشنه معمولا هنگام برخاستن از خواب یا پس از طولانی ایستادن یا راه رفتن و به طور کلی فعالیت بدنی تشدید می‌شود. این درد معمولا به دلیل کشیدگی مکرر فاشیای پلانتار (رباط کف پا) گریبانگیر فرد می‌گردد.

متن انگلیسی:
Many people describe the pain of heel spurs and plantar fasciitis as a knife or pin sticking into the bottom of their feet when they first stand up in the morning
ترجمه متن:
بسیاری از افراد درد ناشی از خار پاشنه و فاشیای کف پا را مانند احساس چاقو یا سوزنی که به کف پاهایشان فرو می‌رود، توصیف می‌کنند، به‌ویژه وقتی که صبح می‌ایستند.

webmed

۲. التهاب و تورم پاشنه پا

التهاب و تورم پاشنه پا ناشی از خار پاشنه به دلیل تجمع کلسیم و رشد غیرطبیعی استخوان در ناحیه زیر پاشنه ایجاد می‌شود. این عارضه به‌طور مستقیم باعث درد نمی‌شود، بلکه التهاب و تحریک بافت‌های نرم اطراف آن (مانند فاشیای کف پا) عامل اصلی درد و تورم است.

۳. حرارت و گرمی در پاشنه پا

یکی از شایع ترین علائم خار پاشنه، احساس گرما و حرارت در ناحیه پاشنه است. این گرما معمولا همراه با ورم و درد پاشنه پا احساس می‌شود. علت اصلی این گرما، التهاب بافت‌های نرم اطراف پاشنه به خصوص فاشیای پلانتار است. وقتی رباط فاشیای پلانتار به دلیل استفاده بیش از حد یا فشار مداوم ملتهب می‌شود، بدن برای ترمیم بافت آسیب‌دیده، خون بیشتری را به منطقه آسیب‌دیده می‌فرستد. این افزایش جریان خون باعث افزایش دما و احساس گرما در ناحیه پاشنه می‌شود.

این نکته را در ذهن داشته باشید که اگر علاوه بر گرما، علائم دیگری مانند درد شدید، تورم زیاد، قرمزی و تب دارید، باید به پزشک مراجعه کنید

پاشه پات متورم شده اما نمی‌دونی علتش چیه؟

برای بررسی از متخصص نوبت بگیر.

۴. برآمدگی استخوانی و کوچک

برآمدگی استخوانی کوچک مربوط به خار پاشنه، تجمع کلسیم است که به‌صورت زائده‌ای استخوانی در زیر پاشنه شکل می‌گیرد. این برآمدگی معمولا نتیجه کشش و فشار مداوم بر فاشیای کف پا و بافت‌های نرم است.

۵. حساس شدن کف پاشنه پا

التهاب، درد و فشار ناشی از خار پاشنه، می‌تواند باعث افزایش حساسیت کف پاشنه شود. در واقع، هر قدمی که برمی‌دارید، باعث می‌شود که برآمدگی استخوانی به بافت‌های حساس زیرین فشار وارد کرده و درد شدیدی ایجاد کند. همانطور که پیش از این نیز گفته شد حساسیت به وجود آمده معمولا صبح‌ پس از بیدار شدن از خواب و یا پس از ایستادن طولانی مدت و پیاده‌روی راه رفتن، بیشتر احساس می‌شود.

به عبارت ساده‌تر، خار پاشنه باعث می‌شود که کف پاشنه شما به لمس بسیار حساس شود و حتی کوچکترین فشاری درد شدیدی داشته باشد.

علائم خار پاشنه شدید

خار پاشنه زمانی شدید خواهد بود که درد ناشی از آن فعالیت‌های روزمره را به شدت مختل کند. علائم خار پاشنه شدید می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و شامل موارد زیر می‌شود:

علائم	توضیحات
درد شدید و مداوم در پاشنه پا	این درد بعد از بیدار شدن از خواب شدیدتر است و با راه رفتن، ایستادن یا دویدن تشدید می‌شود.
درد تیرکشنده	برخی افراد درد را به صورت تیر کشیدن و آزار شدید در پاشنه پا توصیف می‌کنند.
تورم و قرمزی در ناحیه پاشنه	التهاب ناشی از خار پاشنه می‌تواند باعث تورم و قرمزی در اطراف پاشنه شود.
مشکل در راه رفتن	درد شدید می‌تواند باعث لنگیدن و تغییر در نحوه راه رفتن شود.
درد در هنگام لمس پاشنه	اگر مشکل خار پاشنه حاد باشد، حتی لمس ملایم پاشنه نیز می‌تواند باعث درد شود.
مشکل در انجام فعالیت‌های روزمره	خار پاشنه شدید می‌تواند انجام کارهای ساده مانند ایستادن برای انجام آشپزی، امورات معمولی روز، پیاده‌روی یا حتی پوشیدن کفش را دشوار کند.

علائم خار پاشنه شدید

علائم خار پاشنه در زنان

علائم خار پاشنه در زنان نیز همانند علاوم پیشینی است که ذکر کردیم. زنان به دلیل استفاده از کفش‌های نامناسب مانند کفش‌های پاشنه‌بلند و فعالیت‌های طولانی‌مدت ایستاده خصوصا برای آشپزی، شستن ظروف یا مرتب و منظم کردن خانه، بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند. گاها استراحت طولانی زنان در خانه هم ممکن است درد را افزایش دهد و التهاب و تورم در ناحیه پاشنه را در زنان بیشتر کند.

پاشنه پات درد می‌کنه؟ نمی‌دونی خار پاشنه داری یا نه؟ مشاوره بگیر.

علائم خار پاشنه در مردان

علائم خار پاشنه در مردان نیز مشابه موارد قبلی است. مردانی که فعالیت‌های سنگین فیزیکی انجام می‌دهند یا مدت زیادی روی پاهای خود هستند، بیشتر در معرض دچار شدن به خار پاشنه و درد قرار می‌گیرند. تورم، التهاب و حساسیت به لمس در ناحیه پاشنه نیز از دیگر علائمی است که ممکن است در مردان دیده شود.

علائم خار پاشنه در طب سنتی

در طب سنتی، علائم خار پاشنه اغلب با مفاهیمی مانند “اختلال در جریان انرژی بدن” و “تجمع رطوبت یا غلبه بلغم” در ناحیه پا مرتبط است. اگرچه طب سنتی ممکن است از اصطلاحات متفاوتی استفاده کند، اما علائم ذکر شده در طب مدرن و سنتی عموما مشابه هستند. برخی از علائم خار پاشنه که در طب سنتی به آن‌ها اشاره می‌شود عبارتند از”

• درد شدید در پاشنه پا در هنگام صبح، انجام فعالیت بدنی و پس از استراحت طولانی‌
• احساس سوزش و گرمی در ناحیه پاشنه به دلیل التهاب و غلبه بلغم در ناحیه مذکور
• سفتی در مچ پا به دلیل محدود شدن حرکت مچ پا
• تورم خفیف در اطراف پاشنه
• احساس خستگی و سنگینی در پا به دلیل اختلال در جریان انرژی بدن و غلبه بلغم

لازم به ذکر است که علائم خار پاشنه در طب سنتی ممکن است با سایر اختلالات پا مانند ضعف کلیه‌ها یا کبد مرتبط دانسته شود.

متن انگلیسی:
If you jog or run, choose soft surfaces like grass and tracks over hard surfaces like sidewalks and pavement
ترجمه متن:
اگر می‌دوید یا می‌پرید، سطوح نرم مانند چمن و پیست مخصوص دو را به جای سطوح سخت مانند پیاده‌رو و آسفالت انتخاب کنید.

my.clevelandclinic

نحوه تشخیص خار پاشنه

تشخیص خار پاشنه معمولا توسط پزشک متخصص ارتوپد یا پزشک عمومی انجام می‌شود. این متخصصین با بررسی علائم شما و انجام معاینات فیزیکی می‌توانند به تشخیص دقیق برسند. مراحل تشخیص خار پاشنه شامل موارد زیر است:

1. معاینه فیزیکی: پزشک ابتدا پای شما را معاینه می‌کند و به دنبال علائمی مانند تورم، قرمزی، حساسیت به لمس و درد در ناحیه پاشنه می‌گردد. همچنین، پزشک ممکن است از شما بخواهد که روی انگشتان پا بایستید یا روی پاشنه راه بروید تا شدت درد و حساسیت را ارزیابی کند.
2. سوال کردن در مورد علائم: پزشک در مورد علائم شما از جمله ساعات درد، طول مدت درد، شدت درد، محل دقیق درد و عواملی که باعث تشدید یا کاهش درد می‌شوند، سوالاتی مطرح می‌کند.
3. بررسی سابقه پزشکی: پزشک سابقه پزشکی شما را بررسی می‌کند تا هرگونه بیماری زمینه‌ای که ممکن است بر روی خار پاشنه تأثیر بگذارد، شناسایی شود.
4. تجویز تصویربرداری: در برخی موارد، پزشک ممکن است برای تایید تشخیص و ارزیابی شدت بیماری، انجام تصویربرداری مانند رادیوگرافی (اشعه ایکس)، سونوگرافی یا ام آر آی را تجویز کند. سونوگرافی می‌تواند بافت‌های نرم اطراف پاشنه را با جزئیات بیشتری نشان دهد و به تشخیص التهاب رباط فاشیای پلانتار کمک کند. با انجام MRI تمام ساختارهای پا با جزئیات نشان داده می‌شود و تشخیص خار پاشنه دقیق‌تر خواهد بود.

تشخیص خار پاشنه در خانه

تشخیص قطعی خار پاشنه نیاز به مراجعه به پزشک دارد، اما برخی علائم مشخص وجود دارد که می تواند به شما در تشخیص اولیه کمک کند. توجه داشته باشید که این علائم ممکن است نشانه بیماری های دیگری نیز باشند، بنابراین برای تشخیص قطعی حتما باید به پزشک مراجعه کنید. علائم رایج خار پاشنه که می‌توانید آن‌ها را در خانه بررسی کنید، شامل موارد زیر است:

• درد در ناحیه پاشنه که عموما صبح بعد از بیدار شدن از خواب اذیتتان می‌کند یا اگر راه می‌روید و طولانی مدت می‌ایستید، امانتان را می‌برد.
• اگر با لمس قسمت پایینی پاشنه، احساسا درد دارید، این درد می‌تواند نشانه خار پاشنه باشد.
• ممکن است در ناحیه پاشنه ورم خفیف و قرمزی و التهاب مشاهده کنید.
• ممکن است هنگام اولین قدم‌های صبحگاهی، احساس سفتی و درد در پاشنه داشته باشید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اگر درد و ناراحتی در ناحیه پاشنه، خصوصا پس از استراحت یا فعالیت‌های روزمره به‌طور مداوم احساس شود، می‌تواند از علائم خار پاشنه و نشان‌دهنده این مشکل در فرد باشد. اگر علائمی مانند درد شدید هنگام صبح، تورم و حساسیت در پاشنه پا درمان نشود، به مرور زمان بدتر می‌شوند و زندگی عادی فرد را دچار اختلال می‌کند. اگر درد همچنان تداوم داشته باشد و با انجام روش‌های درمانی خانگی مانند استراحت یا استفاده از کفش‌های مناسب و کاهش فعالیت بدنی کاهش پیدا نکرد و همچنان در راه رفتن با مشکل روبرو بودید، مراجعه به دکتر ارتوپد ضروری است.

پزشک با انجام معاینات و توصیه‌های تخصصی مانند فیزیوتراپی یا درمان‌های ضدالتهابی، می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند. اما اگر تمایل به بررسی علائم خود بدون خارج شدن از خانه را دارید می‌توانید از خدمات مشاوره آنلاین دکتر ارتوپد دکترتو بدین منظور استفاده کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!