از شبیه‌ساز پیشرفته سطح ماه رونمایی شد

به گزارش ایران اکونومیست؛ این انبار بزرگ و ظاهراً عادی نزدیک‌ترین چیزی است که می‌توانید بدون ترک زمین، راه رفتن روی ماه را در آن تجربه کنید. آژانس فضایی اروپا می‌گوید این مرکز که به نام «لونا» شناخته می‌شود، دقیق‌ترین و وفادارترین بازسازی از سطح ماه در جهان است.

فضانوردان اروپایی در داخل شبیه‌ساز و تجهیزات آزمایشی منحصربه‌فردی که روزی به ماه فرستاده می‌شود، آموزش خواهند دید، از جمله در برنامه آتی آرتمیس ناسا که قصد دارد انسان‌ها را در چند سال دیگر به آنجا بفرستد.

این مرکز از بیرون، شبیه یک آشیانه بزرگ سفید در گوشه‌ای از مرکز هوافضای آلمان در حومه کلن به نظر می‌رسد. اما در داخل این مرکز ۹ متری، زیر سقف و دیوارهای سیاه‌رنگ، ماکتی از خاکی که سطح ماه را پوشانده وجود دارد.

گودال‌ها و برآمدگی‌ها در زیر نور تند تک‌چراغی در انتهای سالن ۷۰۰ متر مربعی (معادل بیش از سه زمین تنیس) در تاریکی فرو می‌روند و بیرون می‌آیند. سطح زمین پر از سنگ و پوشیده از گرد و غباری عجیب به رنگ خاکستری کم‌رنگ است.

ماتیاس ماورر، فضانورد آژانس فضایی اروپا، توصیف کرد که چگونه با لباس فضایی در این محیط حرکت می‌کند. او در جریان بازدید اخیر خبرنگاران از این مرکز به آنها گفت: «وقتی وارد منطقه تاریک می‌شوید و نور خورشید را جلوی خود دارید، پیدا کردن مسیر ممکن است برایتان دشوار باشد و مثلا از خود بپرسید آیا این فقط یک گودال کم‌عمق است یا یک پرتگاه؟»

سنگ‌پوشه سخت

ماورر که دانشمند مواد است، در دهه گذشته به عنوان مشاور فضانوردی برای لونا فعالیت داشته است. او گفت: «این یک مرکز منحصربه‌فرد است، زیرا عناصر بسیار متنوعی را که هیچ مرکز دیگری در جهان، حتی ناسا ندارد، در خود گرد آورده است.»

آژانس فضایی اروپا برای لونا ۹۰۰ تن سنگ‌پوشه قمری طراحی و تولید کرده است. سنگ‌پوشه یا رگولیت لایه ضخیم گرد و غباری است که سطح ماه را می‌پوشاند.

به گفته ماورر اگر سنگ‌پوشه یا گرد و غبار شبیه‌سازی‌شده ماه به نام «ای‌ای‌سی ۱ای» را لمس کنید، مانند سنگ پا زیر اما بسیار ریزدانه است. این ترکیب باعث می‌شود تنفس آن خطرناک باشد و ممکن است مشکلاتی برای تجهیزات ایجاد کند. هنگام راه رفتن بر روی آن، گرد و غبار بلند می‌شود و در هوا «شناور باقی می‌ماند.»

خاک واقعی ماه مشکلات بیشتری ایجاد می‌کند زیرا دارای بار الکتریکی ساکن است که باعث می‌شود به سطوح نزدیک بچسبد. به دلیل همین مشکل، فضانوردان در مأموریت‌های آپولو ناسا در بیش از ۵۰ سال پیش، پس از چند پیاده‌روی قمری، نگران سلامت لباس‌های فضایی خود بودند.

این گرد و غبار پودری روی ماه، نتیجه برخورد مکرر شهاب‌سنگ‌هاست. اما یورگن شولتز، مدیر پروژه لونا در آژانس فضایی اروپا می‌گوید این رگولیت شبیه‌سازی‌شده، «یک ماده آتشفشانی بازالتی است که برای نیاز ما آسیاب و الک شده و سپس مخلوط شده است.»

مهندسان همچنان منتظر دریافت ۲۰ تن سنگ‌پوشه از گرینلند هستند که از آن در «آزمایشگاه رگولیت»، فضایی بسته در داخل لونا برای آزمایش تجهیزات، استفاده خواهد شد. این مرکز به زودی دارای خورشید مصنوعی متحرکی نیز خواهد بود که سایه‌های متغیری را در سراسر این زمین ایجاد می‌کند.

یک سیستم مهار پیچیده که از بالای مرکز کنترل می‌شود، به فضانوردان اجازه می‌دهد تا نیروی جاذبه سبک ماه را که تقریباً ۱۷ درصد نیروی جاذبه زمین است، تجربه کنند.

کف لونا همچنین می‌تواند تا عمق سه متر منجمد شود. ماورر توضیح داد که این امر به فضانوردان اجازه می‌دهد تا حفاری در زمین یخ‌زده ماه را برای یافتن یخ‌آب تمرین کنند.

زندگی و کار روی ماه

در گوشه‌ای دیگر، یک صفحه شیب‌دار برای آزمایش اینکه فضانوردان چگونه با شیب‌هایی تا ۵۰ درجه برخورد کنند، استفاده خواهد شد. این کار می‌تواند دشوار باشد، زیرا در اولین گام‌ها بر روی خاک ماه، گاهی اوقات پا تا مچ در خاک فرو می‌رود و شبیه راه رفتن در سربالایی یک تپه شنی می‌شود.

ماورر گفت: «بعد از یک روز سخت و هشت ساعت راه رفتن روی ماه، به فلکس‌هَب (جان‌پناه یا زیستگاه قمری) می‌روید.»

این زیستگاه آینده برای اکتشافات قمری که برای اسکان چهار فضانورد طراحی شده است، طی یک هفته به لونا متصل خواهد شد. فضانوردان از ابزاری ضد آب برای جلوگیری از ورود خاک ماه به درون زیستگاه خود استفاده خواهند کرد.

این مرکز همچنین به یک گلخانه حلقه بسته به نام لونا متصل خواهد شد. آن گونه که آزمایشات در یک بازه ۵ ساله در قطب جنوب نشان داده، در این گلخانه می‌توان سبزیجات پرورش داد.

شولتز گفت: «به طور کلی، این اکوسیستم باید این امکان را فراهم کند که چگونگی زندگی و کار در ماه را درک کنیم.»

همچنین امید می‌رود که این شبیه‌ساز، جایگاهی برای فضانوردان اروپایی در برنامه آرتمیس ناسا فراهم کند که قصد دارد در اواخر این دهه انسان‌ها را به سطح ماه بازگرداند.

ماورر، که کاندیدای احتمالی برای یک جایگاه در آرتمیس است، گفت که «گذاشتن قدم روی ماه در کلن» به این معناست که «یک پای شما از همین حالا روی ماه است.»