آیا کوبانی دوباره قربانی تهاجم ترکیه خواهد شد؟

فرارو– الکساندر وارد، تحلیلگر حوزه سیاست خارجی و امنیت ملی روزنامه وال استریت ژورنال

به گزارش فرارو به نقل از روزنامه وال استریت ژورنال، مقامات ارشد آمریکا اعلام کردند ترکیه و نیرو‌های شبه‌نظامی متحد آن در حال تجمیع نیرو‌های نظامی در امتداد مرز سوریه هستند. این تحرکات نگرانی‌ها را درباره احتمال تهاجم گسترده آنکارا به مناطق تحت کنترل کرد‌های سوریه که از حمایت آمریکا برخوردارند، افزایش داده است. به گفته این مقامات، نیرو‌های ترکیه شامل جنگجویان شبه‌نظامی، کماندو‌های نظامی با یونیفرم ترکیه و تعداد زیادی واحد توپخانه هستند که در نزدیکی شهر کوبانی، شهری کردنشین در شمال سوریه و هم‌مرز با ترکیه مستقر شده‌اند. یکی از مقامات ارشد امریکا هشدار داد که احتمال دارد عملیات برون‌مرزی ترکیه به‌زودی آغاز شود.

آژیر قرمز در سوریه؛ کرد‌ها از عملیات قریب‌الوقوع ترکیه می‌گویند

تجمیع نیرو‌ها که پس از سقوط نظام بشار اسد در اوایل دسامبر آغاز شد، شباهت زیادی به تحرکات نظامی ترکیه پیش از تهاجم این کشور به شمال شرق سوریه در سال ۲۰۱۹ دارد. یکی از مقامات ارشد آمریکا در این‌باره گفت: «ما این مسئله را با دقت دنبال می‌کنیم و از ترکیه می‌خواهیم خویشتنداری نشان دهد.» الهام احمد، از مقامات ارشد اداره مدنی کرد‌های سوریه، روز دوشنبه در نامه‌ای به دونالد ترامپ رئیس‌جمهور منتخب، هشدار داد که عملیات نظامی ترکیه قریب‌الوقوع به نظر می‌رسد. او از ترامپ خواست رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه را تحت فشار بگذارد تا از اعزام نیرو به خاک سوریه خودداری کند.

احمد در نامه‌ای که روزنامه وال‌استریت ژورنال مشاهده کرده، نوشته است: «هدف ترکیه این است که پیش از شروع به کار شما، کنترل عملی بر سرزمین‌های ما ایجاد کند و شما را مجبور کند که به‌عنوان حاکمان این مناطق با آنها تعامل کنید. اگر ترکیه تهاجم خود را ادامه دهد، پیامد‌ها فاجعه‌بار خواهد بود.»

غبار جنگ در کوبانی؛ نیرو‌های دموکراتیک سوریه در محاصره تهدید ترکیه

تهدید ترکیه، نیرو‌های دموکراتیک سوریه به رهبری کرد‌ها را که در شمال شرق سوریه با نیرو‌های آمریکایی برای تعقیب بقایای داعش همکاری می‌کنند، در موقعیتی آسیب‌پذیر قرار داده است؛ آن هم در شرایطی که تنها چند هفته به پایان کار دولت بایدن باقی مانده است. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، هفته گذشته برای گفت‌و‌گو درباره آینده سوریه و تلاش برای دریافت تضمین‌هایی از ترکیه مبنی بر محدود کردن عملیات این کشور علیه نیرو‌های کرد، به دیدار رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، رفت.

با این حال، به گفته یکی از سخنگویان نیرو‌های دموکراتیک سوریه، مذاکرات آتش‌بس میان کرد‌های سوریه و شورشیان تحت حمایت ترکیه در کوبانی که با میانجی‌گری ایالات متحده انجام شد، روز دوشنبه بدون دستیابی به توافق شکست خورد. این سخنگو اعلام کرد که نیرو‌های دموکراتیک سوریه اکنون شاهد «تجمعات گسترده نظامی» در شرق و غرب این شهر هستند. الهام احمد در نامه خود به دونالد ترامپ نوشت: «از آن سوی مرز، ما می‌توانیم تجمع نیرو‌های ترکیه را ببینیم و غیرنظامیان ما همواره در هراس از مرگ و ویرانی قریب‌الوقوع زندگی می‌کنند.»

سقوط بشار اسد، رهبر سوریه، به دست گروه‌های شورشی به رهبری هیئت تحریر الشام که پیش‌تر با القاعده مرتبط بود، آینده سوریه را در وضعیتی نامشخص قرار داده و به درگیری‌های مجدد میان کرد‌های سوریه و گروه‌های شورشی تحت حمایت ترکیه دامن زده است. سقوط اسد همچنین باعث تشدید عملیات نظامی ترکیه علیه نیرو‌های دموکراتیک سوریه شده است؛ گروهی که آنکارا آن را شاخه‌ای از حزب کارگران کردستان می‌داند.

دونالد ترامپ روز دوشنبه گفت ترکیه در تسلط هیئت تحریر الشام بر سوریه نقش داشته است. او در اقامتگاه خود در فلوریدا به خبرنگاران گفت: «ترکیه یک تصاحب غیردوستانه انجام داد، آن هم بدون آن‌که جان‌های زیادی از دست برود. الهام احمد در نامه خود به ترامپ هشدار داد که در صورت تهاجم ترکیه، بیش از ۲۰۰ هزار غیرنظامی کُرد در کوبانی و بسیاری از جوامع مسیحی آواره خواهند شد.

کرد‌ها به ترامپ: «قول داده بودید ما را تنها نگذارید»

در دوره اول ریاست‌جمهوری خود، ترامپ نیرو‌های آمریکایی را به‌طور جزئی از شمال شرق سوریه خارج کرد و زمینه را برای تهاجم گسترده ترکیه فراهم ساخت؛ عملیاتی که به کشته و آواره شدن صد‌ها هزار سوری منجر شد. دولت ترامپ در نهایت به میانجی‌گری برای یک آتش‌بس کمک کرد که بر اساس آن، کرد‌ها مجبور به واگذاری بخش‌هایی از مناطق مرزی به ترکیه شدند. هرچند ترامپ تا ۲۰ ژانویه جانشین جو بایدن نخواهد شد، الهام احمد از رئیس‌جمهور منتخب خواست تا از «رویکرد منحصر‌به‌فرد خود در دیپلماسی» استفاده کند و اردوغان را متقاعد سازد که از هرگونه عملیات برنامه‌ریزی‌شده خودداری کند. احمد در نامه خود به دیدار پیشین با ترامپ اشاره کرد و یادآور شد که رئیس‌جمهور وقت آمریکا وعده داده بود: «ایالات متحده کرد‌ها را تنها نخواهد گذاشت.»

احمد نوشت: «ما باور داریم که شما توانایی جلوگیری از این فاجعه را دارید. رئیس‌جمهور اردوغان پیش‌تر به سخنان شما توجه کرده و ما اطمینان داریم که این‌بار نیز از درخواست شما پیروی خواهد کرد. رهبری قاطع شما می‌تواند این تهاجم را متوقف کند و کرامت و امنیت کسانی را که به‌عنوان متحدانی ثابت‌قدم در مبارزه برای صلح و امنیت ایستاده‌اند، حفظ کند.»