گلایه‌های مهدی زارع از فیلترینگ در ایران: فیلترینگ عواقب ناگواری هنگام سوانح طبیعی دارد

این روز‌ها بیشتر از هر زمان دیگری بحث فیلترینگ در کشور پررنگ شده، البته شاید اگر مسعود پزشکیان در زمان تبلیغات انتخاباتی وعده رفع فیلترینگ را نمی‌داد، این مطالبه این روز‌ها ان‌قدر پررنگ نمی‌شد.

به گزارش خبرآنلاین، فیلترینگ یا همان محدود کردن دسترسی کاربران اینترنت به برخی از سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها یک مطالبه جدی محسوب می‌شود نه فقط به این دلیل که با کار و زندگی مردم اجین شده است بلکه دغدغه‌های این مشکل ابعاد زیاد و وسیعی دارد.

در همین خصوص مهدی زارع، استاد دانشگاه می‌گوید: «در ایران دسترسی به بخش مهمی از اینترنت با فیلترینگ محدود کرده است که به طور معمول بر فعالیت‌های علمی و تخصصی در همه زمینه‌ها اثر منفی می‌گذارد. در هنگام سانحه این فیلترینگ به طور قابل توجهی بخش‌های مختلف مدیریت حادثه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این سامانه‌ها برای کنترل دسترسی به اطلاعات و نظارت بر فعالیت‌های آنلاین طراحی شده‌اند، که عملا تمامی دسترسی‌های برخط را در شرایط عادی بسیار محدود می‌کند. در هنگام بحران این فیلترینگ عواقب ناگواری در هنگام سوانح طبیعی دارد چراکه ارتباطات در هنگام بحران در معرض آسیب قرار می‌گیرد. ارتباطات و انتشار اطلاعات به موقع ضروری است. وقتی فیلترینگ از پیش بر سامانه ارتباطات برخط اعمال شده باشد، محدودیت وسیع‌تر و قطع ارتباطات در هنگام بحران قابل انتظار است.»

او با بیان اینکه یکی از مخاطرات اولیه فیلترینگ اینترنت، اختلال در کانال‌های ارتباطی است، ادامه می‌دهد: «در هنگام سوانح طبیعی، ارتباط موثر برای انتشار هشدارها، هماهنگی تلاش‌های امداد و نجات و ارائه به‌روزرسانی‌های بلادرنگ برای عموم ضروری است. فیلتر‌های اعمال‌شده توسط دولت دسترسی به پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی یا سامانه‌های هشدار اضطراری را مسدود می‌کند، و امکان اطلاع رسانی و دریافت اطلاعات مهم درباره سانحه یا عملیات‌های نجات را در حال انجام محدود یا مسدود می‌کند. این عدم دسترسی می‌تواند منجر به سردرگمی، تاخیر در پاسخگویی و در نهایت افزایش تلفات شود.»

استاد پژوهشکده زلزله‌شناسی اظهار می‌کند: «سازوکار‌های فیلترینگ مانع از توانایی سازمان‌ها و گروه‌های مدیریت سانحه در انتشار سریع اطلاعات حیاتی می‌شود. به عنوان مثال، اگر سازمان‌ها برای اشتراک‌گذاری هشدار‌ها و به‌روزرسانی‌ها به رسانه‌های اجتماعی یا دیگر پلت‌فرم‌های آنلاین رجوع کنند و این پلتفرم‌ها به شدت فیلتر یا نظارت شوند، پیام‌های آنها به طور موثر به مخاطبان مورد نظر نمی‌رسد. این وضعیت اثر یک فاجعه را تشدید می‌کند و تلفات جانی و خسارت‌های مالی را افزایش می‌دهد، زیرا مردم از دستورات تخلیه یا پروتکل‌های ایمنی بی‌اطلاع می‌مانند.»

او ادامه می‌دهد: «علاوه بر این، فیلتر کردن اینترنت تلاش‌های ساماندهی داده‌ها را برای ارزیابی آسیب و برنامه‌ریزی بازسازی پس از فاجعه مختل می‌کند. فناوری‌هایی مانند سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) و سنجش از دور برای اشتراک‌گذاری و تجزیه و تحلیل داده‌ها به دسترسی بدون مانع به اینترنت متکی هستند. اعمال فیلترینگ همه این دسترسی‌ها را حتی در شرایط عادی مختل می‌کند و در زمان بحران پاسخ را به تاخیر می‌اندازد و منجر هدایت نادرست یا ناکافی در مراحل پاسخ و بازسازی شود.»

زارع می‌گوید: «محیط ایجاد شده توسط کنترل‌های اینترنتی نیز می‌تواند اطلاعات نادرست را در بحران تقویت کند. در شرایطی که کانال‌های رسمی به دلیل فیلتر کردن مسدود یا غیرقابل اعتماد هستند و افراد برای کسب اطلاعات در مورد سانحه به منابع تأیید نشده مراجعه می‌کنند. این اتکا به اطلاعات بالقوه نادرست منجر به وحشت یا تصمیمات نادرست می‌شود که زندگی مردم را بیشتر به خطر می‌اندازد.»

این استاد دانشگاه تاکید می‌کند: «بنابراین فیلتر شدن اینترنت در ایران با خطرات قابل توجهی را برای سامانه‌های هشدار، اطلاع رسانی و مکان‌یابی مدیریت سوانح در هنگام حادثه طبیعی ایجاد می‌کند. با مسدود کردن کانال‌های ارتباطی به شدت اثربخشی طرح‌های واکنش فوری به سانحه تضعیف می‌شود. اطمینان از دسترسی نامحدود به منابع اطلاعاتی قابل اعتماد برای افزایش تاب‌آوری در برابر سوانح طبیعی ضروری است.»